PORTAL
start
Aktualności
Filmy polskie
Box office
Baza wiedzy
Książki filmowe
Dokument
Scenarzyści
Po godzinach
Blogi
Konkursy
SFP
start
Wydarzenia
Komunikaty
Pożegnania
Zostań członkiem SFP
Informacje
Dla członków SFP
Kontakt
ZAPA
www.zapa.org.pl
Komunikaty
Informacje
Zapisy do ZAPA
Kontakt
KINO KULTURA
www.kinokultura.pl
Aktualności
Informacje
Repertuar
Kontakt
STUDIO MUNKA
www.studiomunka.pl
Aktualności
Informacje
Zgłoś projekt
Kontakt
AKTORZY POLSCY
www.aktorzypolscy.pl
Aktualności
Informacje
Szukaj
Kontakt
FILMOWCY POLSCY
www.filmowcypolscy.pl
Aktualnosci
Informacje
Szukaj
Kontakt
MAGAZYN FILMOWY
start
O magazynie
Kontakt
STARA ŁAŹNIA
www.restauracjalaznia.pl
Aktualności
Informacje
Rezerwacja
Kontakt
PKMW
start
Aktualności
Filmy
O programie
Kontakt
Portal
SFP
ZAPA
Kino Kultura
Studio Munka
Magazyn Filmowy
Stara Łaźnia
PKMW
MENU

Stanisław Bareja

Stanisław Bareja
URODZONY: 05 grudzień 1929, Warszawa
ZMARŁ: 14 czerwiec 1987 w wieku 57 lat,
Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich
Filmografia
 PION REŻYSERSKI (18)
1981
Miś
Reżyser
1978
Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz
Reżyser
1976
Brunet wieczorową porą
Reżyser
1975
Niespotykanie spokojny człowiek
Reżyser
1974
Nie ma róży bez ognia
Reżyser
1972
Poszukiwany, poszukiwana
Reżyser
1968
Przygoda z piosenką
Reżyser
1966
Małżeństwo z rozsądku
Reżyser
1963
Żona dla Australijczyka
Reżyser
1961
Dotknięcie nocy
Reżyser
1960
Mąż swojej żony
Reżyser
1959
Inspekcja pana Anatola
Współpraca
1958
Trochę słońca...
Reżyser
1957
Szkice węglem
Asystent reżysera
1956
Nikodem Dyzma
Współpraca
1955
Warszawska syrena
Współpraca
1953
Drugie sumienie
Reżyser
1953
Worek węgla
Współpraca
 AKTOR (14)
1997
Bareizm
Bohater
1978
Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz
Newtonowa/ facet z walizką spieszący się na Dworzec Centralny (nie występuje w napisach)
1976
Brunet wieczorową porą
pijaczek
1972
Poszukiwany, poszukiwana
mężczyzna goniący samochód Rochowicz
1968
Przygoda z piosenką
przechodzień w Paryżu
1966
Małżeństwo z rozsądku
mężczyzna kupujący marynarkę
1962
Gangsterzy i filantropi
1959
Inspekcja pana Anatola
1958
Miasteczko
pan młody, mąż Magdy Sobczakówny
1958
Orzeł
kucharz na "Orle"
1957
Szkice węglem
Jasiek, lokaj u dziedziców Skorabiewskich
1957
Kapelusz pana Anatola
konduktor w autobusie
1957
Eroica
powstaniec
1955
Trzy starty
"za dużo jedzący" kolarz
 SCENARIUSZ (8)
1981
Miś
Scenariusz
1978
Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz
Scenariusz
1976
Brunet wieczorową porą
Scenariusz
1974
Nie ma róży bez ognia
Scenariusz
1972
Poszukiwany, poszukiwana
Scenariusz
1968
Przygoda z piosenką
Scenariusz
1960
Mąż swojej żony
Na podstawie
1953
Drugie sumienie
Scenariusz
Opis
Reżyser filmowy i telewizyjny, scenarzysta. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Stanisław Bareja to jeden z najbardziej znanych, lubianych i jednocześnie kontrowersyjnych twórców w historii polskiego kina. Urodzony w 1929 roku w Warszawie, przeżywszy II wojnę światową i wszystkie fazy rozwoju PRLu, Bareja oparł swoje kino na przenikliwości i niezwykłym zmyśle obserwacyjnym, dzięki którym to cechom potrafił ubrać swoją krytykę w szaty ironicznych komedii.

Bareja rozpoczął naukę w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi w 1949 roku, tuż po zakończeniu liceum w Jeleniej Górze. Dyplom magisterski otrzymał jednak dopiero w 1974 roku, gdyż jego film dyplomowy, „Gorejące czapki”, przedstawiony w 1958 roku, został odrzucony. Tuż po opuszczeniu murów łódzkiej uczelni, w 1954 roku, Bareja zaczął tymczasem pracować jako asystent reżysera (m.in. w „Szkicach węglem” Antoniego Bohdziewicza). Zdobyte w ten sposób doświadczenie przekuł w pełnometrażowy debiut „Mąż swojej żony”, który jednocześnie stał się jego oficjalnym zaliczeniem szkolnym w 1974 roku.

Karierę Barei dzieli się tradycyjnie na dwa okresy. Pierwszy, obejmujący lata 60., przyniósł lekkie, zwiewne komedie, wygrywane za pomocą farsy i dowcipów sytuacyjnych. Powstały wówczas „Żona dla Australijczyka” oraz „Przygoda z piosenką”. Drugi, rozpoczęty w latach 70. i trwający aż do śmierci Barei w 1987 roku w niemieckim Essen, nakierowany został na satyrę PRLu, pełną podtekstów i wszechobecnej kpiny. Przyniósł on takie filmy jak „Poszukiwany, poszukiwana”, „Nie ma róży bez ognia”, „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz?”, „Misia” oraz seriale „Alternatywy 4” i „Zmiennicy”. Wszystkie wymienione pozycje są obecnie uznawane za klasykę polskiej komedii; wiele scen weszło do symboliki kulturowej, a cytaty przedostały się do języka potocznego.

Bareja największe uznanie zyskał jednak dopiero po śmierci, bowiem w trakcie kariery spotykał się często z przeszkodami zarówno ze strony władz (cenzura), jak i kolegów po fachu (słynny już stał się jego spór z Kazimierzem Kutzem, który Bareję mocno krytykował). Po zmianach ustrojowych, kiedy widzowie nie musieli już zmagać się z rzeczywistością PRL-u, zaczęto bardziej doceniać jego filmy, dostrzegając w nich bogactwo środków wyrazu. To właśnie wtedy określenie „bareizm”, które zostało ukute jako termin pejoratywny, nabrało pozytywnych konotacji, przynosząc filmom twórcy jeszcze większą sławę.

Stanisław Bareja nigdy nie był nominowany do najważniejszych nagród filmowych, pozostając w cieniu twórców Polskiej Szkoły Filmowej oraz kina moralnego niepokoju, pośmiertnie doczekał się jednak najwyższych wyrazów uznania. W 2006 przyznano mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, w 2008 został ogłoszony Reżyserem Komediowym Stulecia, zdobywając Specjalną „Złotą Kaczkę” 100-lecia Polskiego Kina, a w 2011 roku na ulicy Piotrkowskiej w Łodzi odsłonięte jego gwiazdę w słynnej Alei Gwiazd. W Warszawie znajduje się dodatkowo ulica Stanisława Barei, a w Krakowie rondo jego imienia.
dk
opis redakcji
Copyright © by Stowarzyszenie Filmowców Polskich 2002 - 2024
Scroll