"Dolina Issy" po rekonstrukcji cyfowej

12 listopada w  kinie Kultura w Warszawie odbędzie się uroczysty pokaz zrekonstruowanego cyfrowo filmu Tadeusza Konwickiego "Dolina Issy" wg Czesława Miłosza. Gośćmi premiery będą jego twórcy, a wśród nich autor zdjęć Jerzy Łukaszewicz, kompozytor Zygmunt Konieczny oraz aktorzy Maria Pakulnis, Danuta Szaflarska i Krzysztof Gosztyła.
 
Litewska prowincja początku XX wieku, świat fascynujący i mroczny, gdzie chrześcijaństwo przenika się z pogaństwem, świat żywych ze światem umarłych, a targani namiętnościami ludzie zdolni są do czynów strasznych i niezwykłych. Adaptować „Dolinę Issy” ze względu na jej eseistyczną formę nie było łatwo, zwłaszcza że Konwicki nie chciał robić kolejnej opowieści o dziecięcej inicjacji. Zamiast tego zrobił film o świecie, którego już nie ma, zmitologizowanej Litwie roku 1918, fascynującej i mrocznej, napiętnowanej złem, gdzie chrześcijaństwo przenika się z pogaństwem, świat żywych ze światem umarłych, a ludzkie czyny dyktowane są niszczącymi namiętnościami.

Danuta Szaflarska i Anna Dymna w filmie "Dolina Issy", fot. KinoRP

„Byłem osobiście zawstydzony tym, co go spotkało tutaj po »wybraniu wolności«. Napadło na niego wielu kolegów, zelżono go, zwymyślano. Myślałem, że naszą winę trzeba w jakiś sposób zmazać. Chciałem połączyć dwie rzeczy. Myślałem, że zrobię na konto, na odpowiedzialność Miłosza, film o moich, w cudzysłowie, bo niedokładnie moich stronach, o Litwie, a jednocześnie wykonam małą ekspiację”. Reakcją poety na ów szlachetny gest reżysera było ponoć pytanie: „Co, to jestem ja?!”

Piękna Magdalena (Anna Dymna), która, nieszczęśliwie zakochana w młodym księdzu (Tadeusz Bradecki), popełnia samobójstwo, panicznie bojąca się śmierci babcia (Danuta Szaflarska), Baltazar (Krzysztof Gosztyła) zmagający się z wyrzutami sumienia po zabiciu człowieka – wszyscy oni są naznaczeni przez to miejsce. A ich potomkowie – w tym Konwicki i Miłosz – skazani na wygnanie, tułaczkę po świecie, podkreślaną kontrapunktowymi dla filmowej opowieści wierszami poety, recytowanym na tle obcych, wielkomiejskich pejzaży. Znakomite zdjęcia Jerzego Łukaszewicza, niepokojąca muzyka Zygmunta Koniecznego, doborowa obsada i status jednej z najciekawszych ekranizacji polskiej literatury.
 
Krzysztof Gosztyła w filmie "Dolina Issy", fot. KinoRP

- Moje Kresy to jest i było bogactwo, wielowątkowość kulturalna, językowa, religijna, obyczajowa - mówił reżyser. - W książkach i filmach uprawiałem swój prywatny ekumenizm, starałem się łagodzić, jednać ludzi ze sobą. Listopadowa premiera „Doliny Issy” to okazja do wzięcia udziału w takim właśnie ekumenicznym filmowym nabożeństwie – gdzie bowiem obchodzić Dziady, jak nie na Litwie?

"Dolina Issy" to kolejna tegoroczna premiera KinaRP. Rok 2012 w 5-letniej historii Projektu jest rokiem wyjątkowym, bo rekonstrukcji cyfrowej zostało poddanych łącznie aż 40 filmów – niektóre z nich, na czele z „Pannami z Wilka”, zaprezentowano podczas tegorocznego FPFF w Gdyni w ramach cyklu Czysta klasyka. W grudniu - premiera „Człowieka z żelaza”.

Projekt KinoRP to przedsięwzięcie zainicjowane w roku 2008 przez firmę KPD i koordynowane przez Cyfrowe Repozytorium Filmowe, którego partnerami są obecnie: Studio Filmowe KADR, Studio Filmowe TOR, Studio Filmowe ZEBRA, The Chimney Pot, Yakumama Film, Studio Filmowe TPS, Soundplace, Studio Produkcyjne Orka i BTI Studios. Projekt KinoRP honorowym patronatem objął Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski.

Portalfilmowy.pl jest patronem medialnym projektu.

Organizatorami premiery „Doliny Issy” są: Stowarzyszenie Filmowców Polskich, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Studio Filmowe Zebra i kino Kultura oraz twórcy projektu KinoRP.