„Dotknięcie Anioła” z Grand Prix w Chorwacji

Pięcioosobowe jury z Francji, Niemiec, Finlandii, Chorwacji i Serbii uznało obraz za godny Grand Prix Festiwalu, przyznało mu też nagrodę za Najlepsze Zdjęcia dla Jacka Januszyka oraz dla Najlepszego Reżysera Marka Tomasza Pawłowskiego. Festiwal zwraca uwagę na rozwój i wzbogacenie filmowego języka historycznego dokumentu, więc w swojej poetyce „archicollagu” film Pawłowskiego nie miał sobie równych. Pokonał  m.in. laureatów festiwali Sundance i Hot Doc; w konkursie było w sumie trzydzieści produkcji dokumentalnych z całego świata, niezależnych oraz zrealizowanych przez takich potentatów, jak Al Jazeera, BBC, PBS , France, Rai i kilka niemieckich stacji.

Jury w uzasadnieniu napisało: „Rzadko kiedy film potrafi tak zawładnąć wyobraźnią, a jednocześnie inspirować do działania w życiu realnym. Reżyser, idealnie balansując, stworzył z osobistej i intymnej spowiedzi harmonijną i uniwersalną historię. Dlatego nagroda za najlepszą reżyserię oraz Grand Prix trafia właśnie do autora ‘Dotknięcia Anioła’”. Nagroda główna ma bardzo oryginalną formę – małej torpedy powietrznej, która po rozłożeniu okazuje się… wiecznym piórem z unikatowym kryształem Swarovskiego.

Rijeka, będące portowym miastem z niezwykle ciekawą i burzliwą przeszłością, jest partnerskim miastem Gdańska. To tu wedle podań historyków narodził się faszyzm, gdy miasto było we włoskim władaniu. Tu wynaleziono również torpedę powietrzną, która stała się znakiem Festiwalu, co zadecydowało o formie nagrody Grand Prix. Warto dodać, że „Dotknięcie Anioła” otrzymało w ubiegłym roku w Chorwacji nagrodę specjalną jury Festiwalu Filmowego w Vukovar. Obraz reprezentował też Polskę podczas Festiwalu Tolerancji w Zagrzebiu (twórców zaprosił Branko Lustig, producent m.in. „Listy Schindlera” i „Gladiatora”).

Nagrody w Rijece pozwoliły przekroczyć filmowi magiczną trzydziestkę (31 nagród). Ta współfinansowana przez Polski Instytut Sztuki Filmowej polsko – niemiecka produkcja Zoyda Art Production, Telewizji Polskiej, Westdeutscher Rundfunk ze wsparciem Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej i Media Development już trzeci rok krąży po festiwalowym świecie, choć produkcje historyczne zwykle nie są na nich mile widziane. Jednak szczególny język artystyczny filmu zwraca uwagę środowisk filmowych w przeróżnych częściach i kulturach świata – od Stanów Zjednoczonych (jedna trzecia nagród to amerykańskie trofea) po Afrykę.

„Dotknięcie Anioła” powstało na bazie wspomnień Henryka Schoenkera, jedynego na świecie świadka istnienia Biura Emigracji Żydów do Palestyny w mieście Oświęcim. Początkowo wydane w formie książkowej przez wydawnictwo „Karta”, nie dawały większej szansy na filmową realizację - nikt nie wierzył nieznanej, dopiero co odkrywanej  historii. Po zdobyciu środków z programu Media oraz PISF-u na development, zespół mógł  rozpocząć poszukiwania dowodów istnienia Biura w archiwach na całym świecie. Gdy Artur Szyndler z Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu odnalazł w Yad Vashem pięć stron szczegółowych opisów  z podpisem ojca bohatera filmu - Leona Schoenkera, ostatniego przewodniczącego Gminy Żydowskiej w Oświęcimiu - koprodukcja międzynarodowa stała się bardziej realna. Realizacja wraz z gromadzeniem budżetu, badaniami archiwalnymi i realizacją filmu zabrała twórcom w sumie dziesięć lat. Zespół to jedni z lepszych w swojej dziedzinie – muzykę komponował Michał Lorenc, zdjęcia realizował Jacek Januszyk, dźwięk Jacek Hamela i Tomasz Sikora, montował Cezary Grzesiuk, zaś niezwykłe archicollage tworzył Robert Manowski, rektor Wyższej Szkoły Artystycznej w Warszawie. Za kostiumy odpowiadała Agata Uchman, korekcję barw i technologię postprodukcji prowadził Łukasz Strent, a całym procesem produkcji kierowała producentka Małgorzata Walczak we własnej firmie Zoyda Art Production, działającej na rynku od 1999 roku.