Na wschód od Edenu

Cal i Aron wychowują się w Salinas bez matki. Ich ojciec, Adam Trask, wyraźnie preferuje Arona, co prowadzi do konfliktu o wymiarze biblijnym, na miarę Kaina i Abla. Kiedy ojcu grozi bankructwo, Cal postanawia odrobić straty. Wojna światowa umożliwia spekulacyjną sprzedaż fasoli dla wojska. Kiedy Cal, niczym biblijny Kain, uprawia pole, Aron/Abel hoduje zwierzęta. Ale ojciec odrzuca urodzinowy dar Cala w postaci pieniędzy, przyjmuje natomiast skromny podarunek Arona. W ataku destrukcyjnego gniewu Cal prowadzi Arona do miasta, gdzie ich matka Kate prowadzi dom publiczny. Ojciec nigdy nie powiedział im prawdy o jej odejściu, Cal odkrył jej istnienie przypadkiem. Teraz prowadzi do konfrontacji matki z drugim synem. Zszokowany Aron ucieka i zaciąga się do wojska, aby zginąć. Ojciec ulega atakowi paraliżu, a wtedy zrozpaczony Cal, dzięki pomocy Abry, dziewczyny, która jest w nim zakochana, zaczyna się nim opiekować, licząc na znak wybaczenia.

Ekranizacja trzeciej części powieści Johna Steinbecka stała się dla Elii Kazana punktem wyjścia do rozważań na temat dwoistości natury ludzkiej, odwiecznym zmagań dobra i zła w każdym człowieku. Solidna adaptacja mimo licznych odstępstw od pierwowzoru (w powieści bracia są bliźniakami) zachowuje jednak ducha powieści, znajdującej w biblijnej niemal formule odpowiedzi na uniwersalne pytania o kondycję człowieka. Ale swoją sławę „Na wschód od Edenu” zawdzięcza przede wszystkim nominowanej do Oscara kreacji Jamesa Deana jako wiecznego buntownika, który jednak, mimo odrzucenia go przez ojca, zabiega o jego akceptację. To najpełniejsza rola w skromnym dorobku przedwcześnie zmarłego aktora, który w połowie lat 50. doprowadził do przełomu w aktorstwie filmowym. Film był również nominowany do nagród Akademii za reżyserię i scenariusz, Oscara za rolę drugoplanową otrzymała Jo Van Fleet, grająca matkę chłopców.