Rusza Festiwal Mediów w Łodzi

23. Festiwal Mediów w Łodzi "Człowiek w Zagrożeniu" obejmuje konkurs twórczości filmowej i reportażu o tematyce związanej z zagrożeniami kondycji człowieka oraz liczne imprezy towarzyszące: wystawy, przeglądy filmowe, spotkania autorskie, prezentacje książek, panele dyskusyjne, koncerty oraz inne działania twórcze.


Plakat 23. Festiwalu Mediów w Łodzi - "Człowiek w zagrożeniu"

Tematem przewodnim tej edycji Festiwalu jest miasto, które przestało spełniać swą pierwotną funkcję obrony i ochrony. Dokładniej mówiąc: każde miasto, a Łódź w szczególności.

Komplikacje, jakie powoduje, są udziałem każdego mieszkańca i przybysza, zwłaszcza teraz, kiedy intensywnie przekształcane są ciągi komunikacyjne, a Łódź została podzielona na dwie części przebudową trasy W-Z. Niepokoje związane z transformacjami tego z założenia przyjaznego „miejsca” w alienujące i powodujące wiele komplikacji, w sztuce widoczne i rozpoznane są od dawna.

We współczesnym świecie istnieją metropolie, gdzie ruchliwe ulice zapełnione przybyszami o różnych kolorach skóry „sterowane” są przez prawie niewidocznych białych. Zaś prawie wszędzie znajdują się luksusowe zamknięte osiedla i blokowiska, getta dzielnic brudnych, nie remontowanych kamienic, gdzie marazm i bieda wyzwalają wykluczenie i przestępczość.

Takie właśnie obskurne bramy łódzkich kamienic, nazwane przewrotnie „Bramami miasta”, prezentuje na swojej wystawie fotografii Zbigniew Wichłacz, juror festiwalu. Turpistyczne obrazy hipnotyzują. Co znamienne – przez brzydotę przebija czułość do miejsca, które jest również tym własnym, rozpoznanym, a przez to bardziej przyjaznym.
W tegorocznej edycji, zapoznamy się również z twórczością innego naszego jurora festiwalu, będzie to kino Janusza Połoma. Festiwalowi towarzyszy także duża wystawa zbiorowa „Doświadczając miasta”. Biorą w niej udział: Pablo Jacob (Brazylia) – fotografia, Izabela Maciejewska – fotografia i wideoinstalacja, Artur Przebindowski – malarstwo, Józef Szymura – fotografia, Marek Domański - fotografia. Jak pisze kurator wystawy Alicja Cichowicz: „To ekspozycja mówiąca o różnych obliczach życia w wielkim mieście. O egzystencji współczesnego człowieka w stłoczonej, dusznej aglomeracji, która, ograniczając jego przestrzeń życiową, ogranicza także jego psychofizyczną kondycję”. Na otwarciu festiwalu zagra nam zespół „Bielas i Marynarze”, który będzie zabawiał rockiem, bluesem, country, punkiem, poezją śpiewaną... słowem: muzyką i tekstem. To będzie w środę( 20.11.), od niej również zaczynamy pokazy konkursowe, których jest jedenaście, trafiają do piątku (22.11.). Z nadesłanych na konkurs ok. 80 filmów, wybraliśmy 39. Wybór był trudny, gdyż poziom owych filmów, był dość wysoki. Część dokumentów, które nie weszły do konkursu, a naszym zdaniem, są warte oglądu, przedstawimy w formie wydarzeń festiwalowych.

Kadr z filmu "Perskie ocalenie", fot. Materiały prasowe.

Filmy są bardzo zróżnicowane, mimo to idealnie wpisują się w idee festiwalu. Pojawi się w konkursie film Pawła Łozińskiego, znanego i szeroko nagradzanego reżysera, czy film Aleksandry Rek, uznanej polskiej reportażystki, będą też niezwykle ciekawe projekcje początkujących filmowców, np. Anety Kopacz, czy Aleksandra Krzystyniaka, i wielu, wielu innych. Zaś w sobotę (23.11.) następuje uroczyste zamknięcie 23. Festiwalu Mediów „Człowiek w Zagrożeniu”, wręczenie nagród, pokaz filmów nagrodzonych „Białą Kobrą” –Grand Prix Festiwalu i innymi nagrodami. Grand Prix Festiwalu Mediów "Człowiek w Zagrożeniu to statuetka "Białej Kobry" autorstwa Zbigniewa Dudka i nagroda finansowa w wysokości 10.000 zł; inne nagrody to fundowana przez Narodowe Centrum Kultury nagroda "Cierpliwego oka" im. Kazimierza Karabasza (10.000 zł), nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich (4.000 zł), nagroda Getin Banku (5.000 zł) oraz nagroda im. A. Kamińskiego, medal Fundacji Monumentum Iudaicum oraz nagroda rzeczowa Uniwersytetu III Wieku im. Heleny Kretz.


 „Miasto: obrazy, dźwięki i działania” – to tytuł panelu odbywającego się w sobotę (23.11.), tuż przez oficjalnym zakończeniem festiwalu, panelu zorganizowanego przez socjologów i etnologów Uniwersytetu Łódzkiego. Za ich sprawą będziemy analizować, oglądać, wsłuchiwać się w miasto – w rytm zachodzących w jego przestrzeniach przeobrażeń. Dr Tomasz Załuski, dr Aleksandra Krupa-Ławrynowicz i dr hab. Tomasz Ferenc zaprezentują wystąpienia poświęcone fotograficznym obrazom miast, dźwiękom miasta oraz współczesnym praktykom artystycznym podejmowanym w przestrzeni publicznej Łodzi. Te ostatnie zostaną omówione w kontekście dążeń do "odzyskania miasta": walki o estetykę przestrzeni miejskiej, działań z zakresu rewitalizacji społecznej oraz polityki lokalności. Zastanowimy się nad ich potencjałem symbolicznym i społecznym, a także nad tym, jak faktycznie wpłynęły one na przestrzeń publiczną Łodzi w ostatnich latach.

Również w sobotę (23.11.), Agnieszka Sowała-Kozłowska (spółdzielnia Spóła Działa) i Magda Parszewska (Ferwork), związane z festiwalem od lat, zaproponowały na festiwalu warsztaty dla dzieci z materiałów recyklingowych „Mali artyści wyruszają w miasto”. Mamy nadzieję, że dzięki takiej mądrej zabawie „od dziecka” nieobojętne będzie miejsce, w którym się żyje, sposób, w jaki spędza się czas wolny.

Na festiwalu proponujemy także kinoanalizę – warsztaty dla licealistów poświęcone tematowi „Człowiek w kryzysie – człowiek na krawędzi”, podczas których zostaną zaprezentowane filmowe wizerunki młodych ludzi w krytycznych sytuacjach. Ta wspólna inicjatywa psychologów i filmoznawców ma na celu pomoc dla młodych ludzi w rozwiązywaniu problemów w naszym trudnym świecie. Organizatorzy to Koło Krytyków Filmowych UŁ i Instytut Pomocy Profesjonalnej w Poznaniu. Warsztaty odbywać się będą w piątek (22.11.).



Kadr z filmu "Ojciec i syn", fot. Materiały prasowe

Niespodzianką szczególnego rodzaju, jaką przygotowaliśmy naszej publiczności, są sesje jogi śmiechu, prowadzone przez wykwalifikowanego jogina śmiechu Piotra Bielskiego. Śmiech z pewnością przyda nam się przed seansami konkursowymi prezentującymi obrazy pełne traum i zagrożeń.

Ale to jeszcze nie koniec wydarzeń festiwalowych, do 30 listopada mamy moc atrakcji towarzyszących, m.in. będzie można zobaczyć filmy, które nie weszły do konkursu, a które naszym zdaniem, są warte pokazania. Tematem przewodnim imprez towarzyszących konkursowi jest miasto w procesie przemiany postindustrialnej. Temat ten realizuje chociażby cykl wystaw "Doświadczając miasta", o której sami pomysłodawcy mówią, że pokazali w niej różne oblicza życia w wielkim mieście, w dusznej aglomeracji, kładąc szczególny nacisk na ograniczanie przestrzeni życiowej przeciętnego człowieka.

W tematyce jest także panel dyskusyjny "Antropologia miasta" oraz zespół działań "Jestem z miasta" (koncerty, promocje, prezentacje). Festiwalowi towarzyszy wydawnictwo monograficzne: „Leszek Wronko. Operator dźwięku”.
W trakcie trwania festiwalu zaprezentowany zostanie też projekt Biura Edukacji Publicznej IPN „Najdłuższe pół wieku”, przedstawiający życie codzienne łodzian w latach 1939-1989 w dwóch projekcjach filmowych – „Aus Lodz wird Litzmannstadt” i „Łódź ‘64”.

Festiwal wzbogaci również prelekcja „Człowiek wobec prawa – na wschód od Polski” prowadzona przez Grzegorza Pieńkowskiego, w trakcie której pokazany zostanie film „Czekista”.

Ostatni dzień wydarzeń festiwalowych to pokaz dokumentów greckich, opisujących kryzys Grecji i kryzys jednostki, pojedynczego człowieka. Do zaprezentowania są cztery kapitalne filmy, zupełnie nieznane polskiemu widzowi, po projekcji zaprosiliśmy do rozmowy Dionisiosa Sturisa oraz Irenę Tsermengas. Będziemy rozmawiać o Grecji, o Ikarii i o tańcach bałkańskich. Po spotkaniu odbędą się warsztaty tańca greckiego i nie tylko, które poprowadzą Państwo Stogidis z zespołem Fuego.

Celem festiwalu jest stworzenie jak najszerszego, twórczego forum wymiany doświadczeń i poglądów na temat zagrożeń kondycji człowieka oraz przeciwdziałania im. Celowi temu służy także artystyczne unaocznienie omawianych problemów przez wystawy oraz refleksja dotycząca antropologii miasta, ze szczególnym uwzględnieniem procesów odbywających się w mieście postindustrialnym na przykładzie Łodzi.

Program festiwalu tworzony jest przez Radę Programową, w skład której wchodzą: Andrzej Chętko (wykładowca ASP, Łódź), Elżbieta Czarnecka (Stowarzyszenie Miłośników off Kultury "SMoK"), Iwonna Łękawa,(dziennikarka), Mieczysław Kuźmicki (dyrektor Muzeum Kinematografii), Wanda Mirowska (wykładowca PWSFTviT), Andrzej Strąk (prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oddział w Łodzi), Jakub Wiewiórski (dyrektor Wydziału Kultury Urzędu Miasta Łodzi).

Organizatorem festiwalu jest Muzeum Kinematografii, kuratorem Monika Chybowicz, kustosz muzeum, filmoznawca, kurator festiwalu od 13 edycji. Kuratorem wystaw towarzyszących jest Alicja Cichowicz, kustosz muzeum, filmoznawca.

Rada programowa powołuje pięcioosobowe jury, które ocenia nadesłane na konkurs filmy. W skład jury 23.edycji festiwalu wchodzą: dr Krystyna Piątkowska – etnolog (Uniwersytet Łódzki); dr hab. Janusz Połom – reżyser i operator, fotograf (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski); Jacek Bieleński - scenarzysta, muzyk, aktor; Janusz Kołodziej - krytyk filmowy, dziennikarz, redaktor magazynu „TelePro” oraz dr Zbigniew Wichłacz, operator filmowy, profesor PWSFTviT.

www.festiwalmediow.art.pl