400 batów

Przeciętna mieszczańska rodzina z paryskich przedmieść. Wrażliwy, trzynastoletni Antoine Doinel czuje się zagubiony i osamotniony, pozostawiony sam ze swymi problemami. Nie znajduje wspólnego języka z rodzicami – przybranego ojca interesują właściwie tylko samochody, matka – prowadząca podwójne życie uczuciowe – także nie poświęca mu zbyt wiele uwagi. Oboje starają się jednak nie zaniedbywać syna, na swój sposób darzą go miłością. W szkole Antoine również nie czuje się najlepiej. Dostaje karę, na którą nie zasłużył, wagaruje, bo nie odrobił zadania, w efekcie zostaje wyrzucony z klasy. Codzienną egzystencję chłopca wyznaczają nieustanne konflikty z dorosłymi. Pragnąc wyrwać się z nazbyt przyjaznej rzeczywistości, marzy o ucieczce nad morze. By zrealizować marzenia – razem z kolegą – kradnie maszynę do pisania. Próbuje ją sprzedać, ale nikt nie chce jej kupić, a próba oddania kończy się odkryciem kradzieży. Antoine trafia do zakładu wychowawczego. Ucieka, dociera nad morze...

Sztandarowe dzieło francuskiej Nowej Fali, pełnometrażowy debiut jednego z jej czołowych przedstawicieli, uhonorowany Złotą Palmą za reżyserię w Cannes (1959). W późniejszej twórczości François Trauffaut jeszcze czterokrotnie powróci do bohatera „400 batów”: dalsze losy Antoine'a Doinela (w którego wcielał się Jean-Pierre Leaud) kreśląc w: „Antoine i Colette”, jednej z części nowelowej „Miłości dwudziestolatków” (1962), „Skradzionych pocałunkach” (1968), „Małżeństwie” (1970) i „Uciekającej miłości” (1979). W debiutanckiej opowieści przedstawia bolesny okres dojrzewania Antoine'a, czyni to szczerze, bezkompromisowo, ale i z czułością. Film ten – jak przyznał reżyser – nosi nieco autobiograficzny charakter. Jego z domu poprawczego wyciągnął kiedyś André Bazin, redaktor naczelny „Cahiers du Cinéma”, późniejszy ojciec duchowy francuskiej Nowej Fali. Truffaut zrewanżował się swemu dobroczyńcy, dedykując mu „400 batów”, przejmującą opowieść o samotności, a – nade wszystko – poszukiwaniu wolności.