Lech Majewski
fot. SFP
Lech Majewski – pasja tworzenia
„Pisałem wiersze i malowałem obrazy – to były moje pasje. W pewnym momencie zrozumiałem, że kino jest w stanie je połączyć” – wyznaje Lech Majewski. Ten niezwykle wszechstronny artysta – reżyser filmowy, teatralny, operowy i telewizyjny, scenarzysta, operator, kompozytor, scenograf, producent, poeta, prozaik, malarz, rzeźbiarz, plakacista, fotografik – 30 sierpnia kończy 65 lat.
Pochodzi z Katowic, w których mieszka do dziś, choć tak naprawdę całe życie jest w drodze, realizując i pokazując filmy na całym świecie. Katowickie mieszkanie po rodzicach jest jednak najważniejsze, stanowi główną bazę wypadową. „Gdy jestem w Polsce, mieszkam w Katowicach, gdy robię w Polsce film, staram się kręcić go w Katowicach, gdy zbieram ekipę, to z tutejszych ludzi, a śpię w mieszkaniu rodziców, w którym przyszedłem na świat. Choć dużą część życia spędzam w Wenecji, w Nowym Jorku lub w hotelach, to jestem lokalnym patriotą Katowic” – wyznaje artysta.

Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych, ale głównym jego powołaniem okazał się film, jest absolwentem Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi (1977). Zanim zajął się kinem i teatrem, publikował wiersze na łamach m.in. „Nowego Wyrazu”, „Poezji”, „Literatury”. Jest autorem kilku tomików poetyckich: „Baśnie z tysiąca nocy i jednego miasta” (1977), „Poszukiwanie raju” (1978), „Mieszkanie” (1981), „Muzeum mojej nędzy” (1997), „Święty Sebastian” (1998), oraz powieści, m.in. „Kasztanaja” (1981), „Szczury Manhattanu” (1993), „Pielgrzymka do grobu Brigitte Bardot Cudownej” (1996), „Metafizyka” (2002), „Hipnotyzer” (2003), „Manhattan Babilon” (2015), a także frapującego eseju „Asa Nisi Masa. Magia w »8 i 1/2« Felliniego”(1994).

W 1977 roku wyreżyserował Homerowską „Odyseję” na deskach warszawskiego Teatru Studio. Rok później zrealizował średniometrażową nowelę „Zwiastowanie” w filmie „Zapowiedź ciszy” (1978). Samodzielnym debiutem reżyserskim okazał się nakręcony dwa lata później „Rycerz” (1980), niekonwencjonalna opowieść, której akcja toczy się w średniowieczu. W 1981 roku wyjechał na festiwal do Cambridge i pozostał w Anglii. Rok później wystawił „Odyseję” na barkach na Tamizie. Filmem „Lot świerkowej gęsi”, zrealizowanym w Stanach Zjednoczonych, rozpoczął swą międzynarodową karierę, którą umocnił nakręconym – w koprodukcji brytyjsko-szwajcarsko-brazylijskiej – „Więźniem z Rio” (1988) oraz – w koprodukcji amerykańsko-polskiej – „Ewangelią według Harry’ego” (1993). Majewski jest także autorem scenariusza i producentem znanego filmu Juliana Schnabla „Basquiat – taniec ze śmiercią” (1995).

W 1997 roku nakręcił w polskiej telewizji „operę autobiograficzną” – „Pokój saren” (1997), a dwa lata później „Wojaczka” (nagrody w Gdyni, Łagowie, Barcelonie, Coroto, Trencianskich Teplicach), przejmującą fabułę – rozgrywającą się w siermiężnej rzeczywistości PRL-u – o ostatnich chwilach zbuntowanego poety, tragicznie zmarłego w wieku dwudziestu sześciu lat. Kolejny film – „Angelus” (2001) – poświęcił historii janowskiej gminy okultystycznej, działającej na Śląsku od lat trzydziestych do pięćdziesiątych. To właśnie „rzeczy tajemne" pozwoliły jej członkom w miarę pogodnie przetrwać okupacyjne i stalinowskie czasy.

„Szklane usta” (2006) to niekonwencjonalny poetycki esej, skonstruowany na bazie słynnej wystawy wideo-artu „Krew poety”, którą Majewski nazwał poematem w 33 obrazach, zaś „Młyn i Krzyż” (2010; nagrody w Gdyni, Łagowie, Toruniu, Luksemburgu, Terni) – frapująca, zrealizowana z ogromnym rozmachem inscenizacyjnym próba współczesnego odczytania słynnego obrazu Petera Bruegla „Droga na Kalwarię”. Ostatni film „Onirica” (2013) to przejmująca opowieść o mężczyźnie, którego dotknęła wielka tragedia – sam cudem przeżył groźny wypadek samochodowy, ale zginęli w nim jego bliscy. Od dwóch lat pracuje nad – realizowaną w koprodukcji polsko-amerykańsko-luksemburskiej – „Doliną Bogów”, z Charlotte Rampling, Johnem Malkovichem i Joshem Hartnettem w rolach głównych.

W 2006 roku w nowojorskim Musem of Modern Art zorganizowano Majewskiemu retrospektywę twórczości. To bez wątpienia jeden z najbardziej cenionych za granicą polskich artystów. Pisze, reżyseruje, maluje, rzeźbi, komponuje… Gdy pytam go, co ma napisane na wizytówce, odpowiada – Lech Majewski.

Jerzy Armata / SFP  30 sierpnia 2018 00:01
Scroll