Jak powstawał "Kajko i Kokosz" Netflixa?

"Kajko i Kokosz" to pierwsza polska animacja oryginalna Netflix. Dotychczas były podejmowane trzy próby ekranizacji przygód o słowiańskich wojach. Pierwsza z nich została podjęta przez studio Hanna Barbera w technologii 2D na przełomie lat 80 i 90 XX wieku, ale nie doszła do skutku. Podjęta w  2001 roku filmowa (aktorska) próba adaptacji albumu Dzień Śmiechały nie została sfinalizowana. Przygody Kajka i Kokosza doczekały się ekranizacji w 2006 roku, jednak 16-minutowy film zrealizowany w technologii 3D na podstawie albumu "Zamach na Milusia" nie spotkał się z uznaniem fanów. Kolejne starania dotyczące ekranizacji historii o średniowiecznych wojownikach podjęło studio animacji EGoFILM w 2018 roku.

Ewelina Gordziejuk, showrunnerka serialu Kajko i Kokosz wspomina: - Idea wyprodukowania serialu zrodziła się w mojej głowie w momencie, gdy na rynku pojawiły się nowe wydania klasycznych zeszytów komiksowych oraz ich kontynuacje pisane już przez nowe pokolenie twórców komiksu. Obserwowałam zainteresowanie odbiorców i pozytywny odbiór wśród czytelników i wtedy zaczął kiełkować we mnie pomysł na projekt filmowy. Od lat współpracuję też z Maciejem Kurem - jednym z autorów scenariuszy do nowych przygód “Kajka i Kokosza”, który jeszcze bardziej rozbudził moje zainteresowanie tym projektem i utwierdził w przekonaniu, że ta pozycja powinna się w  końcu doczekać odpowiedniej ekranizacji. Później już sprawy potoczyły się bardzo naturalnie, skontaktowałam się z Fundacją Kreska oraz Pauliną Christą - wnuczką autora. Po wielu spotkaniach i rozmowach, prezentacji dorobku studia, mojej wizji serii udało mi się przekonać spadkobierczynię Christy, do tego że mój autorski pomysł na serial ma na celu uhonorowanie twórczości Janusza Christy.

Od pomysłu do realizacji produkcji upłynęły ponad 3 lata. Ze względu na wysoko postawioną poprzeczkę, bardzo czasochłonne i wymagające było stworzenie ekipy, która sprosta oczekiwaniom i odnajdzie się w określonej stylistyce. Docelowo w projekt zostali zaangażowani najlepsi twórcy animacji z całego świata, zarówno polscy, którzy znają Christę i jego komiksy od dziecięcych lat, a także z Filipin, Indonezji, Indii, Bułgarii, RPA, Chile, Bośni i Hercegowiny, Meksyku, Kolumbii, Brazylii, Portugalii czy USA. Wśród nich script doctorzy oraz dialogiści z Baboon Animation z Mikiem de Seve’em, nominowanym do nagrody Emmy scenarzystą i reżyserem animacji, współpracującym ze światowymi studiami animacji, zaangażowanym w produkcje takie jak: Madagaskar, Shrek 2, Shrek 3 czy Potwory kontra obcy na czele.

Z perspektywy produkcji bardzo istotne było, że  wielu z nich ma duże doświadczenie w twórczości komiksowej lub w filmowych adaptacjach książek, a także fakt, że świat komiksu jest im bliski. To w znacznym stopniu pomogło w  przeniesieniu historii z papieru na ekran z zachowaniem klimatu komiksu. Jak wspomina showrunnerka, Ewelina Gordziejuk: - Wybór scenarzystów był dla mnie bardzo naturalny i oczywisty. Nie znam osoby, która zna lepiej świat “Kajka i Kokosza” niż Maciej Kur, który z pamięci potrafi podać zeszyt, numer strony i zacytować kwestię danej postaci. Jest chodzącą encyklopedią komiksu, z której często korzystamy. Maciek pisze kontynuację komiksów “Kajka i Kokosza”, ma tysiące pomysłów i rozbudowywanie świata tych bohaterów przychodzi mu niezwykle naturalnie. Rafał Skarżycki jest równie twórczy i posiada niespotykany warsztat i doświadczenie scenopisarskie dzięki czemu świetnie się z Maćkiem uzupełniają. Z obojgiem pracuję już od wielu lat nad innymi produkcjami jak “Ryjówka Przeznaczenia” czy “Żubr Pompik”, “Kicia Kocia”, więc z doświadczenia wiem, że to zgrany zespół. Dobierając ekipę brałam pod uwagę też dotychczasową współpracę z twórcami i tak reżyserzy z GS Animation, z którymi zrobiliśmy już nie jeden projekt znaleźli swoje miejsce w serialu. Reżyserują dużą część odcinków, współtworzyli development serii. Marta Stróżycka, Sasha Kanavalau, Waldemar Mordarski to  twórcy z którymi również realizujemy inne nasze filmy. Nawiązaliśmy też zupełnie nowe współprace m.in. z Tomkiem Leśniakiem, Tomaszem Karelusem czy też Michałem Śledzińskim z którymi praca to niesamowita przygoda i radość tworzenia.

Kajko i Kokosz, Netflix

W bohaterów serii wcielają się aktorzy, którzy w większości mają doświadczenie dubbingowe wśród nich Jarosław Boberek (Mirmił) czy Agata Kulesza (Jaga). Ten  aspekt stanowił główne kryterium w obsadzie ról. Odegranie postaci samym słowem mówionym, bez możliwości użycia innych środków wyrazu oraz ekspresji jest prawdziwą sztuką, dlatego tak ważny jest warsztat. Aktor nadaje postaciom głębi i charakteru, znacząco wpływa na ich odbiór i w przypadku produkcji oryginalnej takiej jak Kajko i Kokosz kreuje postać od samego początku nadając kierunek animacji postaci animatorom. Jednak twórcy serialu zapewnili widzom również niespodzianki w  postaci oryginalnych i nieoczywistych wyborów, takich jak zaangażowanie Krzysztofa Zalewskiego w roli Wita.

Przygotowania do produkcji serialu rozpoczęły się w 2018 roku, ale najbardziej intensywny czas stanowiło drugie półrocze 2020 roku, które zbiegło się z okresem pandemii. W tym czasie wyraźnie dostrzegalne dla twórców było, jak początkowa idea przeradza się w konkretny  materiał. Wyjątkowy czas wymagał wyjątkowego procesu. Development serii musiał zostać zrealizowany w bardzo krótkim czasie - te działania, które zazwyczaj realizowane są w ciągu kilku miesięcy, a nawet lat zostały wykonane w trakcie zaledwie kilku tygodni. Założeniem było odzwierciedlenie klimatu komiksów i charakteru bohaterów możliwie jak najwierniej.

Niezwykle czasochłonna była adaptacja samej plastyki Janusza Christy czyli zaprojektowanie postaci tak, by mogły być zrealizowane w technologii Toon Boom, oraz jej uwspółcześnienie w takim stopniu, aby były dopasowane do wprowadzenia w nowe medium, adekwatne do obecnych czasów z jednoczesnym zachowaniem ducha oryginału. To było możliwe dzięki projektom postaci Sławomira Kiełbusa, który współtworzy kontynuację tradycyjnych wydań komiksu o Kajku i Kokoszu. Jego kreska jest unikatowa, świeża i współczesna, ale zarazem ściśle nawiązuje do stylu Mistrza. Animacja realizowana jest za pomocą współczesnych narzędzi (głównie w programie Toon Boom) co determinuje wygląd postaci czy też ich ruch, ale dzięki takim narzędziom możliwe jest w miarę szybkie wyprodukowanie serii na wysokim poziomie artystycznym. Twórcy nie zrezygnowali jednak z tradycyjnych metod animacji. Część materiału powstała przy wykorzystaniu animacji klasycznej tj. poklatkowej, aby osiągnąć jeszcze lepszy efekt ekranowy i podkreślić dynamikę ruchu.

- Przy pracy nad komiksem jak i przy projektowaniu postaci do serialu nadrzędnym celem jest dla mnie zawsze odzwierciedlenie ducha twórczości Christy - mówi Sławomir Kiełbus, autor projektów postaci komentuje prace nad animacją. - Chyba nie jest to dla mnie trudne, bo przesiąkłem tym duchem już w dzieciństwie. Wychowałem się na tych komiksach. Rysując zachowuję szacunek dla oryginału, ale unikam ślepego naśladowania stylu. Projektowanie postaci do serii jest zgoła inne niż praca nad ilustracją. W ruchomym obrazie wszelkie niedociągnięcia powstałe na tak wczesnym etapie przekładają się na jakość animacji i odbiór serialu przez widzów. Praca nad designem postaci jest też o wiele bardziej rozbudowana - konieczne było rozrysowanie pełnych obrotów postaci, widoków w perspektywie, ekspresji twarzy, charakterystycznych póz bohaterów czy mimiki ust - komentuje.

Kajko i Kokosz, fot. Netflix

Każdy odcinek serialu oparty został o wątki z albumów Janusza Christy. Ponieważ narracja filmowa i komiksowa to dwa różne media, niektóre historie uległy modyfikacji lub zostały rozbudowane. Jednak twórcy zadbali, aby wszelkie zmiany były w duchu pierwowzoru i trzymały się kanonu świata Kajka i Kokosza. Ewelina Gordziejuk:  - Wznowienie serii wydawniczej jest najlepszym przykładem na to, że przygody “Kajka i Kokosza” to materiał ponadczasowy z uniwersalnym humorem. To niezwykle wdzięczny materiał do adaptacji i kontynuacji - sam prowadzi nas - twórców po swoim świecie i pozwala na rozbudowywanie uniwersum w ramach produkcji filmowej.

Dźwięk w animacji Kajko i Kokosz pozornie jest tłem do poszczególnych scen ale w rzeczywistości wzmacnia ich kontekst,służydopodkreśleniacharakteru,emocjibohaterów oraz komizmu. W komiksie jest bardzo dużo natury i folkloru, dlatego też twórcom zależało, aby oddać je również w postaci dźwięku w serialu. - Zależało mi, na żywych instrumentach, które miały brzmiećjednocześnienatylesłowiańskoiwspółcześnie, aby trafić w dziecięce gusta a przy tym potęgować humor – mówi Gordziejuk.

Za postprodukcję dźwięku do serialu odpowiada studio Sound Mind Michała Fojcika. Zespół na potrzeby udźwiękowienia zebrał w studiu elementy uzbrojenia średniowiecznego, fragmenty starych chat oraz nagrywał dźwięki przyrody na kilka miesięcy przed rozpoczęciem prac. Udźwiękowienie animacji jest wspaniałymwyzwaniem, ponieważ kreujemy całą estetykę dźwiękową od podstaw. Naszym priorytetem było podkreślenie charakteru postaci dźwiękiem, zbudowanie komizmu, komiksowej stylizacji oraz wykreowanie elementów magicznych. Pracując nad dźwiękiem do ”Kajka i Kokosza” mieliśmy ogromną ilość świetnej zabawy, mogąc wrócić do czasów dzieciństwa kiedy sami zbieraliśmy te komiksy - komentuje Michał Fojcik, reżyser dźwięku serii.

Kajko i Kokosz wyreżyserowali: Michał ‘Śledziu’ Śledziński, Tomasz Leśniak, Marcin Wasilewski (GS Animation), Łukasz Kacprowicz (GS Animation), Robert Jaszczurowski (GS Animation), Marta Stróżycka, Aliaksandr Sasha Kanavalau, Tomasz Karelus, Waldemar Mordarski. Scenariusz napisali Maciej Kur i Rafał Skarżycki wraz z konsultantami: Mike de Seve, Baboon Animation. Serial wyprodukowało EGoFILM. 


Pierwsza część z odcinkami 1 - 5 jest dostępna na platformie Netflix. 2 część będzie miała premierę w drugiej połowie 2021 roku. 3 część pojawi się na platformie w 2022 roku.