Nie żyje Zorika Zarzycka

Uroczystości pogrzebowe odbędą się dnia 16 kwietnia 2018 roku o godzinie 14.30 w Domu Pogrzebowym na Wólce (sala B), ul. Wóycickiego 14 A, po czym nastąpi odprowadzenie na cmentarz miejscowy do grobu rodzinnego.


Zorika Zarzycka pochodziła z Pomiechówka, z rodziny ziemiańsko - wojskowej. W dzieciństwie i młodości filmem się nie interesowała, uprawiała sport. Miała 15 lat, kiedy wybuchła wojna. Uczyła się na tajnych kompletach, walczyła w powstaniu warszawskim. Po wojnie wyjechała do Krakowa, by na Uniwersytecie Jagiellońskim studiować filologię angielską i filozofię. Dostrzegłszy na Starym Teatrze ogłoszenie o egzaminach wstępnych do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, postanowiła spróbować szczęścia. Została przyjęta, studiowała z przyszłymi sławami sceny i ekranu: Haliną Mikołajską, Wiesławem Drzewiczem, Tadeuszem Łomnickim, Andrzejem Szczepkowskim.

Debiutowała w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Warszawie, do którego zaangażował ją Janusz Warnecki. Wkrótce przeniosła się do Teatru Komedia w Łodzi, ówczesnej stolicy polskiego kina. Był rok 1951, Aleksander Ford kręcił Młodość Chopina. Nad choreografią w tym filmie czuwał Feliks Parnell, a pomagała mu Zarzycka, którą znał z teatru. Tak weszła do kinematografii. Ford powiedział mi, że powinnam w niej zostać – wspominała. Za jego radą podjęła pracę w Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu. Zagrała epizodyczną rolę w „Uczcie Baltazara” Jerzego Zarzyckiego (zbieżność nazwisk przypadkowa), a oficjalnie po drugiej stronie kamery, w pionie reżyserskim, zadebiutowała w 1955 roku komedią Jana Fethkego „Irena do domu!”.

Przy „Zimowym zmierzchu” Stanisława Lenartowicza pracowała jako sekretarka planu, ale praktycznie już tam przesunęła się bliżej pozycji, które niebawem zaczęła kolejno zajmować, określanych mianem „asystenta reżysera”, „współpracy reżyserskiej”, wreszcie „II reżysera”. W połowie lat 50. w zasadzie rozstała się z aktorstwem, choć w epizodach pojawiała się na ekranie niemal do zakończenia kariery reżyserskiej, co nastąpiło w późnych latach 90.

Będąc II reżyserem, Zorika Zarzycka często stawiała czoła trudnym sytuacjom. Największego wyczynu dokonała w 1961 roku w Gliwicach, podczas zdjęć do polsko-enerdowskiego filmu o tamtejszej słynnej prowokacji hitlerowskiej. Pewnej niedzieli niemiecki asystent nie dostarczył na plan ważnych, w kręconej wtedy scenie, rekwizytów i jeszcze pozwolił sobie na kąśliwą uwagę pod adresem Polski. Wtedy Zarzycka spowodowała otwarcie w niedzielę domu handlowego i zjawiła się na planie z niezbędnymi rekwizytami. Niemcy oniemieli. - Zorika Zarzycka to rzadki przypadek osoby bez reszty oddanej filmom kręconym z jej udziałem. Obrotna, operatywna, wszystkiego pilnująca osobiście. A przy tym bardzo wesoła – mówi Janusz Zaorski, który pracował z nią m.in. przy „Awansie” i „Pokoju z widokiem na morze”.

U Janusza Majewskiego II reżyserem była zazwyczaj Halina Garus, równie niezawodna jak Zarzycka. Jednak, kiedy przystępowałem do „C.K. Dezerterów”, okazało się, że była zajęta przy innym filmie. Poprosiłem więc o pomoc Zorikę i świetnie nam się pracowało. Imponowała zawsze doskonałym przygotowaniem do zdjęć. Bardzo przydatne było też jej dobre rozeznanie wśród aktorów – uważa Majewski. Zorika Zarzycka talentem organizacyjnym wspierała także Jacka Bromskiego, Feliksa Falka, Kazimierza Kutza, Janusza Morgensterna, Juliusza Machulskiego, Stanisława Różewicza czy – przy „Smudze cienia” i „Nocy listopadowej” (TV) – Andrzeja Wajdę. W mojej pracy najpiękniejsze było to, że reżyserzy obdarzyli mnie swoim zaufaniem. Wielu z nich, po pierwszym filmie, nad którym razem pracowaliśmy, chciało, abym towarzyszyła im przy kolejnych, co z przyjemnością czyniłam – mówiła Zorika Zarzycka.

Członkini SFP od początku jego istnienia, została w 2014 roku odznaczona Złotym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. W 2016 roku otrzymała Nagrodę Stowarzyszenia Filmowców Polskich za wybitne osiągnięcia artystyczne i wkład w rozwój polskiej kinematografii.