Hal Hartley

Niezależny reżyser, scenarzysta, montażysta, kompozytor i producent amerykański. Urodził się 3 listopada 1959 roku w Lindenhurst k. Nowego Jorku. Kilka amatorskich filmów pozwoliło mu dostać się do New York School w Purchase (1980), którą ukończył w 1984 roku. Karierę zawodową zaczynał w firmie Action Productions zajmującą się produkcją reklam i filmów zleceniowych, asystował także przy realizacjach niezależnych, m.in. „Home of the Brave” (1986) Laurie Anderson. Jednocześnie sam kręcił autorskie filmy krótkometrażowe. W 1989 roku za niewielkie pieniądze (75 tysięcy dolarów), w ciągu jedenastu dni, zrealizował „Niezwykłą prawdę” („The Unbeliewable Truth”), która przyniosła mu nagrodę na festiwalu filmowym w Toronto. Kolejny film – „Zaufanie” („Trust”) – potwierdził jego talent i umiejętności.

Szybko wypracował swój własny – niestroniący od eksperymentów – styl. Tworzy kino autorskie, często jednak sięgające do poetyki popularnych gatunków: w „Amatorze” („Amateur”, 1994) sięga do reguł filmu gangsterskiego, w „Księdze życia” („The Book of Life”, 1998) – do science fiction, „Dziewczyna z planety Poniedziałek” („The Girl from Monday”, 2005) to polityczny pamflet, a „Henry Fool” (1997), za którego scenariusz dostał nagrodę w Cannes (1988) – polityczny pamflet. Nie akcja jest w nich najważniejsza, a kontemplacja starannie skomponowanych kadrów. Ekscentryczni bohaterowie filmów Hartleya, posiadający wyrafinowane, purnonsensowe poczucie humoru, często nie wypowiadają, a recytują swe kwestie. Artysta sam komponuje i wykonuje – posługując się pseudonimem Ned Rifle – muzykę do swych filmów. Uchodzi za czołowego i jednego z najbardziej oryginalnych twórców amerykańskiego kina niezależnego. Często nazywa się go „Godardem z Long Island”.

W 2007 roku ukazała się książka pod red. Alicji Helman i Andrzeja Pitrusa „Gesty-osobo-teksty: kino Hala Hartleya” (Wydawnictwo Rabid, Kraków). Przegląd jego filmów był jednym z największych odkryć festiwalu Era Nowe Horyzonty we Wrocławiu (2007).