O twórczości Krauzów, kobietach w kinie i o tym, co łączy, czyli polska obecność w Dhace

Uhonorowany główną nagrodą i nagrodą za reżyserię debiut Małgorzaty Imielskiej brał udział w sekcji Woman Filmmakers. Z kolei film Jacka Pawła Bławuta „Dzień Czekolady” prezentowany był w programie dziecięcym.

Joanna Kos-Krauze przewodniczyła jury w konkursie głównym  „Kino współczesnej Azji”. Jednocześnie przez cały czas trwania festiwalu trwała retrospektywa filmów małżeństwa Krauzów w ramach cyklu Kino Świata. Widzowie obejrzeli: „Ptaki śpiewają w Kigali”, „Papuszę”, "Plac Zbawiciela", „Mojego Nikifora”.  - Doświadczenie niesamowite. Retrospektywa była świetnie zorganizowana, odbyło się mnóstwo spotkań z publicznością, ze studentami, dziennikarzami. Bengalczycy (podobnie jak Hindusi) kochają kino, znają też klasykę polskiej kinematografii. Szczególnie interesowała ich sytuacja kobiet we współczesnej polskiej kinematografii, było to na pewno związane z konferencją, w której brałam udział – mówi Joanna Kos-Krauze.

Plakaty retrospektyw festiwalowych, fot. archiwum prywatne

W istocie, według słów organizatorów, Międzynarodowa Konferencja na Temat Kobiet w Kinie, była „sercem” festiwalu. Była to już szósta jej edycja, pierwsza w Dhaka. „ Biorąc pod uwagę, że kobiety stanowią połowę ludzkości oraz integralne znaczenie kwestii kobiet w procesach rozwoju  świata, najwyższy czas, aby taka konferencja została zwołana w kraju takim, jak Bangladesz. Tym bardziej, że świat dotykają obecnie ogromne przemiany, co na sytuację kobiet wpływa zarówno pozytywnie jak i negatywnie” – piszą organizatorzy.

Joanna Kos-Krauze przedstawiała sytuację kobiet w polskim kinie, korzystając zarówno z badaniach McKinsey & Company przedstawionych na zeszłorocznym FPFF w Gdyni, jak i na nieocenionym raporcie prof. Moniki Talarczyk. Według badań prestiżowej kancelarii  McKinsey & Company przedstawionych na Gdynia Film Festival w 2019 roku   liczby – zarówno ze świata, jak i z Polski - mówią za siebie. Problem nierównego udziału kobiet w życiu gospodarczym istnieje i ma poważne konsekwencje.

Jury festiwalu, fot. archiwum prywatne

Według badań profesor Talarczyk (do 2017 roku) w latach 2006-2017 kobiety  wyreżyserowały 28% filmów. Wszystkich. Statystykę tę zawyżają fabuły krótkometrażowe (27% reżyserek), dokument i animacja (po 30% reżyserek). Pełnometrażowych fabuł kobiety reżyserują 14%. Niemniej jednak procent ten rośnie. Ostatnie badanie z lat 2006-2015 dało wynik zaledwie 12% reżyserek długich fabuł. Różnica między udziałem kobiet w reżyserii krótkich a długich metraży pokazują, że kobiety po założeniu rodziny i urodzeniu dziecka mają ogromny problem z powrotem do zawodu. To jedno z największych wyzwań na filmowym rynku pracy w Polsce. Wiemy też, jak wygląda obecność kobiet w polskim kinie w innych zawodach. Kierowniczki produkcji, kompozytorek stanowią 4%, scenarzystki 25%,  autorki obrazu 5%, montażystki - 27%. Liczby przeważające na korzyść kobiet pojawiają się, gdy mowa o udziale kostiumografek (93%), charakteryzatorek (87%) i scenografek (60%). Te zawody są od lat zdominowane przez kobiety.  Badania profesor Lodz Film School, pojawienie się ruchu kobiet filmu, aktywność liderów i liderek środowiska audiowizualnego przyczyniają się, choć powoli, do zmiany sytuacji – mówiła Joanna Kos-Krauze. - Najtrudniejsze wydają się zmiany mentalności. To proces powolny, wymagający cierpliwości i czasu. jak podkreśla Monika Talarczyk, to je dotychczas blokowało przed identyfikacją z feminizmem.  Pracując w przemyśle filmowym od lat, jednak nie pozostają ślepe na krzywdzące reguły. Odnoszą wielkie sukcesy, ale mają też poczucie, że biorą udział w nierównych zawodach, w których muszą być dwa razy lepsze, silniejsze, wytrwalsze niż koledzy.

 Zakończenie festiwalu, Joanna Kos-Krauze, Małgorzata Imielska, Katarzyna Filimoniuk, fot. archiwum własne

  18. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Dhace trwał w dniach 11-19 stycznia 2020 r.