Ostatni cesarz

Rok 1950: do Chin wraca ostatni cesarz Pu Yi, osądzony jako zbrodniarz wojenny, schwytany przez Armię Czerwoną i przekazany władzom ChRL. 1908: trzyletni Pu Yi w Zakazanym Mieście zostaje naznaczony przez umierającą cesarzową na sukcesora. 1919: edukacją młodego cesarza zajmuje się Anglik Reginald Johnston, trzy lata później cesarz żeni się. 1924: w chwili wybuchu wojny domowej cesarska rodzina musi opuścić Zakazane Miasto, jej schronieniem będzie Tiencin. 1931: Johnston wraca do Anglii. 1934: Pu Yi zostaje władcą marionetkowego państwa Mandżukuo, kontrolowanego przez Japończyków, okupujących Chiny. 1967: po latach spędzonych w więzieniu i resocjalizacji, Pu Yi wychodzi na wolność, ze zdumieniem oglądając Chiny Mao Zedonga. Lata 80.: przewodniczka po Zakazanym Mieście nie ma nic do powiedzenia na temat Pu Yi, ostatniego cesarza Chin.

Na pierwszy rzut oka spojrzenie na komunistyczne Chiny, których ideologia miała znaczący wpływ na zachodnioeuropejską młodzież w latach 60., wydawać się może powrotem do młodzieńczych fascynacji Bernardo Bertolucciego. Jednak „Ostatni cesarz” nie jest epicką opowieścią o narodzinach ludowych Chin, ale o upadku imperium, kryzysie kultury i niezawinionej winie człowieka, który za ten upadek ponosi odpowiedzialność. Film zdobył dziewięć Oscarów, w tym za film roku, scenariusz i reżyserię, odniósł też ogromny sukces komercyjny. Bertolucciemu nie tylko udało się wejść jako pierwszemu filmowcowi z Zachodu do pekińskiego Zakazanego Miasta, ale i odnaleźć najlepszy klucz do epickiego opisu procesu dziejowego, który doprowadził do upadku 1300-letniego cesarstwa. Jednocześnie fabuła rozgrywa się na płaszczyźnie znacznie bardziej kameralnej: „Ostatni cesarz” pokazuje zmagania jednostki z Historią, zmagania, których wynik jest niezwykle łatwy do przewidzenia.