Animowane pożegnanie lata

W dniach 1-9 września w warszawskim Centrum Nauki Kopernik odbędzie się trzecia edycja Festiwalu Przemiany. Jednym z bohaterów imprezy będzie polska animacja, prezentowana w ramach przeglądu „identi_TY”, obejmującym ponad sto filmów poświęconych tematyce tożsamości.

Żegnając się z letnim sezonem i przygotowując do jesieni, Warszawa w pierwszych dniach września zwróci się w stronę Wisły. Na początku miesiąca w Centrum Nauki Kopernik zagości Festiwal Przemiany – impreza coraz mocniej zaznaczająca swoje miejsce na kulturalnej mapie stolicy. Koncerty, spektakle teatralne, gry miejskie, spacery i pikniki – takie atrakcje można odnaleźć w bogatym programie „Przemian”. Jak zapewnia koordynatorka festiwalu Ewa Pawlak, celem przedsięwzięcia jest zachęcenie mieszkańców Warszawy do twórczego spędzania czasu wśród nadwiślańskich bulwarów, które jeszcze do niedawna były miejscem zaniedbanym pod względem kulturalnych rozrywek. Obok wspomnianych punktów festiwalowego planu ważne miejsce zajmie polska animacja, prezentowana w ramach przeglądu „identi_TY”. Na ten autorski projekt złoży się ponad sto filmów, skupionych wokół tytułowego tematu tożsamości – jej poszukiwań i rozmaitych prób zdefiniowania.


"Labirynt", fot. Studio Miniatur Filmowych

Filmowa odsłona festiwalu zapowiada fascynującą podróż po historii polskiego kina animowanego – od lat 60. po obrazy najnowsze. Wśród prezentowanych tytułów znajdziemy klasykę, m.in. "Labirynt" (1962) Jana Lenicy, „Hobby” (1968) Daniela Szczechury, "Ostry film zaangażowany" (1979) Juliana Józefa Antonisza czy nagrodzone Oscarem "Tango" (1980) Zbigniewa Rybczyńskiego. Dominują jednak produkcje w ostatnich lat – zarówno takie, które zdążyły już zdobyć uznanie, m.in. szeroko nagradzane „Ichthys” (2005) Marka Skrobeckiego i "Millhaven" (2010) Bartka Kulasa, jak i te, które nadal czekają na odkrycie i wyróżnienia. Obrazy będą wyświetlane w ośmiu zapętlających się blokach tematycznych, noszących tak intrygujące tytuły, jak „Warsztat osowiałego mechanika”, „Bezimienna kawiarnia” czy „Muzeum małej kukiełki”. Motywem łączącym wszystkie produkcje jest zagadnienie tożsamości – rozrysowywane i podejmowane z różnych perspektyw, w kontekście relacji międzyludzkich, poczucia wykluczenia oraz miejsca człowieka w zamieszkiwanej przez niego przestrzeni.

Powracający temat przestrzeni – głównie miejskiej – nie jest przypadkowy. Kluczowymi hasłami tegorocznej edycji będzie właśnie miasto, lokalność, komunikacja między sąsiadami i ich wzajemne relacje. Wszystkie te wątki przekładają się także na temat tożsamości – dynamika zmian rządzących współczesnym światem wymaga od nas bowiem nieustannego zadawania sobie pytań na temat charakteru miejsc, w których żyjemy. Podczas przeglądu przypomną o tym animacje z bloku „Zatopiony obelisk”, w którym znajdziemy filmy o stolicy, m.in. "Miasto ruin" (2010) Damiana Nenowa i „Bohaterską papugę z psem” (2010) Marcina Sławka.

Jak przyznają kuratorki przeglądu, Iwona Kamińska-Gosk i Kinga Lewandowska, inspiracją do zbudowania programu wokół tematyki tożsamości ludzi i miejsc były dla nich „Maski” (1998) Piotra Karwasa, stanowiące połączenie tradycyjnej techniki kukiełkowej z animacją komputerową. Dopracowany plastycznie film był odkryciem na wielu festiwalach, zdobył między innymi Złotego Niedźwiedzia w kategorii filmów animowanych na festiwalu w Berlinie. Znakomity obraz Karwasa, znajdujący dość zaskakującą puentę, z pewnością należy do tych tytułów, których nie można podczas festiwalu przegapić – do obejrzenia będzie podczas drugiego dnia przeglądu, w bloku zatytułowanym „Tuż za rogiem”.

Seanse będą odbywać się w specjalnie zaaranżowanej przestrzeni Centrum Nauki Kopernik, „Szklanej Nodze”, znajdującej się pod poziomem rzeki. Wstęp na wszystkie projekcje wolny.