Ostatnie dzieło Tarkowskiego w telewizji Ale Kino

"Ofiarowanie" (1986) to metafizyczne arcydzieło Andrieja Tarkowskiego i suma jego twórczości. Ostatni film reżysera wypełnia pytanie: czy ofiara ma sens? Film otrzymał Grand Prix w Cannes oraz nagrodę BAFTA.

W dzień pięćdziesiątych urodzin Alexandra (Erland Josephson), aktora i filozofa, w jego domu zbierają się jego żona (Susan Fleetwood), córka i maleńki syn oraz przyjaciele: Otto (Allan Edwall) i Victor. Niespodziewanie wybucha kolejna wojna światowa. Władze w ostatniej telewizyjnej odezwie ostrzegają przed atakiem nuklearnym. Alexander przysięga Bogu, że poświęci wszystko, co kocha, w zamian za ocalenie świata przed zagładą.



Andriej Tarkowski już za życia uznawany był za jednego z kilku arcymistrzów kina. W przypadku jego filmów na nic zda się jakakolwiek próba streszczania fabuły, bo ich treścią są pytania, a nie odpowiedzi. Te wielowymiarowe i wieloznaczne mistyczne przypowieści przypominają modlitwę i wymagają od widza skupienia. Osią zainteresowania rosyjskiego reżysera jest relacja między Bogiem a człowiekiem. Gdzie jest miejsce duchowości w materialnym świecie? Kimś, kto u Tarkowskiego podejmuje próbę dotarcia, zbliżenia się do Boga jest - silnie obecny w prawosławiu - święty, szaleniec Chrystusowy, czyli "jurodiwy". W filmach Tarkowskiego są nim m.in. Duroczka z "Andrieja Rublowa", tytułowy "Stalker" oraz Alexander z "Ofiarowania", który gotów jest dokonać ofiary z życia, by ocalić świat. Dla tego rodzaju poświęcenia jedynym i najwyższym punktem odniesienia jest Jezus Chrystus.

Wkład "Ofiarowania" w humanistyczną i metafizyczną myśl europejską docenili zarówno widzowie świeccy jak i duchowni. Film nagrodzono w Cannes Grand Prix, nagrodą FIPRESCI oraz Jury Ekumenicznego. Film otrzymał nagrodę BAFTA, a także znalazł się na watykańskiej liście filmów o szczególnych walorach religijnych, moralnych lub artystycznych. Roger Ebert w swojej recenzji "Ofiarowania" z listopada 1986 r. podkreślał aspekt autobiograficzny filmu: "kiedy Tarkowski kręcił, , wiedział, już że jest poważnie chory. [...] Na swoje ostatnie słowa wybrał wielki temat". Reżyser zmarł na raka płuc niedługo po ukończeniu filmu.

O "Ofiarowaniu" trudno mówić bez odwołań do twórczości innego, wielkiego metafizyka kina, Ingmara Bergmana. Autorem zdjęć do filmu jest stały współpracownik Szweda, Sven Nykvist. Film kręcono w Szwecji, niedaleko wyspy Farö, na której mieszkał i pracował Bergman. A Erland Josephson to aktor znany m.in. z filmów "Fanny i Aleksander", "Jesienna sonata" czy "Szepty i krzyki".

Emisja filmu:
23 stycznia, poniedziałek, godz. 20:10
29 stycznia, niedziela, godz. 23:45
02 lutego, czwartek, godz. 15:55
Ale Kino!