PORTAL
start
Aktualności
Filmy polskie
Box office
Baza wiedzy
Książki filmowe
Dokument
Scenarzyści
Po godzinach
Blogi
Konkursy
SFP
start
Wydarzenia
Komunikaty
Pożegnania
Zostań członkiem SFP
Informacje
Dla członków SFP
Kontakt
ZAPA
www.zapa.org.pl
Komunikaty
Informacje
Zapisy do ZAPA
Kontakt
KINO KULTURA
www.kinokultura.pl
Aktualności
Informacje
Repertuar
Kontakt
STUDIO MUNKA
www.studiomunka.pl
Aktualności
Informacje
Zgłoś projekt
Kontakt
AKTORZY POLSCY
www.aktorzypolscy.pl
Aktualności
Informacje
Szukaj
Kontakt
FILMOWCY POLSCY
www.filmowcypolscy.pl
Aktualnosci
Informacje
Szukaj
Kontakt
MAGAZYN FILMOWY
start
O magazynie
Kontakt
STARA ŁAŹNIA
www.restauracjalaznia.pl
Aktualności
Informacje
Rezerwacja
Kontakt
PKMW
start
Aktualności
Filmy
O programie
Kontakt
Portal
SFP
ZAPA
Kino Kultura
Studio Munka
Magazyn Filmowy
Stara Łaźnia
PKMW
MENU
PRACE LITERACKIE Okres developmentu charakteryzuje duża swoboda działań, zwłaszcza zmierzające od pomysłu do scenariusza. Inspiracją pomysłu na film może być prawdziwa historia, nowela, opowiadanie, sztuka teatralna, artykuł, książka lub inny film. Producent nabywa prawa autorskie do utworu który zamierza adaptować na scenariusz i zleca jego napisanie scenarzyście. Może też zlecić napisanie oryginalnego scenariusza.
 Inne rozwiązania to nabycie opcji do tekstu (czyli umowa rezerwująca temat np. do czasu zapewnienia sfinansowania) lub zakup gotowego scenariusza. Problematyka pozyskania praw autorskich do scenariusza, który dopiero ma powstać np. na kanwie książki, to temat na osobne obszerne opracowanie. Fazy pośrednie między pomysłem a tekstem będącym odpowiednikiem struktury przyszłego filmu to temat, streszczenie (synopsis), rozwinięte streszczenie (treatment) nowela filmowa (zbeletryzowana krótka wersja scenariusza, lub jego tzw. first draft). Scenariusz jest więc swoistą w formie transkrypcją utworu literackiego w utwór audiowizualny (którego jeszcze nie ma) głównie środkami literackimi, metodą kolejnych przybliżeń i przemian. Narzędzia służące do tego celu są charakterystyczne dla pracy pisarza z wyobraźnią wizualną.

 
fot. A. Kędzierska / SFP

Scenarzysta pracując nad dramaturgią akcji, rozwojem postaci filmu i przemiany bohaterów, dialogami, itp. posługuje się klasycznym instrumentarium pisarskim z ewentualnym użyciem rozwiązań nietypowych, jak fiszki, drabinki i kaletki (układki kolejności scen), itp.  Scenariusz jest przedstawieniem jakiejś historii, z wyrazistymi charakterami postaci, dialogami między nimi, itp., ale jest także zbiorem propozycji i konkretnych projektów inscenizacyjnych i widowiskowych pomysłów. Im kolejne poprawione wersje scenariusza będą dokładniej opracowane, tym jego realizacja daje szansę uzyskania zgodności planowego rezultatu z pierwotnym zamierzeniem, bez kosztownych i nieprzewidzianych improwizacji.

Ostateczna wersja scenariusza jest podstawową prognozą i planem filmu. Tu kończy się zadanie scenarzysty – pojawia się  autor  filmu, przy czym za głównego autora w polskim filmie fabularnym jest uważany wyłącznie reżyser. Choć nie jest to regułą, to on bywa scenarzystą a więc pomysłodawcą filmu (inspiratorem), jego późniejszym ekranizatorem (a więc głównym realizatorem, dowódcą ekipy) i to on odpowiada za artystyczny kształt dzieła (zbierając złe lub dobre recenzje, odnosząc sukces lub porażkę). Formalnie jednak zakończenie prac nad scenariuszem i jego ewentualnie transformacjami jest zamknięciem etapu prac koncepcyjnych. Od tego momentu rozpoczyna się faza realizacji filmu (tak więc dalsze przekształcanie materiału literackiego, jak scenopis, storyboard, teczki obiektów, itp. ma miejsce już w późniejszym okresie przygotowawczym (preprodukcji), po rozpoczęciu faktycznej realizacji i zaangażowaniu najważniejszych realizatorów.             
                   
Dla bardziej wydajnej pracy scenarzysty producent może mu wynająć stosowne pomieszczenia, zapewnić materiały, delegować go do przyszłych miejsc zdjęciowych lub wielorako ułatwić tzw. researching i prace ikonograficzne. Światły producent zmierza nieustannie do doskonalenia scenariusza, inwestując w konsultantów, script-doctorów i ułatwiając scenarzyście prace dokumentujące temat oraz czytając uważnie wszystkie kolejne wersje. Scenariusz nie musi być napisany pięknym językiem literackim ale powinien wciągać czytelnika w akcję i dać poczucie producentowi że spełni jego zamierzenia jak również zaspokoi wysokie wymagania ekspertów, decydentów finansowych, dystrybutorów, no i bagatela…widzów. Toteż w roli script-doctorów (redaktorów, korektorów) angażuje się pisarzy, dramaturgów, reżyserów lub innych scenarzystów – w zależności od gatunku i rodzaju filmu, a gotowy tekst powinni czytać także reprezentanci podmiotów zajmujących się na co dzień eksploatacją i rozpowszechnianiem filmów.

W polskiej kinematografii panuje zgodność co do faktu przywiązywania zbyt małej wagi do tego etapu developmentu (czego dowodem są gotowe filmy, których ilość nie przechodzi niestety w jakość). Toteż wiele instytucji, w tym m.in. KIPA, Media Desk, SFP i Koło Scenarzystów poprzez coroczną konferencję Script Forum oraz inne stowarzyszenia, organizują  co roku warsztaty i szkolenia z dziedziny developmentu, z naciskiem na prace literackie.

Michał J. Zabłocki
Portalfilmowy.pl
Ostatnia aktualizacja:  14.12.2013
Zobacz również
Konkurs na filmowe zaproszenie do Muzeum Narodowego w Warszawie
Nabór na Pitching Dragon Forum 2012 w Krakowie
Copyright © by Stowarzyszenie Filmowców Polskich 2002 - 2024
Scroll