Agnieszka Traczewska – między filmem a fotografią

Z wykształcenia jest teatrolożką, ale jej główne pasje to film i fotografia. Po skończeniu studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim przez kilka lat pracowała jako menedżerka kultury, a w 1998 roku otworzyła w Krakowie Studio Filmowe Largo, w którym powstało wiele niezwykle interesujących – i ważnych – dokumentów, m.in.: „Czarodziejska Góra. Amerykański portret Czesława Miłosza” (2000), „Noc z generałem” (2001), „Profesor. O Leszku Kołakowskim” (2005), „Dworzec Gdański” (2007), „Wiera Gran” (2011) i „Michnik. »Bądź realistą, chciej niemożliwego«” (2015) Marii Zmarz-Koczanowicz, „Człowiek zwany Nikiforem” (2002) Grzegorza Siedleckiego, „Polska Jasienicy” (2009) Rafała Mierzejewskiego, „Miłosz” (2013) Katarzyny Gondek, „Bruno Schultz 1892-1942” (2014) i „Nadal wracam. Portret Ryszarda Krynickiego” (2016) Adama Sikory. Warto wspomnieć, że w studiu Traczewskiej realizowane także były – w latach 2001-2004 – popularne telewizyjne cykle publicystyczne: „Rozmowy na koniec wieku”, „Rozmowy na nowy wiek” i „Rozmowy na czasie” Katarzyny Janowskiej i Piotra Mucharskiego.

Wiele filmów wyprodukowanych przez Largo zostało nagrodzonych prestiżowymi laurami festiwalowymi, m.in. głośne dokumenty Marii Zmarz-Koczanowicz: „Pokolenie 89” (2002) dostało Brązowego Lajkonika na Krakowskim Festiwalu Filmowym (2003), „Zwyczajny Marzec” (2008) – Kamerę Dawida na Warszawskim Festiwalu Filmów o Tematyce Żydowskiej (2009), „Kocham Polskę” (2007; współreżyseria Joanna Sławińska) – Nagrodę Główną na Festiwalu Filmów z Europy Środkowo-Wschodniej w Wiesbaden (2009), zaś „Boże Ciało” (2005) Adama Sikory uhonorowano w Krakowie Srebrnym Lajkonikiem (2006), a w Kantonie – nagrodą za reżyserię (2006).

Drugą pasję Traczewskiej stanowi fotografia. Od kilkunastu lat towarzyszy ze swym aparatem chasydom przybywającym do Polski na groby cadyków, a także stara się portretować dość hermetyczny świat judaistycznej ortodoksji. Za zdjęcie „First Time” – wybrane z kilkunastu tysięcy – otrzymała National Geographic Traveler Photo Award (2014). Znakomitym zwieńczeniem tych prac okazał się album „Powroty. Chasydzkie powroty do miejsc zapomnianych”, wydany przez Narodowe Centrum Kultury i Studio Design w roku ubiegłym. „Szkoła oczywiście uczyła mnie o Holokauście, ale żydowski świat, o którym w moim rodzinnym domu bodaj nigdy się nie rozmawiało, pozostawał oddzielony – niczym niedostępny, zarosły krzakami cmentarz przy ulicy Miodowej. Dlatego (…) zaczęłam fotografować chasydów?” – pisze Traczewska na łamach „Przekroju”.

A o wyprodukowanych przez siebie filmach mówi: „Mam nadzieję, że pomagają nam samym i naszym widzom lepiej zrozumieć Polskę w jej historii i dniu dzisiejszym, zatrzymać w pamięci obraz ludzi wybitnych”. I dodaje: „Jestem pewna, że tworzenie filmów dokumentalnych jest czymś więcej niż tylko pracą zawodową. Dla mnie to prawdziwa  życiowa pasja…”.