Krzysztof Krauze obchodzi 60. urodziny

Krzysztof Krauze, twórca filmów "Dług", "Mój Nikifor", "Plac Zbawiciela", mąż cenionej reżyserki i scenarzystki Joanny Kos-Krauze, kończy dziś 60 lat. W tym roku premierę będzie miał nowy film reżyserskiej pary - "Papusza", opowieść o cygańskiej poetce.

Krzysztof Krauze, syn aktorki Krystyny Karkowskiej, to absolwent łódzkiej Filmówki: studia na wydziale operatorskim szkoły ukończył w 1976 roku. Urodził się w Warszawie, 2 kwietnia 1953 roku. Pierwszy pełnometrażowy film fabularny - "Nowy Jork - czwarta rano" zrealizował w 1988 roku. W głównych rolach wystąpili Anna Wojton i Janusz Józefowicz. Akcja osadzona była w prowincjonalnym miasteczku, a bohaterami byli atrakcyjna bufetowa z baru "Błysk" i zakochany w niej chłopak z kryminalną przeszłością. Razem marzyli o lepszym życiu i podróży do Nowego Jorku.


Krzysztof Krauze w Studiu Polskiego Radia, fot. Andrzej Szozda/PR

W następnych latach Krauze wyreżyserował kilka filmów dokumentalnych, w tym "Naukę na całe życie" (1993), "Spadł, umarł, utonął" (1994) oraz "Kontrwywiad" (1994). W 1996 roku nakręcił fabularne "Gry uliczne" z Redbadem Klijnstrą i Robertem Gonerą, za które dostał Nagrodę Specjalną Jury na festiwalu w Gdyni.

Znakomite przyjęcie miał zrealizowany trzy lata później thriller "Dług" z pamiętną rolą Andrzeja Chyry - inspirowana faktami historia dwóch młodych biznesmenów, szantażowanych przez gangstera, który zmusza ich do zwrotu pieniędzy. Film zdobył wiele wyróżnień, m.in. Złote Lwy i Nagrodę Dziennikarzy w Gdyni. "Począwszy od ogromnego sukcesu zrealizowanego w roku 1999 'Długu' , Krzysztof Krauze stał się jednym z najbardziej cenionych reżyserów średniego pokolenia. (...) 'Dług' zaowocował lawiną artykułów, dyskusji prasowych i internetowych. Jeden z ważniejszych filmów współczesnych stał się pretekstem do szerszej dyskusji o polskiej rzeczywistości po przemianach roku 1989" - podkreślono na portalu internetowym Instytutu Adama Mickiewicza Culture.pl. Krytyk i historyk filmu Tadeusz Lubelski pisał z kolei: "('Dług') zmusza nas najpierw, swoją stosującą suspense konstrukcją, byśmy - bojąc się o bohatera jak o siebie - solidaryzowali się z jego zbrodnią, a potem każe nam się cofnąć o krok i spytać, czy rzeczywiście zdolni bylibyśmy dojść aż tam" ("Kino", nr 9/2002).

Kolejne laury przyniosły Krauzemu nakręcone w latach 2004 i 2006 filmy "Mój Nikifor" i "Plac Zbawiciela". "Mojego Nikifora" uhonorowano nagrodą dla najlepszego filmu i za reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlowych Warach. W rolę malarza Nikifora wcieliła się Krystyna Feldman.

"Plac Zbawiciela", poruszający dramat o młodych małżonkach, których życie rozpada się stopniowo po tym, jak zaciągają kredyt w banku i wpadają w kłopoty finansowe, krytycy uznali za jeden z najlepszych polskich filmów ostatnich lat. Obraz - z Jowitą Budnik, Arkadiuszem Janiczkiem i Ewą Wencel w obsadzie - zdobył m.in. Złote Lwy i Nagrodę Dziennikarzy w Gdyni, Złotą Taśmę przyznaną przez polskich krytyków oraz nagrody na festiwalach w Trieście i Seattle. Krzysztof Krauze wyreżyserował "Plac Zbawiciela" wspólnie z Joanną Kos-Krauze.

Jesienią do kin trafi nowy film tej pary, "Papusza", czyli opowieść o życiu cygańskiej poetki Bronisławy Wajs-Papuszy (ur. 1908 lub 1910, zm. 1987). Papusza przez około 40 lat żyła w taborze, do którego w 1949 roku dotarł poeta Jerzy Ficowski, zainteresowany poetyckimi improwizacjami Cyganki, pisanymi w języku romskim. Za jego namową artystka zaczęła spisywać swoje wiersze. Ficowski tłumaczył je z języka romskiego na polski. Papusza zaniechała koczowniczego trybu życia i poświęciła się literaturze. Opisywała m.in. dzieje i obyczaje Cyganów. W efekcie, oskarżona o zdradę tajemnic, została wykluczona ze społeczności cygańskiej. Zdjęcia do filmu "Papusza" realizowano w okresie od lutego do listopada 2012 roku na Warmii, Dolnym Śląsku, w Nowym Sączu i Warszawie. W filmie zagrali m.in. Jowita Budnik i Antoni Pawlicki. Muzykę skomponował Jan Kanty Pawluśkiewicz. Autorami zdjęć są Krzysztof Ptak i Wojciech Staroń.

Krzysztof Krauze od lat zaangażowany jest w działania na rzecz polskiego środowiska filmowego, m.in. jako członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich. W latach 2008-2011 był przewodniczącym Rady Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.