Nie żyje Wojciech Pszoniak

Urodził się 2 maja 1942 roku we Lwowie.  Absolwent Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie (1968). Po ukończeniu studiów związał się z krakowskim Starym Teatrem (1968-1972), a następnie z teatrami warszawskimi: Narodowym (1972-1974) i Powszechnym (1974-1980). Od 1978 roku występował także na scenach francuskich. Laureat wielu prestiżowych nagród, m.in.: im. Leona Schillera (1972), im. Aleksandra Zelwerowicza (2001).

– W moim zawodzie najbardziej interesuje mnie kontakt z drugim człowiekiem. Najważniejsze w sztuce jest zrobienie na kimś niezatartego wrażenia. Aktorstwo? To język, którego nie ma nigdzie indziej – tylko w tym jednym momencie, między tym  a tym człowiekiem. To jest także ślad, który naznacza kogoś na całe życie. Dla mnie nie są ważne role, tylko pytanie, kim jest człowiek; co to jest; po co to jest – wyznał w jednym z wywiadów.

Wielkość filmowego talentu przypieczętował rolą Moryca Welta w „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy. Wcielił się także w Jeszuę w filmie Wajdy "Piłat i inni" oraz zagrał podwójną rolę – Dziennikarza i Stańczyka – w Wajdowskiej adaptacji "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego. 

Wojciech Pszoniak na Dwóch Brzegach w 2019 roku, fot. Borys Skrzyński/SFP

Oprócz ról w filmach Wajdy zagrał również w "Diabele” Andrzeja Żuławskiego, w "Szpitalu przemienienia" Edwarda Żebrowskiego (1978), w "Arii dla atlety" Filipa Bajona (1979) oraz w "Austerii" Jerzego Kawalerowicza (1982). Do swoich dwóch filmów zaangażował go również Volker Scholendorff. Pszoniak zagrał w jego „Blaszanym bębenku”, a wiele lat później w filmie "Strajk". Pojawił się również w "Nadziei" Stanisława Muchy, "Mniejszym złu"- ostatnim obrazie Janusza Morgensterna, "Małej maturze 1947" Janusza Majewskiego oraz "Mistyfikacji" Jacka Koprowicza. Polscy widzowie mogli podziwiać jego kunszt aktorski m. in. jako byłego kpt. SB Jana Garbarka w thrillerze „Kret” Rafaela Lewandowskiego. Zagrał Władysława Gomułkę w dramacie „Czarny Czwartek. Janek Wiśniewski padł” Antoniego Krauzego oraz Profesora Karloffa w dramacie obyczajowym "Wygrany" Wiesława Saniewskiego.

Wojciech Pszoniak był aktorem europejskim. „Gdy gram w Paryżu, mam poczucie, że gram w Paryżu dla Francuzów. Gdy gram w Londynie, mam poczucie, że gram na cały świat. Bo Londyn to teatralna stolica świata.” – powiedział w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej”.