WAMA Film Festival. Najważniejsza jest teraźniejszość

Skąd nazwa WAMA? Festiwal odbywa się w Olsztynie, a głównym mecenasem imprezy jest Województwo Warmińsko-Mazurskie. Siedem lat temu znany montażysta Marcin Kot Bastkowski („Bitwa Warszawska”, "Jak pies z kotem", „Legiony”) wraz z organizatorami ze Stowarzyszenia Filmforum spotkali się z władzami województwa. Festiwal miał być związany tematycznie z regionem, poruszając takie kwestie, jak współistnienie mniejszości etnicznych i narodowych, tożsamość, tolerancja, różnorodność, ekologia. Festiwalowi patronuje ściśle związany z regionem reżyser – Jerzy Hoffman, ambasador imprezy.

Gala WAMA FF, fot. Przemysław Skrzydło

Sam reżyser  tłumaczy założenia tegorocznej imprezy w słowie wstępnym do katalogu. „Współczesne kino jest odbiciem rzeczywistości, która staje się coraz bardziej nieprzyjazna człowiekowi. Pozostawia go samego z jego codziennymi troskami, często go nimi przytłaczając. Przed nami wielkie wyzwania klimatyczne, które budzą słuszny lęk o przyszłość naszych wnuków. Światem targają niepokoje społeczne i wojny, a dobra, stara, oparta na szanowaniu wzajemnych racji demokracja staje się coraz bardziej odległym wspomnieniem. Nie chodzi jednak, abyśmy ciągle oglądali zdjęcia z albumów, rozpamiętywali historię. Najważniejsza jest TERAŹNIEJSZOŚĆ. I takie jest hasło naszego festiwalu”. Wtóruje mu Marcin Kot Bastkowski. "Za sto lat Ziemia, może być zdegradowaną planetą nienadającą się do zamieszkania a relacje społeczne  zmienią się poprzez dalszy rozwój technologiczny i zupełnie nowe możliwości komunikacji. Dzisiejszy świat za sto lat będzie wydawał się archaiczny i prymitywnie prosty, jak dzisiaj pamiętamy wiek  dziewiętnasty. Dziś martwiąc się o przyszłość, rozpamiętując przeszłość zapominamy o teraźniejszości".

Zaskakująca jest ta wypowiedź ze strony twórcy najważniejszych polskich filmowych eposów historycznych. I rzeczywiście tegoroczne konkursy – międzynarodowy pełnometrażowy i krótkometrażowy polski przesycone były pytaniami o współczesność.

Gala WAMA FF, Jarosław Sokół, Łukasz Grzegorzek, Ewa Wencel, Olga Bieniek fot. Przemysław Skrzydło

Podobnie zresztą jak filmy warsztatowe, które młodzi uczestnicy festiwalu z kilku krajów realizują ze środków programu Erasmus Plus,  ze specjalnego funduszu MON-u – „Polska Odzyskana” oraz prowadzonego przez Narodowe Centrum Kultury programu Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2019”. Wśród zaprezentowanych na gali zakończenia krótkich filmów przykuwał uwagę dokument etnograficzny o społeczności z małej miejscowości, w której założono zespół folklorystyczny, mieszający tradycyjne formy tańca i spuściznę ludową z nowoczesną aranżacją i wykonaniem. Uderzające jest nie tylko zaangażowanie wszystkich pokoleń w ten projekt ale fakt, że ten właśnie temat wybrali młodzi uczestnicy warsztatów WAMA. Mamy więc tu przeszłość rozumianą jako część współczesnej twarzy regionu.

Gala WAMA FF, Konrad Lenkiewicz, posłanka Anna Wasilewska, jedna z inicjatorek festiwalu, fot. Przemysław Skrzydło

Na gali w Filharmonii  Warmińsko-Mazurskiej 12 października 2019 roku poznaliśmy zwycięzców tegorocznej edycji festiwalu. Wiele powodów do radości ma firma Gutek Film, która zgarnęła aż dwie nagrody. Jury Międzynarodowego Konkursu Koprodukcji Filmowych w składzie Jarosław Sokół, Anna Wydra i Kuba Czekaj jednogłośnie  zdecydowało o przyznaniu Grand Prix „Zdrajcy” w reżyserii Marco Bellocchio. Polski dystrybutor, Gutek Film, otrzymał nagrodę finansową Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego. „Zdrajca” jest międzynarodową koprodukcją Włoch, Francji, Brazylii i Niemiec. Film otrzymał także Nagrodę Publiczności.   Nagrodę odbierał przyjaciel Romana Gutka, znany animator kultury filmowej Konrad Lenkiewicz, szef kina Awangarda 2.  Jak zauważył, moment na nagrodę jest szczególny – gdyż akurat tego dokładnie dnia mija 25 lat od założenia firmy Gutek Film!

Marszałek Gustaw Marek Brzezin i Jarosław Sokół, Gala WAMA FF, fot. Przemysław Skrzydło

Jury przyznało również wyróżnienie honorowe dla „Biały, biały dzień” w reż. Hlynura Pálmasona. Dystrybutorem tej islandzko-duńsko-szwedzkiej koprodukcji jest Stowarzyszenie Nowe Horyzonty. Film reprezentuje w tym roku Islandię w wyścigu do Oscara. Piotr Czerkawski ze Stowarzyszenia Nowe Horyzonty zapowiedział, że film będzie dostępny w kinach w marcu 2020 roku.

W krótkim metrażu palma zwycięstwa przypadła produkcjom spod znaku Studia Munka SFP. Trzy tygodnie po Nagrodzie Specjalnej w Gdyni, „Marcel” Marcina Mikulskiego (kopr. z 34Film!) otrzymał Grand Prix i nagrodę finansową ufundowaną przez Multimedia Polska SA.   Jury w składzie: Łukasz Grzegorzek, Olga Bieniek i Ewa Wencel nagrodziło film za „soczysty obraz neurotyka we współczesnym świecie oraz reżyserską wrażliwość,  w której dominują humor, urok i inteligencja”.  Nagrodę specjalną Michelin Polska SA otrzymał film „We mnie” Marii Wider. W uzasadnieniu zwrócono uwagę na „czułe i subtelne ujęcie trudnego tematu oraz wiarę w uzdrawiającą moc miłości”.   Natomiast Jury Warmii i Mazur w składzie: Aleksandra Lemańska, Monika Szczygło i Andrzej Wojnach wyróżniło film krótkometrażowy Damiana Kocura „Moje serce” zrealizowany również w Studiu Munka przy SFP i  w firmie 5.Element.

Piotr Żurawski, Maciej Dominiak, Gala WAMA FF, fot. Przemysław Skrzydło

Na marginesie należy dodać, że zarówno „Moje serce” jak i „Marcel” otrzymali jeszcze dwie po dwie nominacje do Nagród Kina Niezależnego im. Jana Machulskiego a „We mnie” – jedną. Bohaterami wieczoru stali się wyróżnieni tymi nominacjami aktorzy:  Rozalia Mierzicka („Moje serce”) i Piotr Żurawski („Marcel”), których poczucie humoru i szampański nastrój udzieliły się całej publiczności. Ewa Wencel serdecznie gratulowała młodziutkiej absolwentce Gdyńskiej Szkoły Filmowej Marii Wider, której etiuda „We mnie” otrzymała również nominację za najlepszy scenariusz – reżyserka przyznała, że stworzyła aż 34 wersje tekstu – Nic dziwnego, że dostaje pani tę właśnie nagrodę – skomentował prowadzący galę Błażej Hrapkowicz.  Hubert Patynowski, autor nagrodzonego w Gdyni filmu „Nie zmieniaj tematu” odebrał z kolei nominację dla Aleksandry Idzikowskiej za montaż. Nominacja za najlepszy film dokumentalny” powędrowała do Grzegorza Paprzyckiego za „Mój kraj taki piękny”. To już kolejna nagroda za dokument, nagrodzony w tym roku Złotym Lajkonikiem w Krakowie.

Maciej Żurawski, fot. Marcin Kot Bastkowski

Rozalia Mierzicka, Gala WAMA FF, fot. Przemysław Skrzydło

Podczas gali zamknięcia festiwalu wspominano twórców, którzy odeszli: pochodzącego z tego regionu znakomitego scenarzystę Jana Purzyckiego i przyjaciela festiwalu, Janusza Kondratiuka, który miał dotrzeć do Olsztyna także i tym razem. Nie zdążył. Marcin Kot Bastkowski pokazał gościom gali  scenę z "Jak pies z kotem", kiedy obaj bracia Kondaratiukowie wzbijają się samolotem pod niebo, w kierunku chmur, pozostawiając za sobą na ziemi piękny, letni świat.

Gala WAMA FF, Marcin Kot Bastkowski, Anna Wróblewska, Błażej Hrapkowicz, fot. Przemysław Skrzydło

Tegoroczny festiwal odbywał się w dniach 8-12 października  w Olsztynie, a wszystkie projekcje miały miejsce w Multikinie w Galerii Warmińskiej, przy ulicy Juliana Tuwima 26. Relacje z wykładów o współczesnym rynku kinowym i VOD prowadzonych przez Izabelę Kiszkę-Hoflik i Kamila Przełęckiego zamieścimy w przyszły weekend.

Gala WAMA FF, fot. Przemysław Skrzydło

Organizatorem WAMA Film Festival jest Instytut KOSMOPOLIS Fundacja Nauki, Kultury  i Edukacji, współorganizatorem Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie,  a producentem Stowarzyszenie FILMFORUM. WAMA Film Festival jest finansowany ze środków Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Realizację projektu współfinansują Polski Instytut Sztuki Filmowej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasto Olsztyn. Sponsorami imprezy są Michelin Polska SA, Multimedia Polska SA oraz Auto Idea Sp. z o.o.  - Autoryzowany Dealer Mercedes-Benz.

Programy edukacyjne realizowane przy okazji festiwalu są współfinansowane ze środków Programu Unii Europejskiej ERASMUS+ , Ministerstwa Obrony Narodowej, Gminy Olsztyn oraz Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Polsko-Ukraińska Wymiana Młodzieży 2019”.