Dziennik dla moich dzieci

Jest rok 1947. Szesnastoletnia Juli wraz ze swymi opiekunami wraca na Węgry ze Związku Radzieckiego, dokąd przed laty wyemigrowali jej rodzice. Zamieszkują w Budapeszcie u siostry „przyszywanego” dziadka. Magda – starająca się zastąpić dziewczynce matkę – jest komunistką, pracuje jako redaktorka w partyjnej gazecie. Juli od początku nie czuje sympatii do nowej opiekunki. Myślami wraca do ukochanych rodziców: matki, która nagle zachorowała i zmarła, oraz ojca, aresztowanego i skazanego w sfingowanym procesie politycznym. Jej codzienne życie w nowym miejscu coraz bardziej zaczyna wypełniać kino, z powodu którego zaniedbuje naukę, co jeszcze bardziej zaostrza już i tak napięte stosunki z Magdą. Zrozumienie znajduje jedynie u Jánosa, przyjaciela swej opiekunki, który w czasie wojny działał we francuskim ruchu oporu. Juli przenosi się do Jánosa. Zajmuje się jego sparaliżowanym synem. Nasilają się represje. János zostaje aresztowany. Zgodę na widzenie z nim Juli otrzyma dopiero w roku 1953.

„Dziennik dla moich dzieci” stanowi pierwszą część – w dużej mierze autobiograficznego – cyklu węgierskiej reżyserki. Kolejne to: „Dziennik dla moich ukochanych” (1987), „Dziennik dla mojego ojca i matki” (1990) oraz „Mała Wilma – ostatni pamiętnik” (2000), poświęcona wydarzeniom poprzedzającym dziennikową trylogię. Márta Mészáros w wieku pięciu lat, wraz z matką i ojcem, wybitnym rzeźbiarzem i działaczem komunistycznym, wyemigrowała do Związku Radzieckiego. Do ojczyzny wróciła po wojnie. Studia reżyserskie skończyła w 1956 roku w moskiewskiej szkole filmowej. Szybko stała się czołową postacią węgierskiej kinematografii. Jej szczere, bolesne, pełne politycznych odniesień filmy często miały kłopoty z rozpowszechnianiem. „Dziennik dla moich dzieci” wszedł na ekrany w wersji „poprawionej” z dwuletnim poślizgiem. Mimo to spadła na film istna lawina festiwalowych laurów, z canneńską Nagrodą Specjalną Jury na czele (1984). Osobiste przede wszystkim, kino polityczne najwyższej próby.