Henryk Janas – dokumentalnym okiem

Jest absolwentem Wydziału Operatorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi (1978; dyplom w 1987). Pracę w pionie operatorskim podjął jeszcze przed filmowymi studiami, współpracując przy realizacji wielu dokumentów, m.in.: „7896 piszczałek” (1972) Krzysztofa Riege, „Jastrzębie” (1974) Stanisława Manturzewskiego i Stanisława Niedbalskiego, „Obrazki na żywej skórze” (1975) Juliana Pakuły, „Życie codzienne” (1976) Piotra Szulkina, „Wygrać przegrać” (1976) Tadeusza Pałki, „Wieczór autorski” (1976) Tomasza Lengrena, „Jarosław Iwaszkiewicz” (1978) Jadwigi Zajiček, a także znanej komedii Stanisława Barei „Miś” (1980). Funkcję operatora kamery pełnił m.in. w kinowym „Grzesznym żywocie Franciszka Buły” (1978) Janusza Kidawy oraz telewizyjnym „Tragarzu puchu” (1983) Stanisława Szlachtycza.

Jako współautor zdjęć zadebiutował w dokumencie Sergiusza Sprudina „Muzyka polska” (1978), a jako samodzielny operator w „Zanim wsiądziemy” (1979) Tadeusza Wudzkiego. Ma na swym koncie zdjęcia do ponad stu dokumentów oraz kilkunastu filmów fabularnych. Wśród filmów dokumentalnych, podczas których realizacji pełnił funkcję operatora, znajdują się tak uznane tytuły, jak m.in.: „Maraton” (1982), „Włada” (1996), „Tadeusz Różewicz” (2000) i „Różewicz w teatrze” (2003) Andrzeja Sapiji, „Każdy wie, kto za kim stoi” (1983) Marii Zmarz-Koczanowicz, „Człowiek, który zatrzymał Anglię” (1983) i „Bez pieniędzy, czyli 24 godziny z życia Jana Himilsbacha” (1984) Krzysztofa Gradowskiego, „Wszystko dla Orląt” (1981) i „Requiem dla Orłów” (2002) Zbigniewa Kowalewskiego, „Kalina” (1992) Jana Sosińskiego i Zbigniewa Dzięgiela, „Dejmek” (2002) Ignacego Szczepańskiego, „Opowieści łyczakowskiego cmentarza” (2003) Jerzego Janickiego, „Jerzy Grzegorzewski. Skrywana obecność” (2003) Jerzego Kaliny, „Apteka Pod Orłem” (2006) Krzysztofa Miklaszewskiego, „Katyń” (2007) Józefa Gębskiego i „Dzieci Holocaustu” (2013) Małgorzaty Imielskiej. Spośród fabuł trzeba wymienić przede wszystkim filmy wyreżyserowane przez Janusza Kidawę: „Anna i wampir” (1981), „Żeniac” (1983), „Ultimatum” (1984), „Sprawa się rypła” (1984), „Pan Samochodzik i niesamowity dwór” (1986) oraz „Komedianci z wczorajszej ulicy” (1986).

Henryk Janas jest nie tylko operatorem, a także scenarzystą i reżyserem, autorem m.in. dokumentów: „Ostatni taki kresowiak” (2007), „Obywatel ziemski” (2007), „Dębliniacy” (2008), „Borysław. Galicyjska Pensylwania”(2013).