Czesław Niemen: Dziwny jest ten świat

Podczas jednej z najbardziej dramatycznych scen „Miasta 44” Jana Komasy rozbrzmiewa pamiętny song Czesława Niemena „Dziwny jest ten świat”. Po tę przejmującą pieśń filmowcy – zarówno dokumentaliści, jak i fabularzyści – sięgają niezwykle często.

Można ją usłyszeć m.in. w „Grze” (1968) Jerzego Kawalerowicza, „Tym okrutnym, nikczemnym chłopaku” (1972) Janusza Nasfetera, „Moim Nikiforze” (2004) Krzysztofa Krauzego, niemieckim dramacie rozgrywającym się w Oświęcimiu – „A na koniec przyszli turyści” (2007) Roberta Thalheima, serialach – „Sposób na Alcybiadesa” (1997) Waldemara Szarka czy „Nad rozlewiskiem…” (2012) Adka Drabińskiego. W ogóle piosenki Niemena mają wzięcie u filmowców, dobiegają ze ścieżek dźwiękowych filmów tak różnorodnych reżyserów, jak Jerzy Passendorfer, Ryszard Czekała, Krzysztof Wojciechowski, Grzegorz Królikiewicz, Marek Koterski, Jacek Bromski, Robert Gliński, Andrzej Barański czy Juliusz Machulski. W „Weselu” (1972) Andrzeja Wajdy Chochoł śpiewa głosem Czesława Niemena. Ponadto w kilku filmach – m.in. w „Zofii” (1976) Ryszarda Czekały czy „Sponie” (1998) Waldemara Szarka – pojawia się w epizodach charakterystyczna sylwetka pieśniarza.

Niemen ma na swym koncie także muzykę do kilkunastu filmów, zarówno fabularnych, m.in. "Dziewczyny do wzięcia" (1972) Janusza Kondratiuka, "Rodzina Leśniewskich" (1980) Janusza Łęskiego, "Polonia Restituta" (1980) Bohdana Poręby, "Karabiny" (1981) Waldemara Podgórskiego, "Powrót Wabiszczura" (1989) Zbigniewa Rebzdy, dokumentalnych, m.in. "Wyszedł w jasny, pogodny dzień" (1971) Krzysztofa Wojciechowskiego, jak i animowanych, m.in. „Baba Jaga od 8.00 do 15.00” (1984) Leszka Komorowskiego.

Powstało o nim kilka dokumentów, z których – z różnych powodów – należy wymienić dwa: "Sukces" (1968) Marka Piwowskiego oraz "Sen o Warszawie" (2014) Krzysztofa Magowskiego. Ten pierwszy, posługując się metodami niezbyt fair, chwilami ośmieszał artystę, ten drugi przywrócił jego dobre imię, wyjaśniając wiele nieporozumień i kłamstw narosłych przez lata wokół niego.