15. Mastercard OFF CAMERA. Podsumowujemy!

 

Ceremonia zamknięcia, fot. Off Camera

Andrzej Wajda i jego nagroda

- Za zafundowanie nam niesamowitej emocjonalnej podróży, którą odbywamy razem z wyjątkową główną bohaterką, jakiej z początku nie lubimy, ale koniec końców nie sposób jej nie pokochać. I ten proces zmienia nas wszystkich – tak międzynarodowe jury (Wojciech Smarzowski, Anną Pinnock, David Parfitt) - uzasadniło przyznanie Krakowskiej Nagrody Filmowej Andrzeja Wajdy Marianne Blicher za "Miss Viborg".  Reżyserka i występujące w jej filmie aktorki były autentycznie wzruszone i zaskoczone, gdyż oglądając tak wiele świetnych tytułów w konkursie międzynarodowym absolutnie nie spodziewały się najwyższego lauru (plus 25 000 dolarów). Zwycięzcą Nagrody FIPRESCI - przyznawanej przez Międzynarodową Federacją Krytyków Filmowych - został Guðmundur Arnar Guðmundsson, twórca filmu „Beautiful Beings” (Polskę reprezentowała w jury Anna Serdiukow). Polskę reprezentował nagrodzony w Gdyni debiut Aleksandry Terpińskiej „Inni ludzie”.

20-lecie Szkoły  Wajdy, Wojciech Marczewski i Krystyna Zachwatowicz-Wada, fot. Off Camera

Informacja o tym, że Andrzej Wajda będzie patronem głównej nagrody nie była jedynym akcentem poświęconym wybitnemu reżyserowi. Kilka dni wcześniej w założonym przez Andrzeja Wajdę i Krystynę Zachwatowicz centrum Manggha celebrowano 20 lat Szkoły Wajdy. Wojciech Marczewski oraz  Bogna Dziechciaruk-Maj – Dyrektor Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha przypomnieli niezwykły wkład twórcy w rozwój edukacji kulturalnej a także jego pasję i konsekwencję we wspieraniu młodych talentów. Przypomniał o tym także zamykający ceremonię prezydent Krakowa Jacek Majchrowski. Widzowie wzięli udział w specjalnym pokazie „Wesela” z udziałem Krystyny Zachwatowicz-Wajdy, podczas którego ogłoszono  nadanie nazwy głównej nagrody Festiwalu.

Ekipa zwycięskiego filmu, fot. Off Camera

Najlepsze polskie filmy 
W Konkursie Polskim o Nagrodę Dominika Kulczyk Productions walczyło w tym roku dziesięć tytułów: "Piosenki o miłości" Tomasza Habowskiego, „Sonata” Bartosza Blaschke „Magdalena” Filipa Gieldona, „Teściowie” Jakuba Michalczuka, "Fucking Bornholm" Anny Kazejak, „Zupa nic” Kingi Dębskiej, „Żeby nie było śladów” Jana P. Matuszyńskiego, „Powrót do tamtych dni” Konrada Aksinowicza, „Bo we mnie jest seks” Katarzyny Klimkiewicz, „Magdalena” Filipa Gieldona. Studio Munka SFP reprezentował „Wiarołom” Piotra Złotorowicza – był to drugi krajowy pokaz filmu. Jury w składzie - Kim Magnusson, laureat dwóch Oscarów, Trudie Styler, producentka filmowa i Grainne Humphreys – przyznało, że było pod wrażeniem ilości debiutów w konkursie polskim i z prawdziwą przyjemnością przyznało Nagrodę dFlights filmowi „Piosenki o miłości”. Jak uzasadniło jury, pełna życia historia miłosna została pokazana przy użyciu wspaniałych czarno-białych zdjęć i różnorodnych mediów oraz pięknie zagrana przez głównych aktorów, Tomasza Włosoka i Justynę Święs. Film był według Trudie Styler „prawdziwą walentynką dla kreatywności”. Nagrodę odebrali wspólnie reżyser i producentka Marta Szarzyńska. Warto wspomnieć, że film wygrał w 2021 roku konkurs mikrobudżetów w Gdyni. Nagroda dla najlepszej aktorki powędrowała do Magdaleny Żak ku radości całej ekipy „Magdaleny” Filipa  Jury podkreśliło, że miało wielki problem z wyborem jednej świetnej kreacji z wielu, ale wybrała Żak za  przekraczającą granice kreację, portretującą skomplikowaną i złożoną postać młodej kobiety. Nagroda dla Najlepszego Aktora trafiła do Adama Woronowicza. - Pokochaliśmy go za to, że potrafił nas rozśmieszyć do łez w „Teściach”, jak również za umiejętne oddanie klimatu politycznego w „Zupie Nic” – uzasadniali jurorzy. W tym roku Nagroda Mastercard Rising Star trafiła do Michała Sikorskiego za rolę w „Sonacie” Bartosza Blaschke. Film Blashke otrzymał także Nagrodę Publiczności i jest to już kolejny laur od widowni dla tego tytułu.

Magdalena Żak, fot. Off Camera

Krajowa Izba Producentów Audiowizualnych wyróżniła Darię Maślonę za produkcję filmu „Ucieczka na srebrny glob”. Dodamy, że Daria jest także kierowniczką produkcji „Wiarołomu”. Nagroda KIPA trafiła do Marty Szarzyńskiej, producentki filmu "Piosenki o miłości". Po raz kolejny poznaliśmy laureatów konkursu #63 organizowanego z Muzeum Powstania Warszawskiego i Onet.pl. Pierwsze miejsce zajęła Zuzanna Woińska za film „Nadzieja”, drugie Małgorzata Miłek za „Lustro”, która stała się jednocześnie laureatka Nagrody Specjalnej Onet.pl, trzecie miejsce zajął Adam Marciniak za „Niezależnie od wszystkiego”. Filmy można oglądać na Onet.pl. Co ciekawe, Zuzanna Woińska wygrała ten konkurs już po raz drugi.

W ceremonii zamknięcia festiwalu wzięli udział m.in. dyrektor PISF Radosław Śmigulski i prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich Jacek Bromski. Podczas uroczystego wieczoru przypomniano dokonania niedawno zmarłego Andrzeja Korzyńskiego, którego uhonorowano krótkim koncertem.  Katarzyna Figura zapowiedziała powstanie nowej nagrody, wręczanej od przyszłego roku - dla niezwykłej kobiety filmu.

Tomasz Habowski i Marta Szarzyńska

Wydarzenia specjalne 
Galę otwarcia Festiwalu ukoronował pokaz „Infinite Storm” Małgorzaty Szumowskiej oraz Michała Englerta z Naomi Watts w roli głównej, a krakowska publiczność była pierwszą w Europie, która zobaczyła film. Małgorzata Szumowska powiedziała, że jest to bardzo ważny zarówno film, ale także i miejsce, w którym odbywa się premiera, ponieważ to właśnie w Kinie Kijów odebrała swoją pierwszą nagrodę filmową. W projekcji wzięła udział jurorka tegorocznego Konkursu Polskiego Trudie Styler, która jest producentką filmu. Z pewnością jednym z najważniejszych wydarzeń specjalnych był pokaz specjalny filmu „Fałszerstwo” Volkera Schlöndorffa w kinie Kijów, poprzedzony rozmową z Jerzym Skolimowskim.  - Chcieliśmy pokazać mniej znane, a równie ciekawe oblicze fascynującej twórczości tego wyjątkowego artysty; stąd wybór filmu, w którym Pan Jerzy występuje po drugiej stronie kamery, co zresztą z powodzeniem czynił wielokrotnie w trakcie swej imponującej filmowej kariery – wyjaśniał dr Grzegorz Stępniak, Dyrektor Programowy Festiwalu. Rozmowę z mistrzem prowadziła niezawodna Grażyna Torbicka. Odcisk dłoni Jerzego Skolimowskiego stanie się już wkrótce częścią Krakowskiej Alei Gwiazd. W ramach popularnej sekcji Player Serialcon zorganizowano spotkania aktorami, twórcami serialowymi, z blogerami i podcasterami. Na wielkim ekranie widzowie obejrzeli premierowe odcinki seriali. Były także ukraińskie akcenty w programie, jak Konkurs Polskich Filmów Fabularnych z ukraińskimi napisami i pokaz specjalny filmu „Nosorożec” Olega Sencowa. Widzowie oglądali filmy w ramach sekcji „Amerykańscy niezależni” czy „Festiwalowe hity”.

Kino plenerowe, fot. Off Camera

Tradycyjnie już poznaliśmy zwycięzców najważniejszego konkursu scenariuszowego Script PRO. Do kin plenerowych na Placu Szczepańskim i pod Galerią dołączyło Kino NCK w Nowej Hucie. W nowym plenerze widzowie zobaczyli m.in. „Sound of metal” w reżyserii Dariusa Mardera i  „Hazardzistę” Paula Schradera. Jak mówi rzeczniczka Off Camera Alicja Myśliwiec, jedną z ulubionych atrakcji gości specjalnych stała się wystawa prezentująca twórczość Vilhelma Hammershøia. Artysta uznawany jest za najwybitniejszego duńskiego malarza przełomu XIX i XX wieku.

Wyjątkowo duże zainteresowanie odnotowała nasza ulubiona sekcja PRO INDUSTRY, którą już zapowiadaliśmy i do której wrócimy za kilka dni. Z okazji 20-lecia Szkoła Wajdy zaprosiła młodzież filmową na warsztaty i pokazy filmów. Kina plenerowe festiwalu będą pokazywać znane i nagradzane filmy rozwijane w Wajda School i zrealizowane w Wajda Studio. Swoje własne spotkanie zorganizowało także Stowarzyszenie Filmowców Polskich – napiszemy o tym w osobnym artykule, podczas tego spotkania padły bowiem bardzo interesujące informacje na temat Studia Munka SFP.

 

Jerzy Skolimowski, Grzegorz Stepniak, Grażyna Torbicka, fot. Off Camera

Festiwal młodości i widowni
Jubileuszowa 15. edycja Mastercard OFF CAMERA z pewnością należała do najbardziej udanych od lat. Widownia najwyraźniej pokonała swój lęk przed covidem i postanowiła „odbić” sobie lockdowny i osamotnienie, tłumnie ruszając na spotkania i projekcje. Sale na filmach konkursowych były pełne, nawet jeśli projekcje zaplanowano na godziny południowe. To wyraźny progres w stosunku do lat ubiegłych. Po filmach odbywały się żywe, interesujące spotkania. Dużym zainteresowaniem cieszył się Konkurs Polski. Warto to podkreślić, gdyż obok tytułów o sporym potencjale frekwencyjnym, zaproszono także produkcje mikro- czy niskobudżetowe, jak „Wiarołom”, „Magdalena” czy "Piosenki o miłości". Dla takich tytułów udział w dużej międzynarodowej premierze i konfrontacja z międzynarodowym jury oraz widownią to realna szansa na dalszą eksploatację. To się zresztą sprawdziło, gdyż na imprezie zamknięcia często słyszało się zaproszenia na kolejne festiwale i pokazy.

  Należy też podkreślić, że kierownictwo nie oszczędzało na zaproszeniu młodych twórców, którzy dzięki temu zyskali szansę na to, co branżowo jest solą festiwali; jest to, jak mawia Joanna Szymańska organizująca część branżową, „networking, networking i jeszcze raz networking”. Kątem ucha wychwytać można było rozmowy między scenarzystami i reżyserami a producentami, zapraszających ich na spotkania pomajówkowe. Czy coś z nich wyjdzie, pokaże czas, ale z pewnością bez nich nawiązanie tych kontaktów byłoby trudniejsze.

Monika Smoleń, Jacek Bromski, fot. Off Camera

Mastercard OFF CAMERA jest jednym z tych festiwali, które podobnie jak FPFF czy Dwa Brzegi muszą dbać o równowagę między komponentem „glamour”, czyli czerwonym dywanem, gwiazdami seriali i ściankami a promocją kina artystycznego, edukacją filmową i włączaniem publiczności w pogłębioną rozmowę o kinie. Wydaje się, że sztuka ta się 15. edycji udała, a nie jest to wcale proste. To, co na pewno zapamiętamy z tej edycji, to poza piękną pogodą i magicznym majowym Krakowem, dominacja kina autorskiego zarówno z Polski jak i ze świata i – jakże ważne – pełne sale.

Radosław Śmigulski, Magdalena Sroka, fot. Off Camera

Festiwal zorganizował zespół pod kierownictwem: dyrektor – Szymon Miszczak, Anna Kenig – producentka, dyrektor programowy – Grzegorz Stępniak oraz poprzednia dyrektorka PISF Magdalena Sroka. Warto dodać, że gościom festiwalowym pomagało aż 350 młodych wolontariuszy, uczniów i studentów. 15. Mastercard OFF CAMERA odbywał się w dniach 29 kwietnia – 5 maja 2022 roku.