Persepolis

Na lotnisku Orly w Paryżu Marjane Satrapi nie zostaje wpuszczona na pokład samolotu do Iranu. Teraz paląc papierosa wspomina czasy, kiedy w 1978 roku mieszkała w Teheranie jako ośmioletnia dziewczynka. Jako dziecko chciała być prorokiem albo Brucem Lee, chciała także uczestniczyć w protestach przeciwko szachowi, ale przed wywrotową działalnością powstrzymywała ją matka. Kiedy jednak doszło do przewrotu i obalenia szacha, życie przeciętnych mieszkańców Teheranu nie zmieniło się na lepsze: władze przejęli fundamentaliści islamscy, a nieprzestrzegającym narzuconych przez nich norm grożą represje. Ze względu na niepokorny charakter dorastającej Marji, jej rodzice w 1983 roku podejmują trudną decyzję o wysłaniu córki do francuskiej szkoły w Wiedniu. Czeka ją trudny okres dojrzewania w katolickim internacie i jeszcze trudniejszy powrót do Iranu w 1987 roku. Ile czasu będzie musiało upłynąć, by podjąć ostateczną decyzję o emigracji?

W streszczeniu „Persepolis” wygląda na rozciągniętą na wiele lat rodzinną sagę, w rzeczywistości jednak jest to niespełna stuminutowa animowana ekranizacja czarno-białego autobiograficznego komiksu Marjane Satrapi, Iranki mieszkającej w Paryżu, zrealizowana pod kierunkiem autorki i Vincenta Paronnauda, także znanego ze swych komiksów. Wyróżniony nagrodą jury w Cannes (oraz Cesarami za scenariusz i debiut a także nominacją do Oscara w dziedzinie animacji) jest komediodramatem społeczno-politycznym – gatunek raczej niespotykany w animacji – dotykającym nie tylko historii Iranu w ostatnich 30 latach, ale także takich wątków jak opresyjność teokracji czy sytuacja kobiet w islamie. Podane w lekkiej, nie stroniącej od ironii i żartu formie, z dubbingiem Chiary Mastroianni i Catherine Deneuve – córki i matki w rolach ekranowych córki i matki – „Persepolis” stanowi tyle dowcipne, co inteligentne źródło wiedzy o Iranie, ideologii głoszonej przez rządzących nim teokratów oraz odczuciach zwykłych mieszkańców.