PORTAL
start
Aktualności
Filmy polskie
Box office
Baza wiedzy
Książki filmowe
Dokument
Scenarzyści
Po godzinach
Blogi
Konkursy
SFP
start
Wydarzenia
Komunikaty
Pożegnania
Zostań członkiem SFP
Informacje
Dla członków SFP
Kontakt
ZAPA
www.zapa.org.pl
Komunikaty
Informacje
Zapisy do ZAPA
Kontakt
KINO KULTURA
www.kinokultura.pl
Aktualności
Informacje
Repertuar
Kontakt
STUDIO MUNKA
www.studiomunka.pl
Aktualności
Informacje
Zgłoś projekt
Kontakt
AKTORZY POLSCY
www.aktorzypolscy.pl
Aktualności
Informacje
Szukaj
Kontakt
FILMOWCY POLSCY
www.filmowcypolscy.pl
Aktualnosci
Informacje
Szukaj
Kontakt
MAGAZYN FILMOWY
start
O magazynie
Kontakt
STARA ŁAŹNIA
www.restauracjalaznia.pl
Aktualności
Informacje
Rezerwacja
Kontakt
PKMW
start
Aktualności
Filmy
O programie
Kontakt
Portal
SFP
ZAPA
Kino Kultura
Studio Munka
Magazyn Filmowy
Stara Łaźnia
PKMW
MENU
FESTIWALE POLSKIE I ZAGRANICZNE
  1.09.2012
Pomyślny rozwój festiwalu w Cannes znalazł wyraz w architekturze. Ogromnymi środkami rządowymi i komunalnymi Cannes zburzyło zbudowany tuż po wojnie Pałac Festiwalowy, by wybudować w jego miejsce wielki kompleks brzydkich budynków o małej ilości okien.

Kompleks natychmiast przezwano Bunkrem. Duża liczba pomieszczeń wystawienniczych i biurowych oraz osiem sal projekcyjnych (w poprzednim pałacu były dwie) zostały później uzupełnione okrągłą budowlą z tuzinem sal projekcyjnych, w której odbywają się Targi Filmowe. Gigantycznie rozrośnięta impreza ściąga corocznie dwadzieścia parę filmów głównego konkursu i ponad pół setki z innych sekcji, ale przede wszystkim - kilkaset filmów czysto komercyjnych, przywiezionych tu przez producentów w celu znalezienia nabywcy. Sprzedaż udaje się lub nie, ale zawsze producent może potem reklamować swój film jako „wyświetlony w Cannes”.


Na czerwonym dywanie w Cannes, Jacek Bromski, Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze, fot. Akpa dla SFP

Do pełni obrazu dodać trzeba jeszcze krótki metraż, walczący o swoją Złotą Palmę. Ponieważ jednak nie pokazuje się go z filmami długometrażowymi, a wyłącznie na jednym dwugodzinnym seansie, liczba tych filmów w kontekście całego festiwalu jest bardzo mała (7-8 tytułów). Podczas całego festiwalu prezentuje się setki filmów. Pewnego dnia, jak naliczyłem, wyświetlono ich 174.

Specjalnego omówienia wymagają problemy związane z canneńskimi nagrodami. Już choćby dlatego, że to właśnie one najbardziej wpływają na wartość handlową nagrodzonego filmu. Przede wszystkim trzeba podkreślić staranność, z jaką wybiera się jury, do którego trafiają co roku wielkie, kompetentne nazwiska. Bywały już jury samych reżyserów czy samych pisarzy, ale nawet przy zestawianiu ludzi różnych profesji widać, że werbuje się osoby, które umieją dyskutować o sztuce.

Krytycy często polemizują z decyzjami jury. I niekiedy mają rację, bo nie było fortunne zostawienie bez Złotej Palmy filmów Andrieja Tarkowskiego czy Ingmara Bergmana (tego ostatniego „przeproszono” nadaniem specjalnej Złotej Palmy za całokształt twórczości). Ale z drugiej strony można przytoczyć dziesiątki wielkich dziś nazwisk, którym właśnie Złota Palma otworzyła drogę do światowej kariery.

Na rozdział nagród decydujący wpływ ma skład jury. Oczywiście wybiera je dyrekcja festiwalu, ale za każdym razem toczą się o to targi. Przy dziewięcioosobowych jury canneńskich sytuacja polskiego kina w świecie uzasadnia ubieganie się o jurora-Polaka (lub Polkę) co trzy lata. Tymczasem - chyba przez źle rozumianą skromność - robiliśmy w tym temacie zdecydowanie za mało! Przy czym często tak się zdarzało, że kiedy już mieliśmy polskiego jurora, to w konkursie nie było żadnego polskiego filmu. W 1987 roku jurorem był Jerzy Skolimowski, a w 1991 (czyli 20 lat temu!) Roman Polański.

Od początku istnienia imprezy było jasne, że trzeba wprowadzić nagrody. Zastanawiano się tylko jakie: pieniężne czy honorowe? Jean Cocteau walczył o to, by nagrodami były dzieła współczesnych plastyków, Marqueta czy Lurçata. Złota Palma, przejęta z herbu miasta, pojawiła się po raz pierwszy w 1955 roku, przyznana za „Marty’ego” Delberta Manna. Jednak regularnie jest wręczana dopiero od 1976, degradując Grand Prix do rangi II Nagrody. Złotą Palmę najczęściej dostawały filmy amerykańskie; nieco rzadziej francuskie, włoskie, angielskie i japońskie. Równie ważne jak Złota Palma są darzone zasłużonym prestiżem Nagrody Jury (czasem uzupełnione wyższą Grand Prix du Jury) oraz nagrody za reżyserię, aktorstwo i scenariusz, a także warsztatowe Nagrody Techniczne. Osobne jury przyznają Nagrody Krótkiego Metrażu, Tygodnia Krytyki i Pewnego Spojrzenia. Wszystkie sekcje łączy Złota Kamera, desygnowana przez jeszcze jedno jury dla filmu debiutanckiego, bez względu na to, w którym z programów go wyświetlono. Bez jury i bez nagród odbywają się dotąd jedynie Dni Realizatorów. Dwie najważniejsze z nagród niezależnych od dyrekcji, Nagroda Krytyki FIPRESCI i Nagroda Ekumeniczna (katolicko-protestancka), mogą być przyznawane także filmom wyświetlanym poza konkursem.


Fot. Akpa dla SFP

Kino polskie już podczas drugiej edycji Cannes, w 1947 roku, otrzymało Grand Prix za krótki metraż - „Powódź” Jerzego Bossaka iWacława Kaźmierczaka (wymienioną jako pierwsza na liście nagród). Złotą Palmę zdobyli dwaj Polacy: Andrzej Wajda za „Człowieka z żelaza” i Roman Polański za „Pianistę”. II Nagrody dostaliśmy za „Piątkę z ulicy Barskiej” Aleksandra Forda, „Kanał” Wajdy i „Matkę Joannę od AniołówJerzego Kawalerowicza. Nagrodę Jury otrzymaliśmy za „Sanatorium pod Klepsydrą” Hasa i „Krótki film o zabijaniu” Kieślowskiego, nagrodę reżyserską za "Constans" Zanussiego, a aktorskie za "Przesłuchanie" Bugajskiego (Krystyna Janda) i „Podwójne życie Weroniki” Kieślowskiego (Irene Jacob). Te sukcesy nie pozwalają jednak zapomnieć o skandalu z 1987 roku, kiedy z racji jubileuszu imprezy w ostatniej chwili ilość filmów francuskich zwiększono do trzech, wyrzucając z konkursu formalnie już przyjęty „Przypadek” Kieślowskiego. Trzeba też dodać, że filmy ze wschodniej Europy mają w Cannes większe trudności z zaskarbieniem sobie przychylności selekcjonerów niż jurorów.

Część I historii festiwalu w Cannes: https://www.sfp.org.pl/wydarzenia,129,1680,1,1,Historia-festiwalu-w-Cannes-cz-I.html



Jerzy Płażewski
Magazyn Filmowy 3/2011
Ostatnia aktualizacja:  14.12.2013
Zobacz również
Z perspektywy Ameryki Łacińskiej. Festiwal w Mar del Plata
Jerzy Armata: Krakowski Festiwal Filmowy - historia cz. II (subiektywna)
Copyright © by Stowarzyszenie Filmowców Polskich 2002 - 2024
Scroll