Generał della Rovere

Giovanni Bertone to oszust, żyjący z wyłudzania łapówek od rodzin ludzi uwięzionych przez gestapo. W zamian za pieniądze obiecuje zwolnienie aresztowanych korzystając ze swoich domniemanych rozległych kontaktów.
Zatrzymany i zdemaskowany przez gestapo, dostaje szansę uniknięcia procesu. Idzie z Niemcami na układ: jego zdolności aktorskie będą wykorzystane do politycznej gry. Pod nazwiskiem della Rovere, jednego z generałów niepodległościowego rządu, zostaje zamknięty w celi więźniów politycznych. Grając swoją postać ma zdobyć zaufanie więźniów i wskazać znajdującego się wśród nich przywódcę ruchu oporu. Z czasem Bertone, obserwując współwięźniów, zaczyna odczuwać znaczenie nierównej walki z okupantem, a obóz walczących staje się dla niego bliższy od własnego interesu.

Historia, którą opowiada Rosselini, twórca neorealizmu włoskiego, opiera się na faktach, ale faktach niejednoznacznych. Rodzina pierwowzoru Bertone zarzuciła reżyserowi zniesławienie nieżyjącego już bohatera, który jednak jak wykazało śledztwo wiele zyskał w filmowym wizerunku. Filmowy Bertone przechodzi bowiem przemianę od kolaboranta do męczennika i bohatera.
W roli głównej wystąpił inny wybitny reżyser włoski tego okresu - Vittorio de Sica.