100 lat polskiego filmu. Wesele (reż. A. Wajda)

ANDRZEJ KIJOWSKI, "MAGAZYN FILMOWY", 1971, NR 32

[Przystępując do pracy nad scenariuszem] starałem się wniknąć w sytuację, w jakiej zrodziło się Wesele Wyspiańskiego. A sytuacja była taka: gromada intelektualistów i artystów znalazła się w wiosce położonej o kilka kilometrów od granicy oddzielającej od siebie dwa imperia okupujące nasz kraj. Wszystko to działo się przed wielką wojną, w której dwa imperia miały rzucić się na siebie, a los kraju miał się rozstrzygać. W tę noc weselną jeszcze nikt o tym nie wie. Ale przeczucia dręczą, ale zjawy bezsilności nawiedzają wyobraźnię, ale dręczy wszystkich poczucie bezsilności zrodzone stąd, że na dalszy bieg historii narodowej nikt (…) nie mógł mieć wpływu. W obrazach, jakie proponuję, przypominam tę bliskość granicy i przyszłą wojnę, w której wigilię jawią się weselnym gościom historyczne i literackie widma...

ALEKSANDER JACKIEWICZ, MOJA FILMOTEKA. KINO POLSKIE, WARSZAWA 1983

Historyczne i literackie widma to też realizm (…). Poezja polska od "Dziadów" i "Wielkiej Improwizacji", po pijacko-poetycki korowód zjaw w "Weselu" jest poezją na wskroś realistyczną, realizmem dosadnym i głębokim (…). Mimo dość licznych zmian, jakie zostały w filmie wobec dramatu dokonane, film Wajdy jest "Weselu" Wyspiańskiego bardzo wierny (…). W twórczości Wajdy już w "Popiele i diamencie" widać inspirowanie się reżysera poetyką Wyspiańskiego. A później we "Wszystko na sprzedaż", opowieści o jeszcze jednej polskiej nocy, pełnej poetów, chochołów, widm przeszłości i katzenjammeru. A po drodze, wcześniej i później, różne strzępy i fragmenty, np. w "Krajobrazie po bitwie". Jest to więc bardzo piękne, że Wajda, który wiele Wyspiańskiemu zawdzięcza, stworzył właśnie "klasyczną" replikę "Wesela".