PORTAL
start
Aktualności
Filmy polskie
Box office
Baza wiedzy
Książki filmowe
Dokument
Scenarzyści
Po godzinach
Blogi
Konkursy
SFP
start
Wydarzenia
Komunikaty
Pożegnania
Zostań członkiem SFP
Informacje
Dla członków SFP
Kontakt
ZAPA
www.zapa.org.pl
Komunikaty
Informacje
Zapisy do ZAPA
Kontakt
KINO KULTURA
www.kinokultura.pl
Aktualności
Informacje
Repertuar
Kontakt
STUDIO MUNKA
www.studiomunka.pl
Aktualności
Informacje
Zgłoś projekt
Kontakt
AKTORZY POLSCY
www.aktorzypolscy.pl
Aktualności
Informacje
Szukaj
Kontakt
FILMOWCY POLSCY
www.filmowcypolscy.pl
Aktualnosci
Informacje
Szukaj
Kontakt
MAGAZYN FILMOWY
start
O magazynie
Kontakt
STARA ŁAŹNIA
www.restauracjalaznia.pl
Aktualności
Informacje
Rezerwacja
Kontakt
PKMW
start
Aktualności
Filmy
O programie
Kontakt
Portal
SFP
ZAPA
Kino Kultura
Studio Munka
Magazyn Filmowy
Stara Łaźnia
PKMW
MENU
Co uczniowie wiedzą o filmie, a co powinni wiedzieć? Czy nowoczesne technologie pomagają w uczeniu się o nim? Jesienią Narodowe Centrum Kultury Filmowej uruchomiło dwa szeroko zakrojone projekty badawcze: „Alfabetyzm filmowy uczniów łódzkich szkół podstawowych i średnich” i „Wpływ technologii VR na skuteczność przekazywania wiedzy i umiejętności filmowych”. Dzisiaj zapoznamy się z wynikami pierwszego z nich.
Celem badania była weryfikacja poziomu kompetencji filmowych dzieci i młodzieży: określenie stopnia znajomości zagadnień z zakresu technicznych tajników realizacji filmów, analizy i interpretacji dzieła filmowego oraz wiedzy o produkcji i dystrybucji filmów.

Michał Pabiś - Orzeszyna, fot. konferencja Screen Industries in East-Central Europe w 2016,  Česká společnost pro filmová studia 
 
– Chcemy wyznaczać kierunek rozwoju projektów z zakresu edukacji, który będzie odpowiedzią na zmieniające się potrzeby i umiejętności młodych uczestników kultury filmowej – mówi Michał Pabiś-Orzeszyna, kierownik Działu Edukacji Filmowej NCKF. – Błyskawicznie zmieniają się technologie, sposób produkcji, prezentacji i odbioru materiału filmowego. Ewoluują też kompetencje nabywane mimowolnie w życiu codziennym. Nie jest dziś zaskoczeniem płynność, z jaką niektórzy licealiści wykorzystują np. cyfrowe narzędzia montażu. Edukacja filmowa musi nadążać za tymi zmianami. Chcemy to jednak robić w sposób głęboko przemyślany, posiadając oparcie w rzetelnie przeprowadzonych, bezprecedensowych badaniach.

Część ilościowa badania objęła 523 uczniów w wieku od 9 do 19 lat i została przeprowadzona techniką ankiety audytoryjnej przez Biuro Badań Społecznych Question Mark. Uczniowie klas IV-VIII szkół podstawowych, szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych odpowiadali między  innymi na pytania o to, jaka jest rola producenta filmowego, co składa się na scenografię, kiedy powstało kino, co to jest dubbing i casting, a także o własną aktywność audiowizualną: jak często chodzą do kina, czy kiedykolwiek sami próbowali nakręcić, zmontować i udźwiękowić film, jak często i jak długo korzystają z komputerów i urządzeń mobilnych. Część jakościową zrealizowało Biuro Badań i Analiz Rynku ASM za pomocą 26 zogniskowanych wywiadów grupowych. Na pytania odpowiadali już wszyscy uczniowie, także najmłodsi z klas I-III, którzy mogli mieć trudności z wypełnieniem ankiet.


Gdynia Dzieciom, 43. FPFF, fot. A. Rezulak

A oto wyniki.
Niemal 1/3 uczniów łódzkich podstawówek, gimnazjów i liceów korzysta ze smartfonu ponad cztery godziny dziennie. Tyle samo czasu korzysta z internetu blisko połowa uczniów.  Badający zadali szereg pytań ze znajomości tematyki filmowej. Niemal wszyscy odpowiedzieli na pytanie, co trzeba mieć, aby oglądać film w 3D. Między 70 a 80 proc. poprawnie odpowiedziało na pytania, jak nazywa się najważniejsze amerykańskie miasto filmowe, jakie są etapy powstawania filmu, co to jest „Filmówka” i co to jest casting filmowy. Najsłabiej wypadło pytanie o gatunki filmowe, potrafiło na nie odpowiedzieć zaledwie 9 proc. uczniów łódzkich szkół. Film nie jest najpopularniejszym hobby uczniów, mieści się dopiero na siódmym miejscu, wyprzedzają go: sport, muzyka, gry, podróże, informatyka i zajęcia plastyczne.

Pomimo stosunkowo niewielkiego zainteresowania filmem, uczniowie mają dość duże doświadczenie w tworzeniu i opracowywaniu ruchomych obrazów. Nie tylko kręcą filmy, ale też montują je  i podkładają muzykę. Badanie wykazało, że sami uczniowie nie widzą swoich kompetencji w najlepszym świetle. Im uczniowie starsi, tym surowiej się oceniają. Większość uczniów uważa, że praca nad filmem zaczyna się od znalezienia funduszy, dopiero potem tworzy się scenariusz i rozpoczyna prace kreatywne. Film opisywany jest jako produkt, który ma się sprzedać lub przynajmniej zwrócić. Z wiekiem rośnie zdolność do identyfikowania elementów, które mogą przyciągnąć widzów do kin oraz świadomość potrzeby różnicowania kanałów promocji. Uczniowie wiedzą, czym jest lokowanie produktu i uważają, że sponsorzy mogą wpłynąć na scenariusz.

Jedynie 54 proc. uczniów z klasy 4-6 ma świadomość, co robi producent filmowy. Z kolei znacząca większość (blisko 85 proc.) wie, ze kamerę obsługuje operator. Wiedza: bez kogo nie powstanie absolutnie żaden film i scenariusz we wszystkich grupach wiekowych oscylowała w granicach 50 proc. Jedynie uczniowie klas 7-8 przekroczyli 60 proc. poprawnych odpowiedzi. Uczniowie widzą reżyserowanie jako proces autorytarnego zarządzania osobami pracującymi przy filmie. Jak już było to wspomniane powyżej, uczniowie słabo rozpoznają gatunki filmowe: jedynie 11,9 z klas 4-6, 5,4 z 7-8 (!), i 10,1 proc. licealistów. W klasach 4-6 aż 21 proc. błędnie wskazało bajkę jako gatunek filmowy. W klasach 7-8 aż 73 proc. uczniów rozumie film fabularny jako gatunek, a prawie 84 proc. licealistów uważa, że gatunkiem jest film dokumentalny. Z drugiej strony podczas fokusów uczniowie spontanicznie podawali nazwy różnych kategorii wiekowych. W badaniu polegającym na analizie plakatów (klasy 4-6) uczniowie nie mieli problemów z rozróżnieniem gatunków (również westernu!) i ich zwięzłym scharakteryzowaniem. Być może zatem akademicka genologia nie przystaje do potocznego rozumienia kategorii, którymi posługują się młodzi uczestnicy kultury filmowej – wnioskują organizatorzy badań.

Uczniowie mają mylne wyobrażenia o tym, jak dawno powstało kino i na przykład film dźwiękowy. Zaskakująco często uważają, że kino powstało zaledwie 70 lat temu!

Organizatorzy badania sformułowali listę wniosków z badania. Warto wykorzystać doświadczenie uczniów w ich kreacjach filmowych w sieci. Najważniejsze jest rozwijanie zdolności świadomego z nich korzystania. Proponują m.in. kreatywne zajęcia z przemontowywania i udźwiękowiania światowych dzieł kinematografii.  Zauważają, że łatwość w realizacji i dystrybucji materiałów w internecie daje złudne pojęcie o realiach pracy w kinematografii. Stąd warto dać możliwość poznania prawdziwej skali nakładu czasu i pracy na poszczególnych etapach profesjonalnej produkcji filmowej. Trzeba organizować warsztaty w praktyczny sposób uświadamiające perswazyjny charakter filmu – to, w jaki sposób środki filmowe służą wzbudzaniu bardzo konkretnych emocji.

O podsumowanie badań poprosiliśmy Annę Równy, trenerkę edukacji filmowej, doktorantkę w Katedrze Wiedzy o Filmie i Kulturze Audiowizualnej UG, zajmującą się naukowo metodyką edukacji filmowej, współtworząca katalog kompetencji wiedzy i umiejętności, który posłużył do stworzenia ankiet badawczych w projekcie „Alfabetyzm filmowy”.  -  Badanie przeprowadzone przez NCKF ma niezwykłe znaczenie dla środowiska związanego z edukacją filmową i akademików, zajmujących się tą dziedziną. To pierwsze, po zrealizowanym w latach 1989- 1990 w Łodzi pod przewodnictwem prof. Eweliny Nurczyńskiej – Fidelskiej badaniu „Film w systemie szkolnym”, działanie podejmujące ocenę zakresu kompetencji dotyczących wiedzy o filmie i umiejętności warsztatowych, przeprowadzone na grupie ponad 500 uczniów łódzkich szkół podstawowych i ponadpodstawowych - mówi Anna Równy. - Oczywiście warto mieć pamiętać, że grupa badawcza, dorastająca w mieście, z którego kultura filmowa się wywodzi, powinna posiadać (i posiada zapewne) wiedzę dużo szerszą od ich rówieśników z innych części Polski.


Anna Równy, archiwum prywatne

- Wyniki badań pokazały, iż uczniowie mają dużą wiedzę za zakresu zagadnień ekonomii kina i traktują film nie tylko jako produkt, ale projekt, który ma swój budżet i dzięki odpowiednim działaniom promocyjnym, przynosi zysk. Moim zdaniem wynika to z faktu, że przez ostatnie kilkanaście lat uczniowie obligatoryjnie uczestniczyli w projektach edukacyjnych, kończących ich edukację w gimnazjum, tworzyli harmonogramy i zarysy budżetów działań. Niewątpliwie przedmiot Podstawy przedsiębiorczości w szkołach ponadgimnazjalnych, który pojawił się w 2002 roku, również przygotował uczniów do myślenia o produkcji filmu jako zaplanowanym projekcie, opartym na budżecie i działaniach marketingowych.  Niepokoić powinien niski poziom wiedzy zakresu historii i teorii kina. Brak przedmiotu Edukacja filmowa w polskim systemie oświaty i zredukowanie zagadnień z nim związanych w nowych podstawach programowych, m. in. języka polskiego, pozostawia nas z wnioskiem, że zakres tej wiedzy może za chwilę być jeszcze węższy. Wyniki badań pokazują, że część uczniów zdobywa ją przez samokształcenie, ale jako metodyk edukacji filmowej wiem, że to zdecydowanie za mały zakres aktywności - uważa Anna Równy.

Zapoznaj się z prezentacją:


  Cały projekt stworzenia w mieście kompleksowego programu edukacji audiowizualnej został zaplanowany na cztery lata. W latach 2019-20 powstanie katalog kompetencji filmowych i wzorcowe scenariusze lekcji wspierających ich kształcenie. W 2021 program zostanie pilotażowo wprowadzony w wybranych szkołach, a jego efektywność – zweryfikowana badaniami. – Zależy nam na tym, żeby pokazać, że rozwój kompetencji filmowych odbywa się w ramach różnych bloków przedmiotowych: nie tylko podczas lekcji języka polskiego czy historii, ale także chemii, fizyki, techniki czy matematyki, i dać nauczycielom użyteczne narzędzia – wyjaśnia Michał Pabiś-Orzeszyna. I podkreśla, że wprawdzie badanie zostało zrealizowane w Łodzi, ale jego wyniki mają przełożenie na uczniów w całej Polsce. Wyniki badań NCKF wykorzysta przy tworzeniu i doskonaleniu własnych przedsięwzięć edukacyjnych, takich jak warsztaty prowadzone w profesjonalnej hali, w studiu postprodukcyjnym  czy w pracowni fotograficznej. Przypomnijmy, że Narodowe Centrum Kultury Filmowej w Łodzi pracuje obecnie m.in. nad uruchomieniem trzech wystaw stałych: Mechaniczne oko, Materia kina, Kino Polonia, uwzględniającymi szeroki wachlarz działań edukacyjnych. Znajdzie się tu także centrum filmu przyszłości, multimedialna biblioteka, pracownia badawcza, archiwum.
Anna Wróblewska
artykuł redakcyjny / NCKF
Ostatnia aktualizacja:  6.01.2019
Zobacz również
Serial animowany „Mrówka wychodzi za mąż” do obejrzenia w telewizji
Nabór na Festiwal Wrażliwy
Copyright © by Stowarzyszenie Filmowców Polskich 2002 - 2024
Scroll