De Aegypto

Przed oblicze sądu w podziemnym królestwie prowadzi zmarłych za rękę Horus z głową dokoła. Tam, na wysokim tronie, w otoczeniu 42 sędziów zasiada Ozyrys; przed nim ustawiono wagę, na której szakalogłowy Anubis waży serce podsądnego i Prawdę przedstawioną jako strusie pióro bądź posązek boginii Maat. Mądry Tot, mistrz kunsztów, sekretarz bogów i Pan Magii, notuje na tabliczkach wyniki pomiaru: obie szale znajdować się winny w idealnej równowadze. Biada zmarłemu, jeśli ciężary serca - siedziby woli i moralnego sprawcy ludzkich uczynków oraz Prawdy nie są takie same - tuż obok wagi czeka Pożeraczka, monstrum łączące cechy lwa, krokodyla i hipopotama. Nikt rozsądny nie zdaje się jednak bezwolnie na boskie werdykty. Warto zatem zaopatrzyć się na ostatnią drogę w spisane roty zaprzeczeń grzechów, swoistą "spowiedź negatywną", wypada także znać dokładnie imiona wszystkich 42 sędziów. Dane te są wzbogacone różnorodnymi zaklęciami chroniącymi przed głodem i pragnieniem w zaświatach, umożliwiającymi wcielanie się w postacie zwierząt oraz pozwalającymi na "wyjście w czasie dnia", to jest wydostanie się na światło dzienne z ciemności krypty w celu uczestniczenia w ofiarach. Wszystkie te informacje dusza prawowiernego Egipcjanina czerpała z papirusowych zwojów składanych wraz z ciałem w grobowcu. Zbiór owych magicznych formuł, rad, instrukcji i zaleceń, znany jako "Księga Umarłych", powstał w okresie Nowego Państwa, około 1500-1000 roku pne. Księga i oparty na jej 58 rozdziale wiersz "De Aegypto" amerykańskiego poety Ezry Pounda jest tworzywem telewizyjnego filmu Jolanty Ptaszyńskiej, opowiadającego o pośmiertnej wędrówce człowieka w zaświaty. W warstwie obrazu film odwołuje się do ikonografii strożytnego Egiptu, zaś w muzycznej pomyślany został jako opera z solowymi partiami wokalnymi i chórami, wykonywanymi przez artystów Teatru Ekspresji Wojciecha Misiuro. Nie ma w nim dialogów - dlatego akcję komentują właśnie śpiewane fragmenty "Księgi" i wiersz Pounda. Dodajmy, że film Jolanty Ptaszyńskiej wyróżniony został "Paszportem" tygodnika "Polityka". Nagrody, promujące wybitnych twórców i animatorów kultury, nadawane są w sześciu dziedzinach systemem "oskarowymi", stanowiąc - wedle słów szefa pisma, Jerzego Baczyńskiego - "certyfikat jakości" dzieła. "De Aegypto" otrzymało także nagrodę za Najlepszą Reżyserię na Międzynarodowym Festiwalu Programów Prezentujących Taniec w Gyor na Węgrzech w 1998 roku.