Tramwaj zwany pożądaniem

Tramwajem zwanym „Pożądaniem” przybywa z rodzinnego miasta w stanie Missisipi do Nowego Orleanu Blanche Dubois. Owdowiała, uboga i neurotyczna kobieta wprowadza się do rodziny Kowalskich: swojej brzemiennej siostry Stelli i jej męża Stanleya. Twierdzi, że jest wyczerpana nerwowo i dlatego ma kilka dni wolnego. W rzeczywistości straciła posadę nauczycielki po uwiedzeniu ucznia. Przed Kowalskimi gra damę z Południa, a jednocześnie gardzi ich skromnym mieszkaniem, prostackim, zapracowanym Stanleyem (który jednocześnie ją pociąga, nie bez wzajemności) oraz ich małżeństwem, opartym na nieskrywanym gorącym uczuciu. Blanche robi wszystko, by zniszczyć szczęście siostry i szwagra, ale chwilowo interesuje się jego przyjacielem, Haroldem „Mitchem” Mitchellem, który ją wielbi, stając się dla niej ostatnią szansą na ponowne zamążpójście. Szansa zostaje zaprzepaszczona, gdy do Mitcha docierają plotki o mrocznej przeszłości Blanche. Kiedy Stanley wyjeżdża do szpitala, w którym Stella czeka na poród, pijany Mitch oświadcza Blanche, że poznał prawdę o niej i odchodzi. Blanche jest przygnębiona, a jej stan pogarsza się jeszcze bardziej, kiedy wraca Stanley – też nietrzeźwy, bo opijał narodziny dziecka – i gwałci ją, twierdząc, że oboje czekali na tę okazję. Odchodząca od zmysłów Blanche zostaje zabrana do szpitala psychiatrycznego, a Stella, przytulając dziecko, szepce, że nigdy nie wróci do Stanleya.

Nagrodzona w roku 1952 czterema Oscarami wierna ekranizacja sztuki Tennessee Williamsa, która została uhonorowana Nagrodą Pulitzera i cieszyła się wielkim powodzeniem na Broadwayu. Reżyserem filmu był Elia Kazan, który wykorzystał niemal całą obsadę tamtej Broadwayowskiej inscenizacji.
Oscary otrzymali: Vivien Leigh (Blanche Dubois) dla najlepszej aktorki w roli pierwszoplanowej, Kim Hunter (Stella Kowalski) dla najlepszej aktorki w roli drugoplanowej, Karl Malden (Harold „Mitch” Mitchell) dla najlepszego aktora
w roli drugoplanowej oraz Richard Day i George James Hopkins za najlepszą scenografię w filmie czarno-białym. Wśród łącznie dwunastu nominacji do Oscara były także te najważniejsze – za reżyserię i dla najlepszego filmu,
a także dla Marlona Brando (Stanley Kowalski) jako najlepszego aktora w roli pierwszoplanowej. Brando stworzył w „Tramwaju zwanym pożądaniem” jedną ze swych najwybitniejszych kreacji.
Olbrzymi artystyczny sukces „Tramwaju zwanego pożądaniem” Kazana nie wyciszył kontrowersji wobec filmu, który jego oponenci nazywali „„grzesznym”, „niemoralnym” itp. Był jednak zadośćuczynieniem dla autora sztuki i reżysera, którzy stoczyli boje z cenzurą – filmową i katolicką – zarzucającą dziełu już na etapie scenariusza m.in. perwersyjność w relacjach Blanche Dubois ze Stanleyem Kowalskim oraz „niedopuszczalną” scenę gwałtu. Ofiarą nożyc cenzorskich padło łącznie około pięciu minut filmu, które przywrócono w jego wersji reżyserskiej, dopiero w roku 1993.