Pożegnanie Cesarzy

Stary Tomasz jest chłopem z dziada pradziada. Całe swoje życie spędził na wsi. Tam dorobił się żony, dzieci i wnuków. Żyje w otoczeniu bliskich, "zakonserwowany" jakby w swoim własnym czasie. Tymczasem na zewnątrz toczy się historia. Jeden z wnuków poszedł na wojnę i słuch o nim zaginął. Drugi wstąpił do Legionów Piłsudskiego i teraz buduje nową Polskę. Starego to wszystko jakby nie dotyczyło. Wierny swojej przeszłości, wierny swoim wspomnieniom nie dostrzega żadnych zmian. Te jednak nadchodzą nieuchronnie. Jest rok 1919. Wraz z nową rzeczywistością carskie ruble tracą wartość, jednak Tomasz lekceważy ostrzeżenie. Zbierane przez całe życie oszczędności przepadają. Z niedowierzaniem i ogromną rezerwą przyjmuje także "kazania" młodego i zapalczywego Olka na temat odzyskanej niepodległości. Nadal pozostaje wierny rosyjskiemu cesarzowi, odrzucając wszelkie sugestie, że czasy cesarzy właśnie się skończyły. Porządek świata stworzony przez zaborców wydaje mu się trwały i nienaruszony, a "gorączkowanie się" wnuka legionisty przypisuje wyłącznie jego młodemu wiekowi. Sytuacja ulega radykalnej zmianie, gdy nagle powraca zaginiony w czasie wojny wnuk Feluś. Przez te lata wiele przeżył. Poznał smak niewoli, wie, co to znaczy zabić. Opowiada o rosyjskiej rewolucji, śmierci cara i nadejściu komunistów. Jego pojawienie się w domu rodzinnym wywołuje konflikt stanowisk wobec nowej rzeczywistości. Ścierają się poglądy dziadka i dwóch wnuków. Dopiero poważna rozmowa całej tej trójki doprowadza do wzajemnego zrozumienia i pojednania. Łzy w oczach Tomasza świadczą o jego ostatecznym pożegnaniu z przeszłością i pogodzeniu z teraźniejszością.