Shoah

"Shoah" zrealizowane przez Claude'a Lanzmanna, długoletniego redaktora lewicowego czasopisma polityczno-literackiego "Les Temps Modernes", to zbiór wstrząsających wywiadów, opowieści i relacji na temat Holocaustu. Jest jednym z najważniejszych, i zarazem dość kontrowersyjnych, filmów dokumentalnych XX wieku. Powstawał 11 lat. Francuski reżyser zbierał do niego materiały w 14 krajach, w tym także w Polsce. Nakręcił w sumie ok. 350 godzin zdjęć, z czego powstał ponad dziewięcioipółgodzinny film. Lanzmann montował go przez 5 lat. Nie korzystał przy tym
z żadnych zdjęć, materiałów archiwalnych czy też historycznych kronik filmowych. Bohaterami "Shoah" (po hebrajsku: zagłada) - pozytywnymi i negatywnymi - są żyjący jeszcze w latach 70. i 80. XX wieku uczestnicy i świadkowie ludobójstwa Żydów w czasie II wojny światowej (np. Abraham Bomba). Oraz ich oprawcy, czyli naziści tacy jak Franz Suchomel, SS Untersturmfuhrer obozu koncentracyjnego w Treblince. Bohaterem jest także sam Lanzmann, ubrany
w czarną skórzaną kurtkę, wielokrotnie powtarzający te same pytania: o uczucia czy też o techniczne szczegóły Holocaustu.
Niektórzy krytycy filmowi i historycy zarzucali temu dokumentowi tendencyjność oraz antypolski wydźwięk. Mimo to wyróżniono go m.in. Nagrodą FIPRESCI na MFF w Berlinie Zachodnim (1986) oraz Nagrodą im. Roberta Flaherty'ego Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (BAFTA) dla najlepszego filmu dokumentalnego w 1987 roku.