Olśnienie

Wioskę, w której urodził się Jan Gąsienica, zatopiły wody zbiornika wodnego. Od tej pory Jan wędruje po Polsce, pracując jako cieśla. Trafia na Pomorze do dużego gospodarstwa rybnego w Nadolu. Zamieszkuje u Heleny, wdowy po rybaku, matki pięcioletniej Jadźki. Wdowa i dziewczynka polubiły górala. Rybacy odnoszą się do Jana niechętnie. Obawiają się, że ożeni się z Heleną, która jest już przeznaczona Władysławowi. Żona Władysława jest chora na raka. Wieczorem, po połowie, wszyscy zbierają się przy piwie. Przychodzi Gąsienica w stroju góralskim, rozpoczyna przechwałki. Podpici rybacy zmuszają go do zagrania na skrzypcach. Nowy dyrektor gospodarstwa rybnego usiłuje zapobiec wędrówce węgorzy na tarto do morza. Zleca Gąsienicy wybudowanie tamy na odpływie jeziora. Jan postawił zaporę, lecz nocą, gdy nadeszła burza, tysiące węgorzy usiłowały przedostać się przez zaporę. Widok był niesamowity, Gąsienica zrozumiał bezsens przedsięwzięcia. Niszczy tamę i odjeżdża z wioski. Żegna go Jadźka ofiarowując promień słońca na drogę.
Film społeczno-obyczajowy w spokojnej narracji przedstawia pracowitego i nie pozbawionego dumy chłopaka poszukującego miejsca wśród ludzi.