Za nami połowa Animatora

W ciągu siedmiu festiwalowych dni publiczność ma okazję uczestniczyć w kilkudziesięciu wydarzeniach, prezentujących kilkaset produkcji z całego świata. Znajdziemy wśród nich zarówno filmy awangardowe, jak i mainstreamowe, zrealizowane we wszystkich technikach animacji. Do Poznania przyjadą animatorzy i animatorki oraz ludzie związani ze światem filmu animowanego. Festiwal to jednak nie tylko retrospektywy uznanych mistrzów i mistrzyń animacji, pokazy filmowe z muzyką na żywo, warsztaty i wykłady, ale przede wszystkim Międzynarodowy Konkurs Filmów Animowanych, czyli przegląd aktualnych trendów w animacji i najnowszych produkcji ze świata. W tym roku festiwal potrwa do 16 lipca 2015 roku.

 
W konkursie bierze udział kilkadziesiąt produkcji, wybranych z ponad 700 propozycji, nadesłanych z 60 krajów. Konkurs jest dobrą okazją, by przyjrzeć się temu, co aktualnie dzieje się w świecie animacji, co zawsze podkreśla dyrektor artystyczny Marcin Giżycki, który o konkursie mówi, że „jest sercem tego festiwalu i daje okazję zapoznać się z bieżącymi trendami w animacji światowej.” Nadesłane filmy dotykają różnorodnych tematów i zrealizowane są w różnorodnych technikach, w tym m.in. animacji rysunkowej, piaskowej, lalkowej, plastelinowej, bezkamerowej czy wycinankowej, z wykorzystaniem technik animacji 3D, pikselacji i rotoskopii. Filmy krótkometrażowe oceniać będzie międzynarodowe jury w składzie: Marek Wilczyński – mieszkający w USA kompozytor i wykonawca, współpracujący z takimi reżyser(k)ami, jak Ryszard Antoniszczak, Jerzy Kucia, Marek Serafiński, czy Alina Skiba, Giannalberto Bendazzi – włoski teoretyk filmu animowanego, autor wielu książek, w tym tłumaczonej na kilka języków „Cartoons − 100 Years of Cinema Animation”, laureat Award for Outstanding Achievement in Animation Theory na Animafest w Zagrzebiu i Katarina Minichova – dyrektorka programowa Biennale Animacji w Bratysławie. Pełnometrażowe produkcje ocenią: polski krytyk filmowy, dziennikarz i publicysta Tadeusz Sobolewski, związany z "Gazetą Wyborczą" oraz miesięcznikiem "Kino", Kathy Rose – wybitna amerykańska animatorka i performerka, łącząca animację z tańcem oraz David Dinnell – Dyrektor Programowy Ann Arbor Film Festival.

O tym, kto otrzyma statuetkę Złotego Pegaza i 45 tys. zł nagrody dowiemy się na ceremonii zamykającej festiwal. Swoje wyróżnienie - Nagrodę za najlepszy polski film krótkometrażowy (10 tys. zł) - przyznaje również Stowarzyszenie Filmowców Polskich.

Tegoroczny festiwal w dużej mierze poświęcony będzie animacji niemieckiej, a w szczególności filmowi absolutnemu - eksperymentalnemu kierunkowi niemieckiego kina awangardowego z okresu ekspresjonizmu. Dzięki współpracy z Goethe Institut obejrzymy m.in. rekonstrukcję pierwszego pokazu „filmów absolutnych”, zorganizowanego przez Novembergruppe w UFA-Theatre w Berlinie w 1925 roku, w programie którego znalazły się filmy pionierów filmu abstrakcyjnego (zwanego „absolutnym”): Waltera Ruttmanna, Vikinga Eggelinga, Hansa Richtera oraz, gościnnie, francuskich twórców awangardowych: René Claira i Fernanda Légera. Uzupełnieniem pokazu będzie drugi zestaw filmów, zwanych „strukturami muzycznymi”, czyli współczesne obrazy, nawiązujące do idei „filmu absolutnego”, który z założenia łączył rytm kadrów z ich plastyką, opartą zarówno na abstrakcji jak i malarstwie przedstawiającym.

W tym roku przypada również 60. rocznica założenia niemieckiej, państwowej wytwórni DEFA, która wyprodukowała około 700 filmów fabularnych, 750 filmów animowanych oraz 2250 filmów dokumentalnych i krótkometrażowych. Enerdowskie filmy animowane, produkowane w DEFA, cieszyły się popularnością również poza granicami NRD. Na festiwalu obejrzeć można wybrane, krótkometrażowe filmy, zrealizowane w tej wytwórni.

Znaczącą reprezentację na festiwalu ma również amerykańska animacja. Obejrzymy m.in. surrealistyczne filmy Suzan Pitt - amerykańskiej animatorki i malarki, której prace znajdują się w stałych kolekcjach m.in. Walker Art Center, Filmmuseum w Amsterdamie i The Museum of Modern Art (MoMA), gdzie w 2006 roku odbyła się jej retrospektywa. Stworzony przez Pitt film „Szparag”, który pokażemy na pokazie poświęconym jej twórczości, zdobył pierwszą nagrodę na festiwalach w Oberhausen, Atlanta, Baltimore oraz na Ann Arbor Film Festival i jest jednym z najważniejszych filmów w historii kina kobiet, a także jednym z 50 najważniejszych filmów animowanych ostatnich 50 lat według ASIFA.

Amerykę reprezentuje również Kathy Rose, która w swojej twórczości łączy animację z tańcem, inspirowanym sztuką japońską, teatrem nō i bunraku oraz tańcem buto. Zaprosiliśmy także Erica Goldberga, animatora związanego zarówno z Warner Bros jak i Disney Studio, reżysera filmu „Pocahontas”, który obejrzymy na specjalnym pokazie w obecności autora. „Od wielkich nazwisk roi się też w pokazie „Pierwsze kroki sław” przygotowanym dla nas przez znanego producenta Rona Diamonda, który także będzie doradzać, jak zrobić film z szansami na Oscara (spotkanie „Pomyśl o Oscarze”)” - dodaje dyrektor artystyczny Marcin Giżycki.
Widzowie Animatora maja również okazję spotkać się z Raoulem Servais, urodzonym w 1928 roku, autorem kilkunastu filmów krótkometrażowych i pełnometrażowych, laureatem wielu nagród, m.in. na Festiwalu Filmowym w Wenecji, Cannes oraz w Annecy. Obejrzymy m.in. jego pełnometrażowy film „Taxandria”. Atrakcją tegorocznej edycji festiwalu jest także polska premiera wyprodukowanego m.in. przez Salmę Hayek filmu „Kahlil Gibran's The Prophet”, zrealizowanego na podstawie książki Kahlila Gibrana przez plejadę gwiazd światowej animacji, m.in. Rogera Allersa - reżysera „Króla Lwa”, Irlandczyka Tomma Moore’a - dwukrotnie nominowanego do Oscara, laureatkę tej nagrody – Joan C. Gratz, Billa Plymptona, czy Michała Sochę.

Jak co roku ważnym elementem festiwalu jest muzyka – zobaczymy filmy w towarzystwie muzyki granej na żywo oraz wysłuchamy koncertów w towarzystwie animacji. Improwizować będą zarówno muzycy, jak i animatorzy i animatorki. Festiwal otworzy „dIP” - performance audiowizualny autorstwa Jakuba Lecha i Bogumiła Misali, należących do interdyscyplinarnej formacji IP Group z Wrocławia. Wystąpią również Grzegorz Pleszyński z Jerzym Mazzollem i Sławomirem Szudrowiczem (projekt „Dźwięk buduje obraz”) oraz bracia Tkacze, czyli Mikołaj i Piotr, którzy w przestrzeni Kolektywu 1a zmierzą się z rodzinnymi napięciami przy pomocy sztuk audiowizualnych („Muzyka rysująca”). W Poznaniu wystąpi również brytyjski duet Sculpture. Performanse z ich udziałem to niecodzienna dawka muzyki elektronicznej oraz sztuki kinetycznej, satyrycznych rysunków, abstrakcyjnej animacji i audiowizualnych prac wykonanych techniką cut-up.

W nocnym kinie, oprócz wspomnianej już „Taxandrii” Raoula Servais, prezentowane są: „Mojego psa Tulipa” Sandry i Paula Fierlingerów – opowieść o przyjaźni dojrzałego mężczyzny z jego owczarkiem niemieckim, z głosami Christophera Plummera, Isabelli Rossellini i Lynn Redgrave. Zobaczymy również „Czy Noam Chomsky jest wysoki czy szczęśliwy?” laureata Oscara – Michela Gondry'ego, czyli animowany dokument będący zapisem rozmowy reżysera z filozofem na temat jego poglądów oraz naukowych teorii, a także nagrodzony Europejską Nagrodą Filmową „Kongres” Ariego Folmana –  wizjonerską produkcję opartą na motywach „Kongresu futurologicznego” Stanisława Lema z Robin Wright w roli głównej. Wyświetlimy również nominowany m.in. do Oscara, Złotego Globu i Złotego Lwa „Zrywa się wiatr” Hayao Miyazaki'ego –  historię Jirô Horikoshiego, który projektował japońskie myśliwce podczas II wojny światowej oraz zestaw filmów „Polska Animacja Gatunkowa”, przygotowany przez Jerzego Armatę, a w nim m.in. „Mały western” Witolda Giersza, „Gorejące palce” Daniela Szczechury, „Bankiet” Zofii Oraczewskiej i „Film grozy” Juliana Józefa Antonisza.

Festiwalowi towarzyszy bogaty program warsztatów i wykładów z zakresu teledysku animowanego, animacji w grach komputerowych czy też warsztaty z krytyki dziennikarskiej filmu animowanego. Podobnie jak w zeszłym roku gościć będziemy międzynarodową konferencję naukową zatytułowaną „Animowany Nieznany – twórcy animacji wobec problemu Innego”, której „celem jest przyjrzenie się sposobowi ukazywania w animacji problemów rasowych oraz wszelkiego rodzaju mniejszości społecznych i jednostek wykluczonych” - mówi Marcin Giżycki. Specjalny program dla najmłodszych - Animator dla dzieci – przygotowało Centrum Sztuki Dziecka. Najmłodsi uczestniczą w warsztatach oraz pokazach filmów krótkometrażowych i pełnometrażowych.