Henryk Bielski – tańczący z filmami

Pochodzi ze Lwowa, jako kilkunastoletni chłopiec dostał się do Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”. Występował w nim jako tancerz w latach 1950-1958. Można go zobaczyć w „Mazowszu” (1951) Tadeusza Makarczyńskiego, pierwszym polskim barwnym dokumencie, a także w komedii obyczajowej Leonarda Buczkowskiego „Przygoda na Mariensztacie” (1953). Jest absolwentem średniej szkoły muzycznej w Warszawie oraz Zawodowego Studium Szkoleniowego przy Państwowym Zespole Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego w Karolinie.

Praca na planie wspomnianych filmów niewątpliwie nieco przyczyniła się do tego, że sam postanowił spróbować swych sił w kinematografii. Po rozstaniu się z zespołem dostał się do moskiewskiego Instytutu Kinematografii (WGIK), gdzie uczył się filmowej reżyserii pod kierunkiem Michaiła Romma. Jeszcze w trakcie studiów asystował Stanisławowi Barei przy realizacji „Męża swojej żony” (1960), a po skończeniu studiów (1962) na trwałe związał się z Przedsiębiorstwem Realizacji Filmów „Zespoły Filmowe”, początkowo z zespołem Kadr, a następnie z Iluzjonem. Znalazł się w pionie reżyserskim m.in. „Spotkania w Bajce” (1962) Jana Rybkowskiego, „Wiana” (1963) Jana Łomnickiego, „Faraona” (1966) Jerzego Kawalerowicza, następnie pełnił funkcję II reżysera przy powstawaniu m.in. „Ruchomych piasków” (1968) Władysława Ślesickiego, „Hrabiny Cosel” (1968) Jerzego Antczaka, „Promu” (1970) Jerzego Afanasjewa, „Jarzębiny czerwonej” (1969) oraz „Kopernika” (1972) Ewy i Czesława Petelskich.    

W 1976 roku zadebiutował jako samodzielny reżyser telewizyjnym „Hasłem”, opartą na… słuchowisku radiowym Jerzego Janickiego przejmującą opowieścią o ludzkiej chciwości. Z tym samym scenarzystą nakręcił kolejny swój film. „Koty to dranie” (1978) to nie mniej przejmująca, ale i łotrzykowska historia – oto pewien starszy pan otrzymuje straszne, ale – jak można się od początku domyślić – niewykonalne zadanie: ma utopić małe koty. Ale przecież koty to dranie… 

„Gwiazdy poranne” (1979) według scenariusza Ewy Petelskiej, kinowy debiut Bielskiego, to dramatyczna opowieść o załodze rosyjskiego czołgu, która ukrywa się w okupowanej przez Niemców polskiej wsi. W kolejnym filmie powrócił do swego stałego scenarzysty – Jerzego Janickiego. Rozgrywająca się pod koniec wojny „Pastorale heroica” (1983) została uhonorowana na festiwalu moskiewskim Nagrodą Pokojową, a Wirgiliusz Gryń – nagrodą aktorską. Kolejny wspólny film Bielskiego i Janickiego „Chrześniak” (1985) został nagrodzony na festiwalu w Karlowych Warach. Dużą popularność przyniósł reżyserowi telewizyjny serial „Ballada o Januszku”, ekranizacja popularnej powieści Sławomira Łubińskiego, w którym znakomitą kreację stworzyła Lidia Fiedosiejewa-Szukszyna, za co została uhonorowana Złotym Ekranem.

W 1988 roku Bielski zrealizował telewizyjne „Warszawskie gołębie”. „Nakręciłem ten film z dwóch powodów: po pierwsze, jestem związany z Warszawą od trzydziestu kilku lat i cała historia tego miasta, od odbudowy do dziś, nie jest mi obca, po drugie – film dedykowany jest Janowi Rybkowskiemu. Był on pierwszym reżyserem, u którego praktykowałem i od którego wiele się nauczyłem" – wyznał wówczas ów warszawski lwowiak (notabene, podobnie jak jego najbliższy współpracownik i przyjaciel – Jerzy Janicki).