(Anty)walentynki: o miłości bez lukru i serduszek

Walentynki jednoznacznie kojarzą się z amerykańskim kiczem, ckliwością i rankingami najpopularniejszych komedii romantycznych wszech czasów. Portalfilmowy.pl temat postanowił ugryźć z nieco innej strony. Kino bowiem w kwestii miłości ma naprawdę wiele ciekawych i mądrych rzeczy do powiedzenia. Bez lukru! 

Nie chcemy zniechęcać do uczuć ani do klasyki "serduszkowego nurtu", w którym przecież trafiają się sympatyczne propozycje. Jednak zamiast "Czterech wesel i pogrzebu", "Kiedy Harry poznał Sally", "Notting Hill", "Casablanki", "Przeminęło z wiatrem", "Pożegnania z Afryką", "Angielskiego pacjenta", "Titanica" czy "Wieku niewinności" oraz Meg Ryan, Julii Roberts i Jennifer Aniston mamy dla Was inny zestaw. Przedstawiamy dziesiątkę filmów, które wykraczają poza klasyczne schematy romantyczne i melodramatyczne. Miłość ma wiele różnych odcieni, etapów i konsekwencji, daje szczęście i rodzi tragedię.


Co powiecie na zombie-walentynki? "Rammbock", fot. dystrybutora


Zapraszamy do lektury. Wśród propozycji także te, które obecnie goszczą na naszych ekranach.

Zauroczenie
"500 dni miłości" (2009, reż. Marc Webb)
Każda miłość ma swój początek - dla filmowców to wyjątkowo wdzięczny temat. Dla tych, którzy kręcą komedie romantyczne - właściwie jedyny. W "500 dniach miłości" Marc Webb do zagadnienia podszedł jednak z odrobiną dystansu. Choć tytuł brzmi niesłychanie romantycznie, to treść jest już o wiele bardziej przewrotna. Główny bohater Tom (Joseph Gordon-Levitt) to właściwie ofiara miłosnych stereotypów. Świat i spotkaną przez siebie dziewczynę (Zooey Deschanel) widzi przez różowe okulary. Być może gdyby mocniej stąpał po ziemi, byłby szczęśliwszy? Wyjątkowo udana alternatywa dla klasycznych młodzieńczych hollywoodzkich love stories.
 
"Zawrót głowy" (1958, reż. Alfred Hitchcock)
Zapewne "Zawrót głowy" częściej widnieje w rankingach mistrzowskich kryminałów i thrillerów, ale czyż nie jest opowieścią o miłości? O zauroczeniu, obsesji, fascynacji i pożądaniu? Alfred Hitchcock jawi się tu na większego romantyka, niż można by sądzić na pierwszy rzut oka. Nadal jednak pozostaje geniuszem napięcia i grozy i przez nie przefiltrowuje uczucie, które łączy Scottiego Fergusona i Madeleine. W rolach głównych James Stewart i Kim Novak. Czy potrzeba czegoś więcej?

Małżeństwo
"Blue Valentine" (2010, reż. Derek Cianfrance)
Prawdopodobnie sequele wielu znanych i lubianych komedii romantycznych w końcu doprowadziłyby do miejsca, w które zabierają nas Derek Cianfrance i jego aktorzy: Michelle Williams oraz Ryan Gosling. Po pierwszej fascynacji, radościach, wspólnych szaleństwach przychodzi w końcu codzienność, niezauważalne wcześniej drobiazgi zaczynają przeszkadzać, drobna rysa urasta do rozmiarów przepaści. "Blue Valentine" to jeden z najbardziej intymnych i prawdziwych portretów narodzin i śmierci uczucia. Zakochanie mija, narzeczeńskie i małżeńskie przysięgi bledną, marzenia o wspólnej przyszłości i starości ustępują miejsca niewypowiedzianym pretensjom i żalom. Do przeszłości nie ma już powrotu. Nawet jeżeli bardzo się tego pragnie. 

 
"Blue Valentine", fot. AFF

"Droga do szczęścia" (2008, reż. Sam Mendes)
Sam Mendes również przygląda się parze po wypowiedzeniu sakramentalnego "Tak". April i Frank Wheeler (Kate Winslet i Leonardo DiCaprio), małżonkowie z amerykańskich przedmieść, mają wszystko i nic zarazem. Po wielkiej miłości został pusty, piękny domek, praca, rodzina wyzuta z pozytywnych emocji, podskórne frustracje, niespełnienie. Miłość przeradza się w więzienie straconych możliwości, niespełnionych marzeń. Jeden z najbardziej gorzkich i bolesnych filmów o uczuciach. Szybko potrafi ściągnąć na ziemię nawet największych romantyków i marzycieli.

Romans
"Niebezpieczne związki" (1988, reż. Stephen Frears)
Symptom czy przyczyna? Największą zmorą małżeństw są romanse. A gdzie romanse, tam często intrygi. Gdy o nich mowa, najlepiej sięgnąć po ekranizację powieści Choderlosa de Laclos "Niebezpieczne związki". Kto uczuciami wojuje, ten od nich ginie, nawet tak wielki uwodziciel, jak Sébastien de Valmont. Plejada gwiazd na czele z Johnem Malkovichem, Glenn Close i Michelle Pfeiffer pokazuje, iż z miłością igrać się nie powinno.
 
"Absolwent" (1967, reż. Mike Nichols)
Cudownie niewinnie zakochany Dustin Hoffman i podstępna Anne Bancroft znana także jako Pani Robinson, posiadaczka najpiękniejszych nóg w historii kina. Miłość i romans stają się u Mike'a Nicholsa pretekstem do o wiele głębszej diagnozy, nie tylko związków, rodziny, ale przede wszystkim Ameryki lat 60. minionego wieku, przemian kulturowych, obyczajowych. Klasyka, która się nie starzeje.

Wbrew innym i samemu sobie
"Tajemnica Brokeback Mountain" (2005, reż. Ang Lee)
Kino pamięta też o miłościach dojrzałych, szczerych, trwałych, ale z jakiś względów niemożliwych. Są przecież uczucia, które rodzą się i trwają na przekór samym zakochanym, społeczeństwu, kulturze, tradycji, rodzinie. O takiej właśnie parze swoją pełną delikatności, ale i wyrazistości opowieść snuje Ang Lee. Kowboje, wspaniałe krajobrazy i wielkie wzruszenia - na ekranie i na sali kinowej. 


Romans gejowski, "Zupełnie inny weekend", fot. mat. dystrybutora

"Zupełnie inny weekend" (2011, reż. Andrew Haigh)
Miłość potrafi budzić też strach. Tyle rzeczy komplikuje, wymaga zaufania i rodzi ryzyko zranienia, rozczarowania, zawodu. Bohaterowie "Zupełnie innego weekendu" starają się od niej uciec, na pewno jeden z nich nie chce jej do swojego świata wpuszczać. Ona jest jednak nachalna. Co prawda zarówno "Tajemnica Brokeback Mountain", jak i "Zupełnie inny weekend" opowiadają o parach homoseksualnych, to fakt ten ma poniekąd znaczenie drugoplanowe. Oba te dzieła to przede wszystkim wspaniałe romanse, co wcale nie oznacza, iż łatwe i zakończone happy endem.

Rozstanie?
"Zakochany bez pamięci" (2004, reż. Michel Gondry)
A gdyby tak można było uczucie wymazać, mechanicznie usunąć z głowy? Gdy wszystko już za nami, gdy zamiast radości buzuje w nas rozgoryczenie i ból, łzy wypierają uśmiech? Charlie Kaufman i Michel Gondry nie mogliby przecież nakręcić filmu błahego i sztampowego. Joel Barish (Jim Carrey) szybko przekonuje się, że o miłość, nawet gorzka, jest potrzebna i wcale nie należy o niej zapominać, zamykać się przed nią. Najbardziej zakręcona komedia romantyczna wszech czasów. 

"Rammbock" (2010, reż. Marvin Kren)
Ta najprawdziwsza miłość przetrwa wszystko. Nie tylko ból i rozstanie, ale i... śmierć. Można o tym opowiedzieć w sposób cukierkowo-komediowy, jak na przykład w "Jak w niebie", oczywiście. Ale gdyby tak wszystko odwrócić do góry nogami i nakręcić horror? Ba! "Rammbock" jest w tym gronie propozycją najnowszą i najskromniejszą. Jednak tak nietypową, tak antserduszkową, iż obowiązkową dla wszystkich, których miłość fascynuje, ale lukier zniechęca.

Walentynki nie tylko kiczem i szablonową komedią podszyte być muszą!