Rafał Syska: Tego rodzaju miejsca nie ma na filmowej mapie Polski

Anna Michalska: Jaką instytucją ma być Narodowe Centrum Kultury Filmowej?

Rafał Syska: Tego rodzaju miejsca, jak NCKF, nie ma na filmowej mapie Polski. Nigdy nie było odpowiedniej przestrzeni, żeby można było zrealizować wszystkie cele tego rodzaju instytucji. NCKF będzie nowoczesnym, multimedialnym centrum upowszechniania kultury filmowej, w którym znajdą się wystawy stałe, ścieżki dydaktyczne poświęcone prahistorii kina, kinu polskiemu i językowi filmu; po drugie – ekspozycje czasowe zarówno te organizowane przez NCFK, jak i te, które będą do Polski przybywać z zagranicy; po trzecie – specjalistyczne sale projekcyjne; po czwarte – rozbudowany program edukacyjny, oparty na nowoczesnych formach dydaktycznych, wykraczających poza to, co dziś rozumiemy pod hasłem „edukacja audiowizualna”; i po piąte – nowoczesna, zasobna biblioteka, mająca w sobie elementy cyfrowego archiwum. Będą też kawiarenki, restauracja, miejsca działań coworkingowych, przyjazne przestrzenie do spędzania wolnego czasu, spotkań, pracy naukowej. NCKF organizować będzie też festiwale, przeglądy, prowadzić kino studyjne i inicjować działania integrujące środowiska filmowe.

Które z tych obiektów są już gotowe?

Działa wprawdzie Kino Sferyczne, które jest immanentną częścią Centrum Nauki i Techniki, ale pozostałe elementy, choć są już zbudowane i w dużym stopniu przygotowane technologicznie, wymagają pewnych korekt architektonicznych, a potem niezwykle skomplikowanych działań kuratorskich, projektowych i wnętrzarskich. Ten budynek nie był przygotowywany do tych celów, do których będzie ostatecznie przeznaczony. Zakres prac jest więc duży.

Kiedy NCKF wystartuje z pierwszymi działaniami?

NCFK ma rozpocząć działalność w 2019 roku. Wtedy ruszą ścieżki dydaktyczne, Teatr Obrazu i Dźwięku, więc dwa najbardziej fundamentalne przedsięwzięcia tej instytucji. Ale już wcześniej będą przeprowadzone działania, czasami w formie „zajawek” czegoś, co będzie większe, potężniejsze i organizowane z większym rozmachem w przyszłości. Do 2019 przygotujemy przedsięwzięcia wystawiennicze i ekspozycyjne, pojawią się najpewniej festiwale filmowe. Ruszymy także ze studyjną salą kinową. Pojawią się zatem miejsca aktywizacji, programy edukacyjne; więc tak naprawdę do 2019 NCKF będzie już żywym miejscem, ale to, co będzie jego istotą, to jest dopiero 2019 rok.

Do jakich odbiorców zamierzacie kierować swoje działania?

To będą różnorodne grupy odbiorcze. W pierwszym rzędzie ludzie zainteresowani kinem, w tym najszerszym tego słowa znaczeniu – od miłośników filmu po krytyków i filmoznawców. Grupami docelowymi będą także wycieczki szkolne i młodzi ludzie, którzy tu uzyskają dostęp do różnych programów edukacji. Będą także edukatorzy i osoby, które zajmują się propagowaniem wiedzy na temat filmu. Chcieliśmy stworzyć w NCKF rodzaj centrum metodologicznej pomocy dydaktycznej. Jeśli wyobrazimy sobie fakt, że filmem interesują się prawie wszyscy, to NCKF powinien być miejscem dla bardzo różnych osób, także dla tych, dla których będzie tylko przestrzenią, która pozwoli dotknąć filmu od innej, niż to czyni się na co dzień, strony. Warto więc opowiedzieć o całej kulturze filmowej, o systemie produkcji, o tym, w jaki sposób wyglądała ona w przeszłości, a jak wygląda dziś, w jaki sposób film wpisywany jest w szeroki kontekst zmieniającej się, ewoluującej technologii, a także ewoluujących aspektów związanych z szeroko pojętą audiowizualnością. W ścieżkach dydaktycznych pojawi się więc refleksja na temat procesu dystrybucji filmu, sposób jego odbioru, kwestie cenzury, manipulacji i propagandy, a także technologii. To ostatnie jest szczególnie ważne, bo NCKF jest częścią większego kompleksu EC1, gdzie znajdzie się Centrum Nauki i Techniki oraz Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnych, czyli gier wideo.