Yasujirô Ozu

Japoński reżyser i scenarzysta. Porzucił studia, by związać się z kinematografią, początkowo jako scenarzysta, później zajmując się reżyserią, osiągając poziom mistrzowski filmami „Ojciec” (1942) – refleksją o przemijaniu i „Późna wiosna” (1949), w którym Ozu zawarł najważniejsze motywy swej twórczości: kryzys rodziny, problemy w nawiązywaniu relacji międzyludzkich, zwłaszcza między pokoleniami, westernizacja kultury japońskiej, świadomość przemijania. Operujący stale tymi samymi motywami i archetypicznymi postaciami reżyser wnikliwie badał tę samą przestrzeń w różnych konfiguracjach. Ozu porzucił tradycyjny model narracji, oparł się na długich ujęciach, niespiesznym rytmie i kamerze umieszczonej na wysokości oczu człowieka siedzącego na tradycyjnym tatami (japońskiej macie). Mistrz obserwacji drobnych zdarzeń, świadomie unikający odniesień religijnych tworzył dzieła odczytywane jako transcendentalne, odwołujące się do filozofii zen: „Tokijska opowieść” (1953), „Koniec lata” (1955), „Tokijski zmierzch” (1957), „Późna jesień” (1961). Artysta przez kilkanaście lat zapomniany, na nowo odkryty w połowie lat 70., od tego okresu na nowo inspiruje kolejne pokolenia, do fascynacji nim przyznają się między innymi Wim Wenders i Jim Jarmusch.