Tom Cruise, gwiazda filmów "Jerry Maguire", "Top Gun", "Urodzony 4 lipca", kończy 3 lipca 50 lat. Współpracował między innymi ze Stanleyem Kubrickiem, Stevenem Spielbergiem, Oliverem Stonem i Brianem De Palmą. Zdobył trzy nominacje do Oscara.
W opublikowanym przez magazyn "Forbes" rankingu najpotężniejszych celebrytów świata w roku 2012 Cruise znalazł się na miejscu dziewiątym. W drugiej połowie lat 90. umieszano go na listach 100 największych gwiazd w historii kina (1997, magazyn "Empire") i 50 najpiękniejszych ludzi świata (1997, magazyn "People").
Tom Cruise w filmie "Rock of Ages", fot. Warner Bros
W jednym z wywiadów Cruise opowiadał, że fascynuje się samurajami i ich etycznym kodeksem Bushido. - Miałem osiemnaście lat, gdy po raz pierwszy obejrzałem "Siedmiu samurajów" Kurosawy. Już po 30 sekundach zdałem sobie sprawię, że to nie jest zwykły film, że to jest zjawisko. Lata później przeczytałem kodeks Bushido. Przekazał mi wiedzę o wielu sprawach, do których trzeba dążyć w życiu, jak lojalność, współczucie, odpowiedzialność, umiejętność patrzenia wstecz oraz branie odpowiedzialności za własne czyny - wspominał.
Inni, mówiąc o Cruisie, który światową sławą cieszy się od prawie 30 lat, oceniali: Posiada wiele aktorskiej odwagi. Nie boi się piąć w górę i ryzykować (Paul Newman); Wiedziałem, że krążą legendy o jego niesympatycznym podejściu do ludzi, ale sam tego nie doświadczyłem. Tom wie, czego chce i wie, jak to osiągnąć. Jest wymagający, twardo stąpa po ziemi, ale w stosunku do siebie też nie stosuje taryfy ulgowej, (...) wiele się od niego nauczyłem. (Jonathan Rhys-Meyers)
Jeden z najbardziej znanych aktorów amerykańskich urodził się 3 lipca 1962 roku w Syracuse w stanie Nowy Jork, jako Thomas Cruise Mapother Czwarty syn inżyniera elektronika Thomasa Mapothera III i nauczycielki Mary Lee Mapother.
Jako nastolatek myślał podobno, by zostać księdzem. Jego rodzice - którzy rozwiedli się, gdy miał 11 lat - często się przeprowadzali, co wpłynęło na życie Toma i jego trzech sióstr. Nim Cruise ukończył 14 lat, uczył się w 15 różnych szkołach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.
W szkole średniej należał do drużyny zapaśników - plany sportowe przekreśliła jednak kontuzja kolana; wystąpił też, zebrawszy sporo pochwał, w uczniowskim przedstawieniu. Po skończeniu szkoły przeprowadził się do Nowego Jorku. Już wtedy myślał o aktorstwie. Zaczął od chodzenia na castingi do reklam, często jednak żegnano go argumentem: "zbyt przystojny" lub "zbyt wyrazisty".
W kinie Cruise zadebiutował w 1981 roku jako 19-latek w filmie Franco Zeffirellego "Niekończąca się miłość". W tym samym roku wystąpił w opowiadającym o szkole wojskowej "Capstrzyku" Harolda Beckera, razem z Seanem Pennem i Timothym Huttonem, zwracając na siebie uwagę krytyki. W 1983 roku zagrał w "Outsiderach" Francisa Forda Coppoli i "Ryzykownym interesie" Paula Brickmana, a w 1985 roku w nominowanej do Oscara produkcji fantasy "Legenda" w reżyserii Ridleya Scotta.
Przełomowym dla kariery Toma Cruise'a stał się zrealizowany rok później przez Tony'ego Scotta film akcji "Top Gun" (1986) o szkole pilotów marynarki wojennej. Cruise wystąpił tam razem z Kelly McGillis i Valem Kilmerem. Po "Top Gun", który przyniósł producentom dochód w wysokości 350 milionów dolarów, Cruise zyskał światową sławę. Później już prawie każdego roku można go było oglądać w głośnych i kasowych produkcjach.
Zagrał w: "Kolorze pieniędzy"Martina Scorsese (1986), "Koktajlu" Rogera Donaldsona (1988), "Rain Manie" Barry'ego Levinsona (1988), "Urodzonym 4 lipca" Olivera Stone'a (1989), "Szybkim jak błyskawica" Tony'ego Scotta (1990), "Za horyzontem" Rona Howarda (1992), "Firmie"Sydneya Pollacka według powieści Johna Grishama (1993), "Wywiadzie z wampirem" Neila Jordana (1994), "Mission: Impossible" Briana De Palmy (1996), filmie "Jerry Maguire" Camerona Crowe'a (1996), "Oczach szeroko zamkniętych" Stanleya Kubricka (1999), "Magnolii" Paula Thomasa Andersona (1999), "Mission: Impossible II" Johna Woo (2000), "Vanilla Sky" Camerona Crowe'a (2001), u Stevena Spielberga w "Raporcie mniejszości" (2002) i u Edwarda Zwicka w "Ostatnim samuraju" (2003).
W ciągu ostatniej dekady Cruise wystąpił w: "Zakładniku"Michaela Manna (2004), "Wojnie światów" Stevena Spielberga (2005), "Mission: Impossible III" J.J. Abramsa (2006), "Ukrytej strategii" Roberta Redforda (2007), komedii "Jaja w tropikach" Bena Stillera (2008), thrillerze "Walkiria" Bryana Singera (2008), "Wybuchowej parze" Jamesa Mangolda (2010) oraz "Mission: Impossible - Ghost Protocol" Brada Birda (2011).
Najnowsza rola Cruise'a to śpiewający rockman w komedii muzycznej "Rock of Ages", która do kin w Polsce trafi 10 sierpnia. Akcja filmu rozgrywa się w latach 80. w tytułowym klubie w Los Angeles, w obsadzie są też między innymi Catherine Zeta-Jones, Paul Giamatti,Mary J. Blige i Russell Brand.
Cruise był trzykrotnie nominowany do Oscara, za kreacje w filmach: "Urodzony 4 lipca", gdzie wcielił się w wyniszczonego fizycznie i psychicznie przez wojnę weterana Wietnamu; "Jerry Maguire", gdzie grał wpływowego agenta sportowego, który pod wpływem wyrzutów sumienia zmienia swoje życie, protestując przeciw wyścigowi szczurów, bezmyślnej pogoni za karierą i pieniędzmi; oraz "Magnolia", filmie o mieszkańcach Kaliforni, poszukujących swego miejsca w życiu.
Cruise należy do najlepiej opłacanych amerykańskich aktorów. Jego gaża za rolę w "Top Gun" w 1986 roku wyniosła 2 miliony dolarów. Za występ w "Szybkim jak błyskawica" w 1990 roku zarobił 9 mln dolarów, w "Wywiadzie z wampirem" w 1994 roku - 15 mln, w "Raporcie mniejszości" w 2002 roku - 25 mln, a w "Mission: Impossible - Ghost Protocol" w 2011 r. - 12,5 milionów.
Cruise był związany z aktorkami Mimi Rogers i Nicole Kidman. Od 2006 roku jest mężem Katie Holmes. Z ostatnich informacji o aktorze wynika, że Holmes zdecydowała się wystąpić o rozwód. W czasie trwania małżeństwa Cruise'a i Holmes media poświęcały wiele miejsca związkowi pary z Kościołem Scjentologicznym.
Jeśli chodzi o zawodowe życie Cruise'a, pojawiła się wiadomość, że razem z reżyserem Tony'm Scottem planuje realizację "Top Gun 2".