Jodorowsky na Festiwalu Filmów Kultowych

Na 15. Festiwalu Filmów Kultowych odbędzie się retrospektywa Alejandro Jodorowsky’ego – jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci w historii kina.

Kino Jodorowsky’ego lokuje się gdzieś między „dobrze ułożonym”, kroczącym dumnie po czerwonym dywanie, kinem hollywoodzkim z lat 50. a futurystycznym światem połyskujących zimną stalą maszyn rodem z kina lat 80. XX w. Jodorowsky to wybitne „dziecko swojej epoki”; megatwórca, którego rozległą ścieżkę profesji i zainteresowań znaczyły kolejne przystanki, zarówno jako człowieka - w realnej czasoprzestrzeni, jak i artysty - „niespokojnego ducha” - na obszarze pokrewnych dziedzin sztuki.


Alejandro Jodorowsky, fot. EFE/Forum

Alejandro Jodorowsky jest synem żydowskich emigrantów z Rosji, urodził się w Chile, gdzie zdobył szerokie wykształcenie oraz stawiał swoje pierwsze kroki w teatrze. Później zakosztował europejskiej kultury, by następnie przenieść się do Meksyku, gdzie kręcił swoje najważniejsze filmy a potem dzielić czas między Europę a Stany Zjednoczone. Klown, mim, reżyser teatralny i filmowy, aktor, scenarzysta komiksów, pisarz oraz mistyk zafascynowany tarotem i okultyzmem. Przez Amerykanów okrzyknięty ikoną kontrkultury, a w środowiskach związanych z magią i sztuką awangardy uznany za jednego z najwybitniejszych surrealistów ubiegłego stulecia.

Z filmami Jodorowsky’ego bywa jak z pikantną meksykańską potrawą – po konsumpcji niejeden widz może mieć problemy z trawieniem. Jodorowsky-alchemik wrzuca do swojej hipnotyzującej mikstury filmowej składniki ciężko przyswajalne i na dodatek w dużych ilościach! Epatuje z ekranu przemocą, krwią, nagością, gwałtem, kalectwem, przeplatając egzystencjalne przemyślenia z krytyką konsumpcyjnego społeczeństwa, świętokradczymi scenami szargającymi symbole wszystkich religii oraz perwersyjnym obliczem piękna.

Wizualnie filmy Jodorowsky’ego są misternie zaprojektowanymi wielowarstwowymi strukturami, zachwycającymi przepychem symboli, które widz ma odsłaniać stopniowo w trakcie oglądania, a następnie ponownie wracać do lektury filmu, by lepiej ją pojąć. Dla reżysera jednak kino to przede wszystkim przestrzeń dla eksperymentów z psychologią. Jodorowsky, wykorzystując własne teorie psychomagii i psychoszamanizmu, przekonany o niezwykłości własnego umysłu wyposażonego w „monstrualną wyobraźnię” – jak się wyraził – zawsze wierzył w terapeutyczne właściwości sztuki, dlatego stawia jej jeden cel: uzdrawianie ludzkiej psyche. Pomagam ludziom – twierdzi. Psychodeliczne obrazy Jodorowsky’ego, porównywane do narkotycznych wizji, zdaniem autora, nie mają pokazywać wyobrażenia osoby, która połknęła pigułkę. Chodzi o to, by wyprodukować pigułkę – mówi artysta.

Jodorowsky-lekarz podał swoją „pigułkę” przynajmniej trzy razy. Debiutancką „pigułką” "Fando i Lis" (1968) Jodorowsky spowodował zamieszki w Meksyku, gdy po godzinie premierowej projekcji filmu publiczność zaczęła tłumnie wybiegać z sali. Następny film - undergroundowy "Kret" (1970) stał się fenomenem kin o północy - zachwycił Johna Lennona i Yoko Ono. W świętokradczej "Świętej Górze" (1973) Jodorowsky, osiągając jako artysta pełnię sztuki filmowej, zgłębiwszy odwieczną zagadkę człowieczeństwa i duchowego potencjału istoty ludzkiej, sam także posiłkował się autentyczną „magiczną” pigułką (wraz ze swoimi aktorami Jodorowsky przebył miesięczne odosobnienie, na którym sesje z użyciem LSD łączono z medytacją zen).

Szokujące praktyki i skandalizująca otoczka, jaka towarzyszyła filmom (wszystkie trzy będziemy mogli zobaczyć na 15. Festiwalu Filmów Kultowych), sprawiły, że wiele rozkwitających „dzieci-kwiatów” ówczesnego pokolenia dało się zaczarować i… być może uzdrowić, przy pomocy niezaprzeczalnie kultowych obrazów Alejandro Jodorowsky’ego. Pozwólmy więc i my dać się oczarować tym obrazom, zwłaszcza, że mamy rzadką okazję zobaczyć je na dużym ekranie. A na deser czwarta „pigułka” – dokument "Konstelacja Jodorowsky", czyli po prostu… Jodorowsky w pigułce.

15. Festiwal Filmów Kultowych odbędzie się w terminie 10-20 maja 2012. Karnety w cenie 100 zł (studenci) oraz 125 zł można kupić poprzez ticketportal.pl Szczegóły o FFK na stronie www.filmykultowe.pl oraz facebook.com/festiwalfilmowkultowych.