Jego prace: "Nowe żródło historii" (Une nouvelle source de l’histoire) i "Ożywiona fotografia" (La photographie animee), opublikowane w Paryżu 1898 roku, w języku francuskim, przypisują specyfice tworzywa filmowego wartość dokumentowania rzeczywistości. Postulatem autora jest utworzenie „składnicy kinematografii historycznej”, archiwum filmowego, w którym skatalogowane taśmy stanowić będą materiał badawczy dla historyków. Sam do swojej teorii dołożył praktykę operatorską, pozostawiając po sobie zarejestrowane na taśmie współczesne mu wydarzenia, jak: "Koronacja cara Mikołaja II" Petersburg 1896, "Pobyt cara w Polsce" 1897, "Wizyta cesarza Wilhelma II w Peterhofie" 1897.


Fot. SFP

Piśmiennictwo filmowe w Polsce rozwijało się na gruncie myśli o modernistycznej kulturze i człowieku. Na temat filmu wypowiadali się przede wszystkim ludzie związani z literaturą. Oprócz podkreślania walorów dokumentalnych, obok widowiskowych i rozrywkowych, za szczególnie cenne uznano aspekty poznawcze i kulturowe. W opozycji badacze i obserwatorzy, ustawili zdjęcia odtwarzające sceny z życia i fantastyczne efekty kreowane, które wiele lat później uznano za podstawowy mechanizm rozwojowy w dziejach kina. W artykule „Śmierć kinematografu” (1913 r.) Karol Irzykowski wysuwa myśl, iż film jest nową sztuką. Wypracowane przez siebie podstawy teorii kina zawarł w książce „X Muza. Zagadnienia estetyczne kina” (1924). "X Muza" była zapowiedzią nowego myślenia o sztuce, w wielu punktach znacznie wyprzedzając późniejsze sformułowania teoretyków kultury. Podobnie jak Henri Bergson utrzymywał, że kino nie tylko naśladuje mechanizm ludzkiego oka ale także pamięć, sumienie, wyobraźnię, docierając w ten sposób do ludzkiego wnętrza. Specyfika filmu wg niego tkwi także w widzialności ruchu, poprzez ruch form materialnych, które obrazują walkę człowieka z materią.

Choć jego dzieło nie zostało w pełni zrozumiane przez współczesnych, dziś uchodzi za szczytowe osiągnięcie polskiej myśli filmowej.