Fort XIII

Jedna z trzech najnowocześniejszych fortyfikacji pierwszej wojny światowej w Europie: Fort XIII "Sans Rideau" w twierdzy Przemyśl. Dwaj oficerowie z armii rosyjskiej zostają zasypani w jego wnętrzu po wybuchu ciężkiego pocisku. Mając dostęp do wody i ogromnych zapasów żywności, bez paniki oczekują na pomoc. Porucznik znajduje zeszyt i zaczyna prowadzić dziennik, szuka wsparcia w rozmyślaniach i modlitwie; kapitan systematycznie uszczupla zapasy rumu. Oprócz czasu ich największym zagrożeniem stają się stada szczurów. Kapitan popada w obłęd, staje się agresywny, w końcu popełnia samobójstwo. Porucznika coraz częściej nachodzą halucynacje, w których pojawia się rodzina, pałac, piękne kobiety. Jego egzystencja zostaje całkowicie podporządkowana rzeczywistości wyimaginowanej. By zapanować nad czasem, buduje zegar wodny, zaprzyjaźnia się ze szczurami, które karmi i z którymi rozmawia. W takim stanie znajdują go robotnicy rozbierający bunkier.
Analiza psychologicznego stanu samotności zainspirowana faktem przeżycia kilku lat w zasypanym bunkrze prze dwóch żołnierzy armii rosyjskiej. Drobiazgowy zapis możliwości i reakcji człowieka w sytuacji krańcowej.