Wybitny aktor teatralny i filmowy Wojciech Pszoniak został honorowym obywatelem Gliwic. Taką decyzję podjęli gliwiccy radni podczas sesji rady miasta 17 listopada.
W uzasadnieniu do uchwały nadającej Wojciechowi Pszoniakowi tytuł Honorowego Obywatela Miasta Gliwice, radni podkreślali, że w wywiadach prasowych, radiowych i telewizyjnych artysta wielokrotnie zaznaczał swoje przywiązanie do Gliwic, miasta, które jest "dla niego bardzo ważnym miejscem, gdzie ukształtował się jako człowiek, nauczył się dorosłego życia i rozpoczynał arystyczną drogę".
Wojciech Pszoniak, fot. Akpa
O szczególnym sentymencie do Gliwic, aktor wspominał również w filmie Krzysztofa Korwina Piotrowskiego pt. "Z Gliwic do Paryża - Wojtek Pszoniak". W fabularyzowanym dokumencie Pszoniak tłumaczył, że Gliwice i Paryż, to najważniejsze miasta jego życia.
Urodził się 2 maja 1942 roku we Lwowie. Trafił do Gliwic ze Lwowa w wieku 4 lat, skąd rodzina została po wojnie repatriowana. W trakcie premiery filmu, która odbyła się przed rokiem, podkreślał, że Gliwice to jedno z najważniejszych miejsc w jego życiu - rodzina zastępcza po utraconym Lwowie.
W 1968 roku ukończył PWST w Krakowie. Był aktorem teatrów Starego w Krakowie (1968-72), Narodowego (1972-74) i Powszechnego w Warszawie (1974-80). Debiutował w 1968 roku w "Klątwie" Stanisława Wyspiańskiego wyreżyserowanej przez Konrada Swinarskiego. W latach 70. Pszoniak zagrał wybitne role teatralne między innymi w spektaklach "Miłość i gniew" (1973) Johna Osborne'a, "Lot nad kukułczym gniazdem" (1977) Dale'a Wassermana wg powieści Kena Kesey'a w reżyserii Zygmunta Hübnera, "Rewizor" Mikołaja Gogola w reżyserii Jerzego Gruzy (1977).
W latach 1974-1980 był wykładowcą w warszawskiej PWST.
Od końca lat 70. grał w teatrach francuskich. W latach 80. wyjechał na stałe do Paryża. Od lat 90. grywa zarówno w przedstawieniach francuskich, jak i w polskich. Jego najważniejsze osiągnięcia teatralne we Francji to "Ubu Król" Rolanda Topora, "Sklep na rogu ulicy" w Teatrze Montparnasse oraz "Pracownia krawiecka" w Teatrze Hérbetot. W latach 90. Wojciech Pszoniak coraz częściej zaczął ponownie pojawiać się w Polsce, na przykład wzbudzając salwy śmiechu w "Kolacji dla głupca" Francisa Vebera. Zagrał również w spektaklach "Siedem pięter" Dino Buzattiego w reż. Andrzeja Barańskiego (1995), "Śmieszny staruszek"Tadeusza Różewicza w reż. Stanisława Różewicza (1997) oraz w wyreżyserowanym przez siebie "Dożywociu Aleksandra" Aleksandra Fredry. Od paru lat Pszoniak występuje w monodramie "Belfer"Jean-Pierre Dopagne.
Lata 70. przyniosły też najbardziej znane filmy z jego udziałem: tylko w 1972 roku zagrał w dwóch filmach Andrzeja Wajdy: "Weselu" i "Piłat i inni" oraz tytułową rolę w "Diable" Andrzeja Żuławskiego. W 1974 wystąpił znowu u Wajdy w "Ziemi obiecanej" i u Jana Rybkowskiego w "Gnieździe". Przełom lat 70. i 80. przyniósł role w "Szpitalu przemienienia" Edwarda Żebrowskiego (1978), "Arii dla atlety"Filipa Bajona (1979), "Austerii"Jerzego Kawalerowicza (1982), a także pierwsze role w filmach zagranicznych: w "Blaszanym bębenku"Volkera Schlöndorffa (1979, ostatnio u tego reżysera wystąpił w "Strajku" 2007) i we francuskim "Dantonie" Andrzej Wajdy.
Spośród około stu filmów, w których zagrał nie sposób nie wspomnieć o tytułowej roli w filmie "Korczak" Andrzeja Wajdy.
Wojciech Pszoniak z żoną, fot. Kuźnia Zdjęć Jakub Kilian
W ostatnich latach zagrał między innymi w "Nadziei" Stanisława Muchy, "Mniejszym złu", ostatnim filmie Janusza Morgensterna, "Małej maturze 1947" Janusza Majewskiego i "Mistyfikacji" Jacka Koprowicza.
Rok 2011 przyniósł rolę esbeka w "Krecie" Rafaela Lewandowskiego, Gomułki w filmie "Czarny czwartek. Janek Wiśniewski padł." Antoniego Krauze i w "Wygranym"Wiesława Saniewskiego.
24 listopada wchodzi do kin film z jego udziałem "Nie ten człowiek".
Wojciech Pszoniak jest laureatem licznych nagród z dokonania teatralne: nagrody Ministra Kultury i Sztuki za wybitne osiągnięcia aktorskie w teatrze i filmie (1975), nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza, przyznawana przez redakcję miesięcznika "Teatr" za sezon 2000/2001: role Leona w "Pracowni krawieckiej" Jean-Claude'a Grumberga w Teatrze Telewizji oraz François Pignona w "Kolacji dla głupca" Francisa Vebera w Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza w Warszawie (2001) oraz role filmowe: nagrody na 2. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku za pierwszoplanową rolę męską Moryca Welta w "Ziemi obiecanej" (1975), nagrody Światowego Festiwalu Filmowego w Montrealu za rolę Robespierre'a w "Dantonie" (1983), nagrody Przewodniczącego Komitetu Kinematografii za tytułową kreację aktorską w filmie "Korczak" (1991).
Aktor grał też gościnnie w serialach, prowadził talk show, program o gotowaniu i napisał ksiażkę kucharską.
W rozmowie z Dorotą Terakowską powiedział kiedyś: "nie lubię zawodowych Polaków, zawodowych żydów, zawodowych księży i zawodowych aktorów. Nie lubię zawodowych psów, zawodowego mężczyzny ani zawodowej kobiety, itd. Sam nie jestem zawodowym aktorem. Za każdym razem zaczynam od nowa. Uważam, że to chroni mnie od rutyny. Może dlatego ludzie chcą mnie jeszcze oglądać."