Bezpłatna platforma streamingowa ARTE.tv przygotowała trzy filmy z Janem Nowickim w cyklu ArteKino Classics. Polski aktor zagrał w trylogii wielokrotnie nagradzanej na międzynarodowych festiwalach filmowych Márty Mészáros, z którą był związany przez 30 lat. Obrazy pt. „Dziennik dla moich dzieci” (1982 r.), „Dziennik dla moich ukochanych” (1986 r.) oraz „Dziennik dla mojego ojca i matki” (1990 r.) składają się na fabularyzowaną autobiografię węgierskiej reżyserki i sce-narzystki.
W ramach
cyklu ArteKino Classics dostępne będą 4 filmy Márty
Mészáros, zdobywczyni nagród na Festiwalu w
Cannes, Berlinale oraz na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w San Sebastian. W
trylogii autobiograficznej jednej z czołowych węgierskich reżyserek wystąpił zmarły
przed 4 miesiącami wybitny polski aktor Jan Nowicki, jej wieloletni partner, który
zagrał ponad 200 ról teatralnych i filmowych. Przez 30 lat tworzył niezapomniane
kreacje na deskach Starego Teatru w Krakowie, m.in. Artura w „Tangu” czy księcia
Konstantego w „Nocy listopadowej”. Szerokiej publiczności jest znany z roli Wielkiego
Szu w filmie Sylwestra Chęcińskiego pod tym samym tytułem.
"Dziennik dla moich dzieci" to pierwsza część autobiograficznej trylogii
Márty Mészáros. Film w 1984 roku zdobył Nagrodę Główną Jury na Festiwalu
Filmowym w Cannes. Trylogia przedstawia losy osieroconej dziewczynki, która
dzielnie stawia czoła terrorowi sowieckiej represji, próbując jednocześnie
znaleźć własny filmowy głos. Głowna bohaterka, osierocona Juli wraca do
Budapesztu po dzieciństwie spędzonym w ZSRR, dokąd przed wojną uciekli z Węgier
jej rodzice komuniści. Zajmuje się nią tam dawna przyjaciółka rodziców Magda,
która pełni teraz ważne stanowiska w aparacie władzy. Ta historia dorastania w
cieniu stalinowskiej dyktatury jest dostępna pod linkiem:
TUTAJ.
Druga część "Dzienników..." została nagrodzona Srebrnym
Niedźwiedziem na Festiwalu Filmowym w Berlinie w 1987 r. i można ją zobaczyć pod
linkiem:
TUTAJ W październiku 1956 r. dziewczyna
próbuje opuścić Moskwę i wrócić do Budapesztu, gdzie jej wuj, Janos (
Jan Nowicki),
aktywnie uczestniczy w rewolcie przeciwko rosyjskiej okupacji. Udaje jej się dostać
do ojczyzny, gdzie staje się uczestniczką wydarzeń politycznych. Jako młoda i
zaangażowana idealistka podważa oficjalną wersję „kontrrewolucji” i stara się
wszystko filmować. Życie Janosa jest zagrożone…
Marta Mészàros urodziła się w
Budapeszcie w 1931 r. Wychowała się na emigracji w Związku Radzieckim, a na
Węgry wróciła po śmierci ojca, rzeźbiarza Làszlo Mészàrosa, który padł ofiarą
stalinowskich czystek w 1938 r. Ukończyła studia filmowe w Moskwie, a w latach
60. rozpoczęła tworzenie fascynującej serii portretów kobiet. Była pionierką
kina feministycznego obok twórczyń takich jak Vera Chytilovà czy Agnès Varda.
Jej filmy stanowią ważny wkład w sztukę filmową Europy Środkowo-Wschodniej. W
2021 roku w wieku 90 lat otrzymała Europejską Nagrodę Filmową za całokształt
twórczości.
MR
Arte
Ostatnia aktualizacja: 12.04.2023
