PORTAL
start
Aktualności
Filmy polskie
Box office
Baza wiedzy
Książki filmowe
Dokument
Scenarzyści
Po godzinach
Blogi
Konkursy
SFP
start
Wydarzenia
Komunikaty
Pożegnania
Zostań członkiem SFP
Informacje
Dla członków SFP
Kontakt
ZAPA
www.zapa.org.pl
Komunikaty
Informacje
Zapisy do ZAPA
Kontakt
KINO KULTURA
www.kinokultura.pl
Aktualności
Informacje
Repertuar
Kontakt
STUDIO MUNKA
www.studiomunka.pl
Aktualności
Informacje
Zgłoś projekt
Kontakt
AKTORZY POLSCY
www.aktorzypolscy.pl
Aktualności
Informacje
Szukaj
Kontakt
FILMOWCY POLSCY
www.filmowcypolscy.pl
Aktualnosci
Informacje
Szukaj
Kontakt
MAGAZYN FILMOWY
start
O magazynie
Kontakt
STARA ŁAŹNIA
www.restauracjalaznia.pl
Aktualności
Informacje
Rezerwacja
Kontakt
PKMW
start
Aktualności
Filmy
O programie
Kontakt
Portal
SFP
ZAPA
Kino Kultura
Studio Munka
Magazyn Filmowy
Stara Łaźnia
PKMW
MENU
Serwisy streamingowe i operatorzy VoD działają w Polsce na uprzywilejowanych zasadach. W przeciwieństwie do pozostałych uczestników rynku medialnego, jako jedyni nie mają obowiązku uiszczania tantiem na rzecz twórców i wykonawców (np. aktorów). Czas to zmienić – apeluje Jacek Bromski, Prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Warszawa, dnia 6 maja 2020 roku

Pan
Prof. Tomasz Grodzki
Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

nawiązując do rozpatrywanej przez Senat ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk senacki nr 106), w której przewidziano zmiany w ustawie o kinematografii, pragnę przedstawić następujące stanowisko.

Wymieniony powyżej projekt, stanowiący część pakietu ustaw stanowiących tzw. tarczę antykryzysową, przewiduje wprowadzenie opłaty od przychodów podmiotów dostarczających audiowizualne usługi medialne na żądanie na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Działanie to zostało uzasadnione przez projektodawcę chęcią pomocy dla rynku kinematografii w Polsce w związku z pandemią COVID-19.

Jest to ważny gest zapewniający o solidarności rządu z tysiącami polskich twórców filmowych. Branża kinematograficzna została w ostatnich tygodniach szczególnie dotknięta. Kina zostały zamknięte, rozpoczęte produkcje filmowe wstrzymane, a te planowane odsunięte w czasie albo wręcz anulowane. Filmy dopiero co ukończone mogą być prezentowane premierowo jedynie w serwisach internetowych, które przeżywają dzisiaj szczyt swojej popularności. Dzięki proponowanemu przez rząd rozwiązaniu dramatyczny wpływ pandemii na rynek kinematografii może zostać ograniczony, a filmowcy częściowo uchronieni przed gospodarczymi i społecznymi skutkami kryzysu.

Pragnę jednak zwrócić uwagę, że niezależnie od trwającego stanu epidemii, wprowadzenie tego typu opłaty nie powinno być uzasadniane wyłącznie nadzwyczajnymi okolicznościami. Zaproponowane rozwiązanie stanowi implementację jednego z przepisów dyrektywy 2010/13/UE o audiowizualnych usługach medialnych, znowelizowanej dyrektywą nr 2018/1808 z dnia 14 listopada 2018 r., które muszą być przyjęte przez Polskę do 19 września br.

Zgodnie z art. 13 ust. 2 znowelizowanej dyrektywy „Jeżeli państwa członkowskie zobowiązują dostawców usług medialnych podlegających ich jurysdykcji do wnoszenia wkładu finansowego w produkcję utworów europejskich, w tym poprzez bezpośrednie inwestycje w treści i wkład finansowy w fundusze krajowe, mogą one zobowiązać do wnoszenia takiego wkładu finansowego – proporcjonalnego i niedyskryminacyjnego – także dostawców usług medialnych, którzy mają siedzibę w innym państwie członkowskim, lecz kierują swoją ofertę do odbiorców na ich terytorium”. Wdrożenie tego przepisu w sposób niedyskryminacyjny należy rozumieć w ten sposób, że jeśli prawodawstwo danego państwa Unii Europejskiej zobowiązuje dostawców usług medialnych (np. nadawców telewizyjnych) do finansowania lokalnych funduszy filmowych (działających podobnie do Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej), to obowiązek taki powinien zostać rozciągnięty na wszystkich dostawców, również tych działających w Internecie. Istotne novum polega na możliwości rozszerzenia obowiązku także na dostawców, którzy mają siedzibę za granicą, ale kierują swoją ofertę programową do odbiorców w Polsce.

Z tego też względu warto zaakcentować, że proponowane rozwiązanie stanowi wdrożenie prawa Unii Europejskiej, a zarazem prowadzi do sytuacji, w której wszyscy istotni uczestnicy rynku audiowizualnego będą objęci podobnymi, niedyskryminacyjnymi obowiązkami służącymi rozwojowi kinematografii.

Jednocześnie chciałbym zwrócić uwagę, że serwisy streamingowe i operatorzy VoD i tak działają w Polsce na uprzywilejowanych zasadach. W przeciwieństwie do pozostałych uczestników rynku medialnego, jako jedyni nie mają obowiązku uiszczania tantiem na rzecz twórców i wykonawców (np. aktorów). Nadawcy telewizyjni, operatorzy kablowi i satelitarni, dystrybutorzy płyt DVD, kina, hotele – wszystkie te podmioty przekazują wynagrodzenia autorom i wykonawcom za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania. Serwisy internetowe jak dotąd pozostają w Polsce poza jakąkolwiek tego typu regulacją – nie płacą żadnych tantiem.

Ten brak równowagi powinien zostać jak najszybciej zniesiony, co jest szczególnie widoczne w  obecnym okresie pandemii, kiedy większość życia kulturalnego, nie tylko filmowego, przeniosła się do Internetu. Aby zapewnić twórcom godziwe i stabilne wynagrodzenie z eksploatacji internetowej ich dzieł, wystarczy prawidłowo implementować przepisy dyrektywy 2019/790 z 17 kwietnia 2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym. Termin na wdrożenie tej dyrektywy przez wszystkie państwa unijne upływa w czerwcu przyszłego roku, ale w większości krajów przepisy te albo już zostały przyjęte albo są na zaawansowanej ścieżce legislacyjnej.

Najistotniejszy dla branży audiowizualnej jest art. 18 dyrektywy 2019/790, który nakazuje zapewnić twórcom i wykonawcom wynagrodzenie proporcjonalne do zysków z poszczególnych pól eksploatacji. W Polsce przepis jest już częściowo wdrożony, nie obejmuje jedynie wspomnianej eksploatacji internetowej. Art. 18 będzie więc w pełni implementowany w zakresie branży audiowizualnej poprzez uzupełnienie mechanizmu dodatkowych wynagrodzeń dla twórców z art. 70 ustawy o prawie autorskim o pole eksploatacji „Internet”.

Wprowadzając do polskiego porządku prawnego oba rozwiązania legislacyjne, zarówno opłatę na rzecz PISF, jak i w bliskiej przyszłości tantiemy na rzecz autorów, będziemy w stanie zapewnić twórcom stabilne warunki pracy. Zmiany te z pewnością przyczynią się do rozwoju kultury polskiej i europejskiej.

Z wyrazami szacunku,

Jacek Bromski

Prezes
Stowarzyszenia Filmowców Polskich

gw
SFP
Ostatnia aktualizacja:  6.05.2020
fot. Borys Skrzyński/SFP
"Rozwiń swój projekt" z Creative Europe Desk Polska
Edukacja filmowa online (część 3)
Copyright © by Stowarzyszenie Filmowców Polskich 2002 - 2024
Scroll