W 2007 roku „Obsługiwałem angielskiego króla" otrzymało Złotą Taśmę (wyróżnienie honorowe)
od polskich krytyków z Koła Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców
Polskich. Jiri Menzel przybył na warszawską
galę i osobiście dziękował za wyróżnienie. „Jestem szczęśliwy, że
otrzymałem tę nagrodę tutaj, w Polsce” - powiedział Menzel. W „Obsługiwałem angielskiego króla" reżyser po raz szósty
sięgnął po prozę czeskiego pisarza. W rozmowie z dziennikarzami podkreślił, że
"Hrabal jest nadzwyczajnym pisarzem, ponieważ rozumie ludzi. A przez to, że ich rozumie, to również ich lubi. Na tym polega
jego oryginalność".
Gala Złotych Taśm 2007, fot. Adrianna Kędzierska / SFP
Już jego pierwszy samodzielny film — „Pociągi pod specjalnym nadzorem” („Ostre sledovane vlaky”) — przyniósł reżyserowi Oscara dla najlepszej produkcji nieanglojęzycznej. Jego kinowym debiutem była jednak nieco wcześniejsza „Śmierć pana Baltazara” ("Smrt pana Baltazara", 1966), jedna z nowel pełnometrażowego zbioru „Perły na dnie” (1966). Po Oscarze za „Pociągi…” powstało melancholijne „Kapryśne lato” („Rozmarné léto”) w 1968 roku przynosząc reżyserowi Grand Prix na MFF w Karlovych Varach. Do Hrabala wrócił w „Skowronkach na uwięzi” („Skřivánci na niti”, 1969) mówiących o codziennym życiu dawnej drobnej burżuazji czeskiej. W 1968 Menzel usiłował też nakręcić komedię „Zbrodnia w nocnym lokalu”, ale przerwał pracę z filmem po wkroczeniu do Czech wojsk Układu Warszawskiego. Władze wydały zakaz realizacji filmów i Menzel zajął się teatrem. Filmowa przerwa trwała ponad sześć lat. Powrót łączył się z filmami „Kto szuka złotego dna” („Kdo hledá zlaté dno”, 1975), „Na skraju lasu” („Na samote u lesa”, 1976; Srebrny Hugo na MFF w Chicago, nagroda FIPRESCI na MFF w Mannheim, nagroda CIC na MFF w San Sebastian) oraz „Cudowni mężczyźni z korbką” („Bajecni muzi s klikou”, 1978). Menzel wrócił też do Hrabala — powstały ekranizacje utworów „Postrzyżyny” („Postriziny”, 1980) i „Święto przebiśniegu” („Slavnosti snezenek”, 1983) oraz „Wsi moja sielska, anielska” („Vesnicko má stredisková”, 1985) na podstawie scenariusza Zdeňka Svěráka. W 1989 r. Menzel nakręcił „Koniec starych czasów” („Konec starých časů”) który przyniósł nagrody za najlepszą reżyserię i najlepszy film na MFF w Los Angeles oraz za reżyserię na festiwalach w Montrealu, Las Vegas i Melbourne. Dużym sukcesem okazał się "Obsługiwałem angielskiego króla" („Obsluhoval jsem anglického krále”, 2006) piękna i mądra opowieść o tym, co w życiu najważniejsze odgrywająca się na tle Czech lat 50. Menzel zdobył tym filmem nagrodę FIPRESCI w Berlinie, nagrodę na IFF w Sofii i cztery Czeskie Lwy.
