Forum SFP. Filmowcy wytyczyli kierunek zmian FPFF

„Gdynia jest najlepszym miejscem do rozmowy o przyszłości najważniejszego wydarzenia prezentującego polskie kino. Napawa optymizmem, że coraz więcej twórców i organizacji branżowych angażuje się w tę dyskusję, prezentując swoją wizję festiwalu tu i teraz, w filmowej Gdyni” – powiedział Jacek Bromski, prezes SFP. W Forum udział wzięli: Agnieszka Odorowicz (wieloletnia szefowa PISF, członkini Komitetu Organizacyjnego festiwalu), Wojciech Marczewski (przewodniczący Rady Programowej festiwalu), Leszek Kopeć (dyrektor festiwalu), Krzysztof Zanussi (tegoroczny laureat Platynowych Lwów) oraz wypełniona członkami stowarzyszenia sala konferencyjna hotelu Mercure. Rolę gospodarza pełnił oczywiście Jacek Bromski, prezes SFP.

Postulaty SFP
 
Propozycje Stowarzyszenia Filmowców Polskich przedstawił Jacek Bromski, a merytorycznie przygotowała je grupa złożona ze środowiskowych autorytetów w składzie: Feliks Falk, Robert Gliński, Janusz Zaorski, Filip Bajon, Juliusz Machulski, Jacek Bromski, Andrzej Jakimowski (Gildia Reżyserów) i Irena Strzałkowska (KIPA). Oto one:

1.    Festiwal był, jest i powinien pozostać przeglądem tego, co najlepsze w polskiej kinematografii w minionym roku. Jest w nim miejsce dla wszystkich gatunków filmowych, a podstawowym kryterium wyboru filmów konkursowych powinna być ich wartość artystyczna oraz profesjonalizm realizacji.
2.    Komitet Organizacyjny Festiwalu, Dyrektor Festiwalu i Dyrektor Artystyczny czuwają nad prawidłowym przebiegiem selekcji do Konkursu Głównego i innych sekcji, nad programem Festiwalu, regulaminem Festiwalu i jego organizacją.
3.    Selekcji do Konkursu Głównego i innych konkursów dokonuje Dyrektor Artystyczny. Dyrektor Artystyczny może wspomagać się powołaną przez siebie Komisją Selekcyjną złożoną ze związanych z kinematografią profesjonalistów o uznanym dorobku i autorytecie. W uzasadnionych przypadkach Komitet Organizacyjny może uzupełnić wybór Dyrektora Artystycznego i Komisji Selekcyjnej.
4.    Warunkiem udziału w procesie selekcji jest obejrzenie wszystkich filmów zgłoszonych do Konkursu. W selekcji ani Jury konkursów nie mogą uczestniczyć filmowcy bezpośrednio związani z którymkolwiek z filmów zgłoszonych do konkursu, a także krytycy i recenzenci filmowi.
5.    Dyrektor Artystyczny jest wybierany w drodze konkursu, a Komisję Konkursową powołuje się spośród laureatów Złotych Lwów na poprzednich festiwalach. Kandydaci na Dyrektora Artystycznego powinni gwarantować profesjonalizm i obiektywność wyboru filmów konkursowych, zobowiązać się do działania dla dobra festiwalu i wyrzec się lansowania własnych ambicji artystycznych, Gdynia nie może być festiwalem autorskim.

fot. Borys Skrzyńśki/SFP

Postulaty Koła Młodych SFP

Swoje propozycje zmian w funkcjonowaniu festiwalu przedstawił także Zarząd Koła Młodych Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Oto one:

1.    Jesteśmy za przywróceniem dyrektora artystycznego odpowiedzialnego za selekcję filmów oraz wybieranego w toku konkursu przez komisję konkursową.

2.    Jesteśmy za utrzymaniem istnienia komisji selekcyjnej oraz rady programowej festiwalu.
3.    Członkiem gremium rady programowej i komisji selekcyjnej powinna być jedna osoba będąca również członkiem Koła Młodych SFP, która zagwarantuje bezpieczeństwo praw młodych filmowców.
4.    Rekomendujemy do zaproszenia do konkursu na Dyrektora Artystycznego FPFF w Gdyni panią Annę Wróblewską.
5.    Wybory Rady Programowej w wyborach komisji selekcyjnej powinny być jawne.
6.    Jesteśmy za tym, aby selekcja filmów do konkursu była jawna i transparentna. Komisja selekcyjna powinna wybierać ilość filmów, która jest określona wcześniej. Podobnie Rada Programowa powinna mieć prawo dołączenia do konkursu wcześniej ustalonej ilości filmów. W ten sposób spotkają się tylko najlepsze filmy z obu rodzajów kina: artystycznego i frekwencyjnego.
7.    Dobrą rozważaną alternatywą może być selekcja na festiwal w systemie festiwalu Slamdance: 10 selekcjonerów z wybranych przez Komitet FPFF i Radę Programową FPFF obejrzy po 10 filmów, punktując od 1 do 10. W konkursie pokazane zostaną te filmy, które zostały ocenione najwyżej.
8.    Jesteśmy za przywróceniem konkursu „Inne spojrzenie” – docelowo z liczebnością filmów odpowiadających połowie filmów w konkursie głównym.
9.    Konkurs „Inne spojrzenie“ powinien mieć osobną komisję selekcyjną.
10.    Filmy konkursu głównego mogą równocześnie brać udział w „Innym spojrzeniu”.
11.    Uważamy, że powinna zostać utrzymana również sekcja „Panorama”.

Postulaty Gildii Reżyserów Polskich

Jacek Bromski przypomniał także postulaty zgłoszone przez Gildię Reżyserów Polskich, podkreślając, że pokrywają się one w znacznej części z tymi wypracowanymi podczas Forum SFP. Po pierwsze – festiwal musi mieć dyrektora artystycznego, po drugie – Zespół Selekcyjny powinien być całkowicie niezależny od Komitetu Organizacyjnego, po trzecie – festiwal potrzebuje forum wymiany opinii, czyli rzeczowej dyskusji z udziałem zaproszonych artystów, ale i krytyków, z kraju i zagranicy. Dyrektora artystycznego winni wybierać sami artyści (pięcioosobowa kapituła złożona z laureatów najwyższych gdyńskich trofeów), a członków ciała selekcyjnego, a także jurorów – dyrektor artystyczny. Decyzje Komisji Selekcyjnej winny być ostateczne (jest propozycja, by Komisja wybierała 12 tytułów, trzy – nieuwzględnione przez nią mógłby dorzucić Komitet Organizacyjny, a jeden – dyrektor artystyczny).

Światełko w tunelu

W trakcie dyskusji padło wiele intersujących innych propozycji, m.in. Krzysztof Zanussi zaproponował, by zastanowić się, czy nie przeprowadzić publicznych obrad jury; Leszek Kopeć przywołał model funkcjonowania komisji selekcyjnej z wielu festiwali amerykańskich, z  Slamdance na czele (w punkcie 7 swoich propozycji przedstawia go Zarząd Koła Młodych); Maciej Karpiński, wieloletni dyrektor programowy gdyńskich festiwali, apelował, by nie narzucać limitów ilościowych wybieranych do konkursu filmów, wszak są lata lepsze i gorsze…

Padło wiele interesujących propozycji, ale i gorzkich słów. Krzysztof Zanussi w swym wystąpieniu sięgnął po słynne Szekspirowskie słowa: „Źle się dzieje w państwie duńskim”... „Daliśmy się podzielić” – stwierdziła Agnieszka Odorowicz. „Coś się stało, nie ze społeczeństwem, ale z nami” – powiedział Wojciech Marczewski. I dodał: „Jeśli nie potrafimy się porozumieć, to leżymy”.

„Przeanalizujemy to wszystko, weźmiemy pod uwagę wszystkie postulaty, stworzymy coś na kształt prowizorycznego regulaminu i zaprosimy przedstawicieli wszystkich środowisk, by razem to wszystko przedyskutować” – posumował dyskusję Jacek Bromski.