Kino według Juliusza Machulskiego - wykład

Organizatorzy spróbują opowiedzieć o bardzo różnych zjawiskach charakterystycznych dla powojennego kina polskiego; zarówno tych, które wprost wynikały z polityki kulturalnej tamtego okresu, jak i tych niezależnych artystycznie. Oprócz arcydzieł polskiego kina, pokazane zostaną także fragmenty filmów o jednoznacznie propagandowym zabarwieniu. Seminarium adresowane jest do nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów szkół ponadgimnazjalnych, z możliwością wykorzystania podczas egzaminu maturalnego z języka polskiego w nowej formule, sprawdzającej umiejętność analizy i interpretacji różnorodnych tekstów kultury, np. filmu. W planie jest sześć spotkań w cyklu miesięcznym odbywających się od października 2015 do marca 2016 roku. Udział w seminarium – jako formie doskonalenia zawodowego – zostanie potwierdzony pisemne. Najbliższe spotkanie „Kino według Juliusza Machulskiego” odbędzie się 21 marca 2016 roku (poniedziałek) o godzinie 17.00.

Określenie Juliusza Machulskiego jako jednego z najwybitniejszych reżyserów komediowych jest tyleż prawdziwe, co z pewnością niepełne. Jego filmy są bez wątpienia przykładem twórczości autorskiej, konsekwentnej i z wyraźnym własnym stylem, w perfekcyjny sposób spełniającej wymogi kina gatunkowego najwyższej jakości. Z jednej strony stanowią inteligentną zabawę w kino, pełną odwołań do historii kina, w tym do obrazów samego autora, jak również swobodnych gier konwencjami, z drugiej nie są pozbawione celnych obserwacji, komentarzy i nawiązań do rzeczywistości społecznej czy historycznej. Mogą być odczytywane na różnych poziomach: sprawiać widzowi radość uczestnictwa w spektaklu, ale też przyjemność wynikającą ze świadomości przełamywania jego reguł. Najlepsze filmy Machulskiego powstawały wówczas, kiedy udawało mu się zachować równowagę między tymi elementami. Wiele jego filmów, będących zarazem wielkimi sukcesami frekwencyjnymi, nieustannie bawi widzów do dzisiaj. Ale reżyser realizował także filmy w innej konwencji, czego przykładem jest "Szwadron", opowieść o powstaniu styczniowym widzianym z perspektywy młodego rosyjskiego arystokraty. Pokazane zostaną fragmenty następujących filmów: "Bezpośrednie połączenie" (1979), "Vabank" (1981), "Seksmisja" (1983), "Deja vu" (1989), "Szwadron" (1992), "Girl Guide" (1995), "Kiler" (1997), "Vinci" (2004), "Kołysanka" (2010), "AmbaSSada" (2013).

Wykład poprowadzi prof. dr hab. Piotr Zwierzchowski - historyk filmu (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy), autor książek: "Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu", Warszawa 2000; "Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego", Bydgoszcz 2005; "Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji", Kraków 2005; "Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej", Kraków 2006; "Kino polskie po roku 1989", Bydgoszcz 2007; oraz najnowszej publikacji "Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60", Bydgoszcz 2013.

Miejsce spotkań:
Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN, Warszawa, ul. Marszałkowska 21/25 (obok Trasy Łazienkowskiej).