[wideo] W hołdzie filmowcom z Powstania

6 sierpnia w Parku Wolności Muzeum Powstania Warszawskiego uroczyście odsłonięto Monument Pamięci Filmowców, autorów Kroniki Filmowej "Warszawa Walczy", którzy, uzbrojeni jedynie w kamery, dokumentowali 63 dni powstańczego życia i walki z okupantem. Monument powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Inicjatorem budowy pomnika ku czci filmowców był operator Andrzej Żydaczewski, który jako student PWSFTviT w Łodzi uczył się od ocalałych kronikarzy Powstania - Andrzeja Ancuty, Antoniego Bohdziewicza i innych. Wraz z uczestnikiem powstańczych walk, operatorem Tadeuszem Romanem oraz reżyserem Krzysztofem Wierzbiańskim - przewodniczącym Koła Seniora Stowarzyszenia Filmowców Polskich, przez trzy lata pracowali nad tym, by idea upamiętnienia reżyserów, operatorów i montażystów zaangażowanych w dokumentowanie Powstania Warszawskiego nabrała realnych kształtów. Stało się to możliwe dzięki wsparciu prezesa SFP Jacka Bromskiego i dyrektora MPW Jana Ołdakowskiego.

Odsłonięcie Monumentu Pamięci Filmowców, fot. Grzegorz Osuch

- Żeby opowiadać młodemu człowiekowi historię, trzeba ją pokazać. Bez filmowców, bez fotografów, to by się nie udało. To dzięki nim muzeum odwiedzane jest przez tylu młodych ludzi, dzięki nim muzeum ma co pokazywać. Cieszę się, że możemy dzisiaj oddać honor twórcom kronik powstańczych - mówił Jan Ołdakowski podczas wtorkowej uroczystości.  

Na umieszczonym w Parku Wolności obelisku wyryto nazwiska twórców kroniki "Warszawa walczy": Antoniego Bohdziewicza "Wiktora", Jerzego Zarzyckiego "Pika", Andrzeja Ancuty "Kiera", Stefana Bagińskiego "Stefana", Ryszarda Szope, Romana Banacha "Świerka", Jerzego Gabryelskiego "Orskiego", Seweryna Kruszyńskiego, Henryka Vlassaka "Wanii", Antoniego Wawrzyniaka "Antonio", Wacława Feliksa Kaźmierczaka "Wacka", Stanisława Bali "Gizy" i Kazimierza Pyszkowskiego. Na ścianach pomnika umieszczono otwory, przez które można zobaczyć prezentowane wewnątrz zdjęcia członków Referatu Filmowego Wydziału Propagandy Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK.


Poświęcenie Monumentu Pamięci Filmowców, fot. Grzegorz Osuch

W uroczystym odsłonięciu Monumentu obok prezesa SFP Jacka Bromskiego i dyrektora Muzeum Jana Ołdakowskiego wzięli udział przedstawiciele środowisk powstańczych na czele z wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich Haliną Jędrzejewską oraz członkowie-seniorzy SFP, z których część sama brała udział w walkach na terenie Warszawy. Uroczystego poświęcenia pomnika dokonał pasterz środowisk twórczych ks. Andrzej Luter. Wieńce pod Monumentem złożyli przedstawiciele Stowarzyszenia Filmowców Polskich, Muzeum Powstania Warszawskiego, Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Studia Filmowego "Kronika".