Testament

Opowieść o życiu i twórczości Tadeusza Borowskiego, poety, prozaika, publicysty, "świadka epoki pieców", człowieka, który doświadczył tego, czego żaden człowiek nigdy nie powinien przeżyć - obozów zagłady. Urodził się w listopadzie 1922 roku w Żytomierzu na Ukrainie. Dziesięć lat później jego rodzina osiedliła się w Warszawie. W jego młodość okrutnie wdarła się wojna. Zdał maturę na tajnych kompletach, a w 1943 roku został aresztowany i wywieziony do Oświęcimia. Nieopodal, w obozie kobiecym, zamknięto jego narzeczoną i wielką miłość, Marię. Nieludzkie warunki i upodlenie, jakim zostali poddani więźniowie, nie osłabiło jego uczucia do ukochanej, woli życia i nadziei, bez której przetrwanie nawet jednego dnia w tym przerażającym miejscu nie byłoby możliwe. Nie przestał też pisać wierszy. Po wyzwoleniu w 1945 roku krótko przebywał w amerykańskim obozie dla byłych więźniów w Monachium. W 1946 roku wrócił do kraju. Stworzył cykl opowiadań "Pożegnanie z Marią" i "Kamienny świat", z reporterską wnikliwością i realizmem obnażających mechanizmy moralnej deprawacji w warunkach obozów koncentracyjnych. Bez uprawiania martyrologii ukazywał kryzys tradycyjnych wartości humanistycznych, upadek człowieka zdolnego do zaakceptowania i przystosowania się do nawet najbardziej przerażającego w swym okrucieństwie systemu. W filmie znalazły się materiały ikonograficzne, związane z dzieciństwem i wczesną młodością pisarza, m.in. zdjęcia rodzinnego domu przy ulicy Skaryszewskiej w Warszawie. Ponadto archiwalne materiały filmowe i dokumenty z okresu wojny i okupacji, zrealizowane m.in. w obozach koncentracyjnych w Oświęcimiu i Dachau. Komentarzem do zatrważającego obrazu hitlerowskiej machiny śmierci, "najbardziej krwawej bitwy" II wojny światowej są fragmenty prozy i wierszy Tadeusza Borowskiego w interpretacji Piotra Pawłowskiego.